@red_monster said in Σεισμός. Πόσο τον φοβόμαστε?:
Η αξία του ερευνητή είναι οι ετεροαναφορες, χρόνια τώρα
Η αξία του ερευνητή εξαρτάτε από την ικανότητά του να δίνει λύσεις σε υπαρκτά προβλήματα.
Προβλήματα και λύσεις στην αντισεισμική προστασία των κατασκευών.
Άρθρο. Συγγραφέας Ιωάννης Ν. Λυμπέρης
Προβλήματα.
Σε ένα σεισμό υπάρχει η μετατόπιση του εδάφους. Όσο μεγαλύτερη επιτάχυνση έχει το έδαφος τόσο καταστροφικός είναι ο σεισμός.
Η επιτάχυνση είναι η συνάρτηση του πλάτους ταλάντωσης Χ την συχνότητα των Hz μέσα σε 1 δευτερόλεπτο.
Η κατασκευή αρνείται να ακολουθήσει το έδαφος αντιδρώντας προς την αντίθετη κατεύθυνση και αυτό ονομάζεται δύναμη αδράνειας.
Η δύναμη αδράνειας έχει τιμή που εξαρτάτε από την επιτάχυνση εδάφους Χ το βάρος της μάζας.
Η δύναμη αδράνειας κοντά στην βάση της κατασκευής κόβει τις κολόνες και τα τοιχώματα όπως το ψαλίδι το χαρτί. Αυτό συμβαίνει γιατί δύο παράλληλες και αντίθετες δυνάμεις προερχόμενες από την επιτάχυνση του εδάφους και την αδράνεια της κατασκευής λειτουργούν σαν ψαλίδι και κόβουν κολόνες και τοιχώματα στο κάτω άκρο του κορμού τους στον πρώτο όροφο. Αυτή η δύναμη ονομάζεται τέμνουσα βάσης και έχει το μέγεθος της αδράνειας. Το κάτω άκρο τις κολόνας και του τοιχώματος είναι τα ποιο ευάλωτα σημεία της κατασκευής διότι η επιτάχυνση του εδάφους σε αυτό το σημείο είναι άμεση, ακαριαία και πολύ μεγάλη καθώς αντίστοιχα και η δύναμη αδράνειας έχοντας διαφορετική κατεύθυνση και τέμνουν την διατομή της κολόνας. Μία άλλη δύναμη που κάνει μεγάλη ζημιά είναι η ροπή των τοιχωμάτων Τα τοιχώματα από τον πρώτο μέχρι και τον τελευταίο όροφο σχηματίζουν τεράστιους μοχλοβραχίονες οι οποίοι κατεβάζουν τεράστιες ροπές στην βάση τις οποίες πρέπει να αναλάβει η διατομή του τοιχώματος και η συνδετήριος δοκός. Αυτή η ροπή ανατροπής του τοιχώματος έχει τιμή ίση με το ύψος της μάζας Χ το βάρος της μάζας. Η διατομή του τοιχώματος κοντά στην βάση πρέπει να αναλάβει και τέμνουσες και ροπές και τα μεγαλύτερα στατικά φορτία των ορόφων. Για τον λόγο αυτό οι περισσότερες αστοχίες κατάρρευσης αρχίζουν από τις διατομές των τοιχωμάτων κοντά στην βάση. Τα υποστυλώματα αστοχούν ποιο πάνω γιατί δεν αντέχουν να κατεβάσουν στην βάση μεγάλες ροπές.
Η αδράνεια και οι ροπές δημιουργούν και κάμψη καθ ύψος στον κορμό των τοιχωμάτων και μεγαλύτερη στον κορμό των υποστυλωμάτων. Ονομάζεται ροπή κάμψης Η ροπή κάμψης κάμπτοντας τα υποστυλώματα και τα τοιχώματα καθ ύψος μεγαλώνει την μία παρειά του υποστυλώματος και του τοιχώματος οπότε δημιουργεί εφελκυσμό και την άλλη παρειά την μικραίνει θλίβοντας την. Το σημείο της διατομής όπου εφελκυσμός και θλίψη διαχωρίζουν την φορά τους ( συγκρούονται και απομακρύνονται ) ονομάζεται κρίσιμη περιοχή αστοχίας και σε αυτή την περιοχή εμφανίζεται η αστοχία διότι οι εντάσεις έχουν την μεγαλύτερη τιμή.
Κάθε μεταβολή της κατακόρυφης θέσης του υποστυλώματος και του τοιχώματος λόγο της ροπής κάμψης και της ροπής ανατροπής εκτρέπεται στους συνδετήριους δοκούς του δοκούς και τις πλάκες με τις οποίες συνδέεται με πάκτωση στους κόμβους. Οι κόμβοι και όλες οι διατομές γύρο από τους κόμβους δέχονται ροπές. Οι ροπές στους κόμβους έχουν αντίθετη φορά από τις ροπές των τοιχωμάτων και των υποστυλωμάτων.
Αυτές οι δύο αντίθετες ροπές είναι που καταπονούν κάμπτοντας δοκούς πλάκες συνδετήριους δοκούς τοιχώματα και υποστυλώματα και τα σπάνε.
Βασικά υπάρχουν οι καθ όλο το ύψος οι κάθετοι μοχλοβραχίονες τοιχωμάτων και υποστυλωμάτων με μια φορά ροπής και καθ όλο το πλάτος της κατασκευής οι οριζόντιοι μοχλοβραχίονες συνδετήριων δοκών βάσης δοκών και πλακών που αντιστέκονται με αντίρροπες ροπές προς την ροπή ανατροπής των κάθετων στοιχείων.
Εγώ βλέπουμε ότι το μέγεθος της επιτάχυνσης της μάζας και του ύψους είναι οι τρεις βασικοί παράγοντες που αυξάνουν τα φορτία σεισμού.
Υπάρχουν όμως και άλλοι παράγοντες που αυξάνουν τα φορτία σεισμού. Ένας από αυτούς τους παράγοντες είναι η διάρκεια του σεισμού. Μία κατασκευή αντέχει μεγάλη επιτάχυνση για μικρή διάρκεια και μικρή επιτάχυνση για μεγάλη διάρκεια. Δεν αντέχει όμως μεγάλη επιτάχυνση για μεγάλη διάρκεια. Υπάρχει και μια άλλη σχέση μεταξύ του εδάφους και της κατασκευής που ονομάζεται συντονισμός συχνοτήτων εδάφους κατασκευής ή αλλιώς ιδιοπερίοδος την οποία δεν μπορείς να την υπολογίσεις με μαθηματικά και η οποία μπορεί να ρίξει κάτω και την ποιο γερή κατασκευή, ενώ θα αφήσει άθικτη μια κακής ποιότητας κατασκευή λίγα μέτρα ποιο πέρα. Και αυτό γιατί τα υψίκορμα τα μεσαία και τα χαμηλά κτίρια γκρεμίζονται ποιο εύκολα σε διαφορετικές συχνότητες. Κάθε κατασκευή έχει την δική της συχνότητα με την οποία ταλαντεύεται περισσότερο μέσα στην διάρκεια του σεισμικού χρόνου. Αν η συχνότητα του εδάφους συμπέσει με την συχνότητα ταλάντωσης της κατασκευής δημιουργείται συντονισμός και η ταλάντωση πολλαπλασιαζόμενη γίνεται πάρα πολύ μεγάλη στην διάρκεια του χρόνου, με αποτέλεσμα η κατασκευή να γκρεμίζει εύκολα και ας είναι πολύ γερή. Η συχνότητα του κάθε σεισμού είναι διαφορετική και διαφέρει από περιοχή σε περιοχή διότι εκτός του ότι κάθε σεισμός έχει και διαφορετική συχνότητα αυτή αλλάζει και κατά την μεταφορά της εξαρτώμενη από την απόσταση της κατασκευής από το επίκεντρο του σεισμού, το εστιακό βάθος και τον τύπο του εδάφους. Οπότε άγνωστο το περιεχόμενο των συχνοτήτων που θα έρθει κάτω από την κατασκευή.
Αν μια γερή κατασκευή πέσει δεν θα φταίει ο μηχανικός ή ο κατασκευαστής αλλά η συχνότητα. Και όμως αυτοί θα πάνε φυλακή χωρίς να φταίνε.
Ο σεισμός μεταδίδεται όπως τα κύματα του νερού. Όταν ρίξουμε μία πέτρα μέσα σε μια λίμνη θα δούμε τα κύματα τα αρχικά να είναι μικρά και με μεγάλη συχνότητα και όσο ανταποκρίνονται από το επίκεντρο να γίνονται μεγάλα και αργά. Το ίδιο συμβαίνει και στον σεισμό. Όσο κοντινός και ρηχός είναι ο σεισμός τόσο μεγάλη επιτάχυνση και μεγάλη συχνότητα υπάρχει, αλλά με μικρό πλάτος ταλάντωσης. Όσο ποιο μακρινός είναι ο σεισμός, μεγαλώνει το πλάτος ταλάντωσης και μικραίνει η επιτάχυνση. Η μετάδοση αυτή εξαρτάτε και από το έδαφος. Τι έδαφος αναδεύει το πλάτος ταλάντωσης 3 με 4 φορές περισσότερο από τον βράχο.
Τα υψίκορμα κτίρια καταστρέφονται από το μεγάλο κύμα ταλάντωσης, δηλαδή από τους μακρινούς σεισμούς, ενώ τα χαμηλού ύψους καταστρέφονται από μεγάλες επιταχύνσης με μικρό πλάτος ταλάντωσης.
Δέστε ένα πείραμα με τρία διαφορετικού ύψους κτίρια πως αντιδρούν σε διαφορετικές συχνότητες.
https://www.youtube.com/watch?v=LV_UuzEznHs&t=7s
Λύσεις
Η νέα μέθοδος αντισεισμικού σχεδιασμού που προτείνω εξαλείφει τα αναφερθέντα προβλήματα με δύο απλές εφαρμογές
1.Θλίβει τις παρειές στα άκρα των τοιχωμάτων από το δώμα, χρησιμοποιώντας τένοντες ελευθέρας διόδου μέσα από σωλήνες διόδου και υδραυλικούς γρύλους τάνυσις και 2.Πακτώνει τους τένοντες τάνυσις στο έδαφος χρησιμοποιώντας προεκτάσεις τενόντων οι οποίοι φέρουν στο κάτω άκρο τους στα βάθη γεωτρήσεων διαστελλόμενο μηχανισμό πάκτωσης. Η εφαρμογή τάνυσις δεν είναι μια αλλά εφαρμόζεται σε δύο φάσεις. Μια μεταξύ της επιφανείας του εδάφους και των διογκούμενων αγκυρώσεων για να ανοίξουν και να συμπυκνώσουν το έδαφος αποκτώντας πρόσφυση μέσω τριβής, και η δεύτερη τάνυση εφαρμόζεται από το δώμα μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής. Η πρώτη τάνυση στο έδαφος έχει την διπλάσια ένταση από τα αξονικά φορτία υπολογισμού που πρέπει να είναι εις θέση να αναλάβει, και η δεύτερη τάνυση από το δώμα έχει την μισή ένταση από ότι είναι η αντοχή σε θλίψη της διατομής με συντελεστή ασφαλείας σκυροδέματος 1.5
Πως η νέα μέθοδος εξαλείφει τα αναφερθέντα και ακόμα περισσότερα προβλήματα των σημερινών κατασκευών,αυξάνοντας την αντοχή των, επιτρέποντας να αναλάβουν πολύ μεγαλύτερες επιταχύνσεις σχεδιασμού, χωρίς να αυξήσει την ποιότητα των υλικών και την μάζα, η οποία αυξάνει τα σεισμικά φορτία και το κόστος.
1.Τέμνουσα βάσης Την εξαλείφει η τεχνητή θλίψη της διατομής διότι αυξάνει την τριβή των συνεργαζόμενων υλικών του σκυροδέματος με αποτέλεσμα να αυξάνεται και η αντίδραση της διατομής ως προς την τέμνουσα βάσης. Π.χ Αν κουνήσουμε ένα τραπέζι με μια ντάνα βιβλία αυτά θα ολισθήσουν το ένα πάνω στο άλλο και η ντάνα βιβλίων θα γκρεμιστεί. Αν εφαρμόσουμε θλίψη στην ντάνα βιβλίων λόγο τριβής θα παραμείνει αλώβητη στο κούνημα του τραπεζιού. Σε εφαρμοσμένη προσομοίωση επιβλήθηκε τεχνητή δύναμη θλίψης σε υποστύλωμα 1250 kN που αντιστοιχούσε στο 50% του σ.θρ. της διατομής με συντελεστή ασφαλείας 1.5 και η αντοχή της διατομής ως προς την τέμνουσα βάσης αυξήθηκε κατά 30,9%
2.Ροπή ανατροπής Η σύνδεση των ανώτατων άκρων των τοιχωμάτων με το έδαφος θεμελίωσης χρησιμοποιώντας τεταμένους και πακτωμένους με το έδαφος τένοντες αποτρέπει την ροπή ανατροπής του τοιχώματος, διότι η κατασκευή γίνεται μέρος του εδάφους. Π.χ Αν σε ένα τραπέζι τοποθετήσεις δύο στύλους, τον έναν βιδωμένο πάνω στο τραπέζι και τον άλλον απλά να εδράζεται πάνω σε αυτό, αν κουνήσεις το τραπέζι ο ασύνδετος στύλος θα ανατραπεί ενώ ο βιδωμένος στύλος θα μείνει όρθιος.
3.Ροπή κάμψης Για να υπάρξει ελαστική ή ανελαστική κάμψη, πρέπει να υπάρξει πρώτα εφελκυσμός στην μια παρειά του τοιχώματος και στην άλλη θλίψη. Η αμφίπλευρη ισομετρική τεχνητή θλίψη που εφαρμόζουν οι τένοντες στα άκρα της διατομής του οπλισμένου σκυροδέματος, αντισταθμίζουν τις δυνάμεις του εφελκυσμού και τις εξουδετερώνουν πλήρως σταματώντας καθ αυτόν τον τρόπο την κάμψη. Διότι κάμψη χωρίς εφελκυσμό δεν υφίσταται. Εξουδετερώνοντας την ροπή κάμψης αποτρέπουμε και την καταστροφή του σκυροδέματος επικάλυψης λόγο κάμψης, το οποίο συντελεί στην συνεργασία σκυροδέματος και χάλυβα, στον μηχανισμό της συνάφειας. Επιπλέον η ελεύθερη δίοδος των τενόντων μέσα από σωλήνες αποκλείει την διατμητική αστοχία του σκυροδέματος επικάλυψης η οποία αναπτύσσεται στην διεπιφάνεια των δύο υλικών και την οποία δεν αντέχει το σκυρόδεμα, με αποτέλεσμα την εξόλκευση του σκυροδέματος κατά μήκος των ράβδων και καταστροφή της συνάφειας.
4.Διάρκεια Η διάρκεια του σεισμού πολλαπλασιάζει τις καταπονήσεις οι οποίες επιφέρουν κόπωση των υλικών με αποτέλεσμα να μεγαλώνει συνεχώς η ανελαστική παραμόρφωση μέχρι αστοχίας. Χρησιμοποιώντας την εξωτερική δύναμη του εδάφους ελέγχουμε σε κάθε κύκλο φόρτισης την μεγάλη μετατόπιση των κόμβων τις ανώτατης στάθμης των τοιχωμάτων, αφού έχουμε σταματήσει τις αιτίες που την δημιουργούν που είναι η ροπή κάμψης και η ροπή ανατροπής του τοιχώματος. Με αυτόν τον τρόπο ελέγχουμε το λίκνισμα της κατασκευής επιβάλλοντας σε αυτό να βρίσκεται πάντα μέσα στην ελαστική περιοχή μετατόπισης στην οποία δεν υφίσταται κόπωση των υλικών καθώς και αστοχίες και αυτό το επιβάλουμε με την βοήθεια του εδάφους σε κάθε κύκλο σεισμικής φόρτισης. Κατ αυτόν τον τρόπο η διάρκεια δεν επιφέρει πρόσθετες εντάσεις διότι τις εξουδετερώνει το έδαφος σε κάθε κύκλο σεισμικής φόρτισης.
5.Συντονισμός ή ιδιοπερίοδος εδάφους κατασκευής Έχει ως αποτέλεσμα την ολοένα και μεγαλύτερη παραμόρφωση των στοιχείων του φέροντα οργανισμού στην διάρκεια του χρόνου μέχρι τελικής κατάρρευσης. Με την δύναμη του εδάφους δεν επιτρέπουμε κάμψη και ανατροπή του τοιχώματος σε κάθε κύκλο σεισμικής φόρτισης ελέγχοντας καθ αυτόν τον τρόπο την αυξανόμενη ανελαστική παραμόρφωση που επιφέρει ο συντονισμός.
6.Αύξηση της φέρουσας ικανότητας του εδάφους θεμελίωσης. Το έδαφος από την σύσταση της φύσης του είναι ανομοιογενή με διαφορετική σύσταση και φέρουσα ικανότητα Παρουσιάζει ανομοιογενή καθίζηση από βάση σε βάση, όταν δεχθεί μεγάλα φορτία σεισμού καθώς παρουσιάζει και το φαινόμενο της υγροποίησης κατά τον σεισμό. Αυτό είναι καταστροφικό για τις διατομές γύρο από τους κόμβους οι οποίες παραμορφώνονται ψαθυρά. Είναι σημαντική η δειγματοληπτική λήψη εδάφους ( καρότων ) για να ελέγξουμε την σύστασή του πριν του αναθέσουμε να παραλάβει τα φορτία της κατασκευής. Η διάνοιξη γεωτρήσεων για την τοποθέτηση των μηχανισμών πάκτωσης μας φανερώνει και την ποιότητά του.
Ακόμα η τάνυση του μηχανισμού πάκτωσης με γρύλους συμπυκνώνει το έδαφος οριζοντίως και καθέτως, αυξάνοντας την φέρουσα ικανότητά του στην παραλαβή των αξονικών φορτίων θλίψης και εφελκυσμού. Οι μηχανισμοί πάκτωσης παραλαμβάνουν τα σεισμικά και στατικά φορτία και τα διαχέουν σε βαθύτερες και ισχυρότερες περιοχές του εδάφους. Οι ισχυρές συμπυκνωμένες περιοχές εδάφους γύρο από τις γεωτρήσεις κάτω από την κατασκευή, κατά τον σεισμό, συγκρούονται με τις ελαστικές περιοχές εδάφους που τις περιβάλουν, εξουδετερώνοντας τις μεγάλες μετατοπίσεις λόγο οριζόντιας ελαστικής απόσβεσης. Όμως υπάρχουν και οι κατακόρυφες μετατοπίσεις τις οποίες προκαλούν αφενός τα κτυπήματα τυμπανισμού του εδάφους και αφετέρου από την κυματοειδή μορφή του που παίρνει κατά τον σεισμό η οποία ανεβοκατεβάζει τις βάσεις σαν έμβολα και σπάει τα φέροντα στοιχεία. Αυτό το φαινόμενο επηρεάζει τις κατασκευές με μεγάλο εμβαδόν Για τον λόγο αυτό είναι αναγκαίος ο σεισμικός αρμός καθ ύψος ανά 30 μέτρα. Η αναφερόμενη μέθοδο προτείνει μια νέα λύση για να αποτρέψει την καταστροφή του φέροντα οργανισμού με μεγάλο εμβαδό, από την κυματοειδή μορφή του εδάφους την οποία θα αναλύσουμε πάρα κάτω.
Κατασκευάζουμε μια ελαστική κατασκευή με υποστυλώματα δοκούς και πολύ εγκάρσιο οπλισμό για να πετύχουμε την μέγιστη ελαστικότητα ώστε να παραλάβουμε ελαστικά την κυματοειδή μορφή του εδάφους. Για να προστατέψουμε αυτή την κατασκευή από την οριζόντια ανελαστική μετατόπιση τοποθετούμε μέσα και στις γωνίες της ανεξάρτητα τανυσμένα και πακτωμένα στο έδαφος φρεάτια στα οποία τοποθετούμε σεισμικό αρμό στο ύψος των διαφραγμάτων ( στις