Φανταστικό αφιέρωμα για το θέμα μας της σημερινής (27-1-2006) Ελευθεροτυπίας:
Αποσπάσματα:
Οι βασικές αρχές που θέτει η οδηγία και που ισχύουν πλέον σε όλα τα κράτη - μέλη της Ε.Ε. είναι οι εξής: τα προσωπικά δεδομένα πρέπει να συλλέγονται κατά τρόπο θεμιτό και νόμιμο και με παράλληλη ενημέρωση του ατόμου. Τα δεδομένα που υφίστανται επεξεργασία πρέπει να είναι συναφή, πρόσφορα, όχι περισσότερα από όσα απαιτούνται σε σχέση με τον σκοπό της επεξεργασίας.
Από το βασικό άρθρο
...Αλλά τα τελευταία χρόνια είμαστε μάρτυρες μιας διαδικασίας αποδόμησης θεμελιωδών δικαιωμάτων τα οποία κατέκτησαν με τους αγώνες τους οι λαοί. Μεθοδικά οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Ευρώπης (για να περιοριστούμε σ' αυτές) θεσμοθετούν έναν νέου τύπου ολοκληρωτισμό: παρακολούθηση τηλεφώνων, κάμερες στους δρόμους, παραβίαση προσωπικών δεδομένων. Κοινωνίες της επιτήρησης. Ταυτόχρονα: συλλήψεις, εγκλεισμοί, βασανιστήρια, παράνομες και μυστικές μεταφορές υπόπτων. Γκουαντανάμο: σύμβολο της αναδυόμενης κοινωνίας της καταστολής.
...
Εχουμε ήδη εισέλθει σε έναν μεταμοντέρνο Μεσαίωνα, όπου κανείς δεν θα τολμά να αμφισβητήσει «τον καλύτερο των δυνατών κόσμων». Ασφάλεια εναντίον της ελευθερίας. Αποδόμηση θεμελιωδών δικαιωμάτων. Γιατί; Για να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία. Ο «Μεγάλος Αδελφός» δεν στέκεται έξω από την πόρτα μας. Εχει ήδη μπει μέσα στο σπίτι.
...
Ελπίδα; Η αφύπνιση των λαών. Ηδη, αυτή τη στιγμή, κάτι αναδύεται στη Λατινική Αμερική.
...
Ευτύχης Μπιτσάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου
...Η παρακολούθηση ωστόσο αφορά πρωταρχικά τις ελευθερίες και προσκρούει άμεσα και στις μνήμες και στους απόηχους της δικτατορίας. Η φιγούρα του «χαφιέ» παραμένει απεχθής. Φιλελεύθερο οπωσδήποτε είναι και το ελληνικό Σύνταγμα: οι ατομικές ελευθερίες περιορίζονται μόνο με αυστηρούς, επίσης συντεταγμένους, όρους.
...
Αντίθετα η γενικευμένη χρήση της κάμερας στους δημόσιους χώρους, κατά το παράδειγμα του Λονδίνου, είναι καταλυτική. Ο μέσος πολίτης αντιμετωπίζεται σαν ύποπτος, η καθημερινότητά του τρέπεται σε αντικείμενο επεξεργασίας και ανασύνθεσης, ενώ η γραφειοκρατία αποκτά εργαλεία για να διαμορφώνει φυσιογνωμίες «επικίνδυνων» ανθρώπων και να διαχειρίζεται τις τύχες τους. Ολα αυτά με συνθήκες αδιαφάνειας και αυθαιρεσίας, χωρίς εξατομικευμένο δικαστικό έλεγχο. Η δικαιοσύνη παραγκωνίζεται ή περιορίζεται σε ρόλο διεκπεραιωτή, ενώ ανοίγεται ένα ευρύ πεδίο κρατικών, παρακρατικών και ιδιωτικών εκβιασμών.
Στις χώρες που έχουν αναπτύξει τη γενικευμένη επιτήρηση, η καταγραφόμενη αποτελεσματικότητα πρόληψης είναι πενιχρή. Ενα παράπλευρο όφελος μπορεί κάπου κάποτε να προκύψει. Είναι ασύγκριτα βαρύτερο όμως το κόστος του ελέγχου της καθημερινότητας όλων, του περιορισμού της ελευθερίας, της έκφρασης γνώμης και της κοινωνικής συνοχής. Στην εποχή μας μόνο δυνάμεις εχθρικές προς τη δημοκρατία μπορεί να μεθοδεύουν τη γενίκευση της κάμερας σε δημόσιους χώρους.
...
Του ΝΙΚΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ, καθηγητή ΑΠΘ
-
Είστε υπέρ ή κατά της τρομοκρατίας;
-
Κατά, ασφαλώς.
-
Ε, τότε είσθε υπέρ της εγκατάστασης και λειτουργίας καμερών για την ασφάλειά σας.
...
...«τι έχω να φοβηθώ εγώ, γκόμενα δεν έχω». Το άκουσα αυτό το «επιστημονικό» επιχείρημα πολλές φορές και εξεπλάγην. Προσπάθησα να τους εξηγήσω πράγματα απλά και αυτονόητα. Με άκουσαν με συγκατάβαση, χωρίς να πείθονται στο ελάχιστο. Φθάσαμε λοιπόν στο σημείο μηδέν, κυριολεκτικά! Ο Μεγάλος Αδελφός καταφέρνει σιγά - σιγά, χάριν της καταπολέμησης της τρομοκρατίας, να μας γίνεται οικείος και συμπαθής.
...
Αυτός λοιπόν ο εθισμός στην απεμπόληση των ατομικών δικαιωμάτων, στην απεμπόληση της ιδιωτικής μας ζωής, δεν έχει να κάνει με γκόμενες και με ηθική διαβίωση. **Εχει να κάνει με την ψυχή μας. Εχει να κάνει με τον απόλυτο σεβασμό στη σφαίρα της ζωής μας που ως ιερή είναι απαραβίαστη. Εχει να κάνει με την ελευθερία σκέψης, έκφρασης, έμπνευσης, απότοκη του αέρα ελευθερίας που αναπνέουμε και ζούμε. Για την οποία έχει χυθεί πολύ αίμα γι' αυτά που κάποτε ήσαν μακρινά απατηλά όνειρα, σήμερα αυτονόητα και σε λίγο, αν όχι από τώρα, δυσνόητα και περιττή πολυτέλεια. Αν δεν εξασφαλίσεις αυτές τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να υπάρχεις ως ελεύθερη προσωπικότητα, ουσιαστικά δεν υπάρχεις. Ζεις μια εικονική πραγματικότητα, εξωραϊσμένη, με φωταψίες και μπιχλιμπίδια, αλλά κενή περιεχομένου, αφού άλλοι πλέον θα σκέφτονται και θα πράττουν για σένα. Για την ασφάλειά σου! Και ενώ συγκαταβατικά θα έχει παραλύσει ένα κομμάτι της ζωής σου, το πιο ουσιαστικό και σημαντικό, της ελευθερίας σου. Και αυτό που απεμπολείς, δύσκολα τα κατακτάς ξανά. **Γιατί το έχεις υποτιμήσει και έχεις αναγορεύσει στη ζωή σου άλλες «αξίες», άλλες προτεραιότητες. Το «ευ ζην» αντικαθίσταται από το πλουσίως και ευδαιμόνως ζην. Οι υλικές απολαύσεις είναι οι νέες αξίες, τις οποίες θεοποιούμε.
...
Είσθε υπέρ ή κατά της τρομοκρατίας; Είμαστε υπέρ της προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γιατί μ' αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται ο πραγματικός αγώνας κατά της τρομοκρατίας. Με διάδοση, σε όλες τις χώρες, και διεύρυνση των δικαιωμάτων αυτών. Με περισσότερη δικαιοσύνη παγκοσμίως. Κάτι για το οποίο αξίζει όχι μόνο να αγωνίζεσαι, αλλά και να θυσιάζεσαι με νου και πνεύμα ανοικτό και ανήσυχο. Χωρίς καταναγκασμό και ευνουχισμό της σκέψης. Ελεύθερα και Δημοκρατικά! Εχει λεχθεί ότι «όποιος προτιμά την ασφάλεια από την ελευθερία, γρήγορα θα χάσει και τις δύο».
Δημήτρης Παξινός, Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών
...Πράγματι το απόρρητο της προσωπικής ζωής, για να είμαστε ρεαλιστές, έχει δεχθεί πολλά πλήγματα τα τελευταία χρόνια, με μια σειρά νόμους και συμβάσεις που έχουν ψηφιστεί.
Μάλιστα ο νόμος 2472/1997 επιτρέπει για λόγους εθνικής ασφαλείας τη συλλογή και επεξεργασία ακόμα και των ευαίσθητων δεδομένων δηλ. των πληροφοριών που έχουν να κάνουν με την ιδεολογική, θρησκευτική και πολιτική τοποθέτηση, αλλά και με την υγεία και την ερωτική ζωή των πολιτών, αφήνοντας τη φαντασία να απαντήσει για το πώς θα γίνεται η συγκέντρωση τέτοιων πληροφοριών.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών και η απαγωγή των Πακιστανών δίνουν μια ενδεικτική απάντηση στο πώς. Αφού η απάντηση στο γιατί είναι στο χώρο του αυτονόητου.
...
Ίσως είναι οι ίδιοι άνθρωποι που απάντησαν «ναι» στις κάμερες και «όχι» στις υποκλοπές.
Δεν είναι λοιπόν δεδομένη καμία συναίνεση, όσο κι αν διαφημίζεται, για να περιθωριοποιηθεί ο αντίπαλος λόγος.
Γιατί αν συμβαίνουν τόσο συχνά εκτροπές, χωρίς να επιτρέπεται νομοθετικά ή συνταγματικά, μπορούμε να φανταστούμε τι θα συμβεί με την άδεια του νομοθέτη.
Ο Μεγάλος Αδελφός καραδοκεί για να ελέγξει και τις πιο μύχιες σκέψεις μας. Οι ζωές μας γυμνές, άλλοτε προς τέρψιν και άλλοτε προς έλεγχο.
Αν στο κάθε φορά επίδικο, οργανώνεται και μια υποταγή, τότε μηδενίζεται η απόσταση ανάμεσα στην εξουσία και στην κοινωνία και μαζί μηδενίζεται η ελπίδα για χειραφέτηση.
...
ΤΑΣΙΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΠΟΥΛΟΥ, Δικηγόρος
...
Η παράδοση του χαφιεδισμού του εμφυλίου και της χούντας και η τρομολαγνεία του 2002 μάς οδηγούν σε κάποια ερωτήματα σχετικά με την Ελλάδα: Ποιος θα είναι ο σκηνοθέτης που θα σταθεί πίσω από τις δικές μας κάμερες, αν τελικά επιβληθούν; Ποια θα είναι η πραγματική του υπηκοότητα και ποια η πολιτική ποιότητά του; Πόσο οι κάμερες θα καταγράφουν τα δεδομένα και δεν θα τα διαμορφώνουν «δημιουργικά» κατά τις βουλήσεις των κυρίαρχων του κόσμου; Και, τέλος, ποια πραγματικότητα θα καταγράφεται, αφού οι δυνατότητες αλλοίωσής της έχουν πολλαπλασιαστεί σε ύψιστο βαθμό από την εποχή των σεναρίων του Χίτλερ και των φωτομοντάζ του Στάλιν.
...
ΠΕΠΗ ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΥ, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αθηνών
ΜΕ ΠΡΟΣΧΗΜΑ την ασφάλεια, την προστασία του δημόσιου συμφέροντος και της δημόσιας τάξης, καλούνται οι πολίτες να αποδεχθούν την παρακολούθησή τους από τον Μεγάλο Αδελφό.
ΚΑΛΟΥΝΤΑΙ με τη διόγκωση γεγονότων, με υπερβολές και κινδυνολογίες, που φούντωσαν μετά την επίθεση με ρουκέτα στην αμερικανική πρεσβεία -είναι τάχα τυχαίο- να συγκατανεύσουν ώστε να μπουν παντού κάμερες, οι οποίες θα παρακολουθούν τα πάντα.
ΣΤΟ ΣΥΓΧΡΟΝΟ αστυνομικό κράτος ο χαφιές του αλήστου μνήμης παρελθόντος, που γνώρισαν καλά οι Ελληνες επί γενιές ολόκληρες, έχει αντικατασταθεί από ηλεκτρονικά μέσα παρακολούθησης, τα οποία καταγράφουν συνομιλίες και κινήσεις από μεγάλες αποστάσεις, ακόμη και μέσω κατασκοπευτικών δορυφόρων.
ΓΙΑ ΤΟΝ Μεγάλο Αδελφό, που έχει στη διάθεσή του όλα αυτά τα μέσα και τα χρησιμοποιεί στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», δεν υπάρχουν προσωπικά δεδομένα και ιδιωτικές στιγμές. Δεν υπάρχει τίποτε απολύτως που θα πρέπει να σεβαστεί. Ο πολίτης είναι τελείως απροστάτευτος. Και όμως θα πρέπει να αντισταθεί στην αυθαιρεσία, να μην επιτρέψει την αναβίωση του αστυνομικού κράτους και το φακέλωμα.
...
Από την στήλη 'ΑΠΟΨΕΙΣ'