Ποστάρω-τρολάρω ξανά, επειδή φαντάζομαι ότι πολλοί και πολλές από τους παρεπιδημούντες το φόρουμ είναι φοιτητές/τριες.
Γράφουμε/γράφετε απόψεις που βασίζονται σε μια λιγο-πολύ διαμορφωμένη -για να μην πω αποκρυσταλλωμένη- αντίληψη που έχει ο καθένας για την κατάσταση, τα τεκταινόμενα, το μέλλον και την προοπτική της (τριτοβάθμιας κυρίως) εκπαίδευσης. Το βασικό, ωστόσο μειονέκτημα των περισσοτέρων από αυτές τις θεωρήσεις είναι ότι αγνοούν την 'εξελικτική διάσταση' της εκπαίδευσης -και εξηγούμαι. Λες, λ.χ., 'Δημοσια ΑΕΙ suck' ή 'τα κολλέγια είναι γτπκ', ή 'οι καθηγητές τα παίρνουν', ή και'γω δεν ξέρω τι.
Όλες -ή σχεδόν όλες- αυτές οι διαπιστώσεις μπορεί να ισχύουν, αλλά, στην πλειονότητά τους δεν παύουν να είναι μια 'στατική' αντιμετώπιση της κατάστασης. Μια αντιμετώπιση που αγνοεί τον παράγοντα χρόνο και ό,τι συνεπάγεται αυτός στην εξελικτική πορεία της εκπαίδευσης.
Στη διάρκεια των δύο τελευταίων αιώνων, η Ελλάδα εξελίχτηκε από ένα κράτος αγραμμάτων σε μια χώρα με μικρό (έως πολύ μικρό, νομίζω) ποσοστό αναλφαβητισμού. Αυτό οφείλεται, σε μεγάλο βαθμό στη δωρεάν (χωρίς εισαγωγικά παλιότερα, με εισαγωγικά πλέον) παιδεία. Μιλάμε για μια χώρα με κακή διαχείριση των οικονομικών της, διαιωνιζόμενο δημόσιο χρέος, λοβιτούρες και πελατειακό πολιτικό σύστημα και δε συμμαζεύεται. Είναι εξαιρετικά αμφίβολο, ΙΜΗΟ, αν οι συμμετέχοντες στο φόρουμ αυτό θα έφταναν στον αριθμό των είκοσι-τόσων χιλιάδων (ή αν θα υπήρχε το φόρουμ αυτό καθ' αυτό) αν η παιδεία μας είχε ακολουθήσει τα χνάρια ενός συστήματος σαν το βρετανικο.
Θεωρώντας λοιπόν ότι ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού (το σύνολό του ουσιαστικά πλέον) ολοκληρώνει την υποχρεωτική εκπαίδευση, είναι φυσιολογικό να υπάρχει μεγαλύτερη ζήτηση τόσο για την λυκειακή, όσο και τη μεταλυκειακή εκπαίδευση. Ενώ, λ.χ. η αναλογία διδακτόρων ως προς το σύνολο του πληθυσμού ήταν 1/1000 (τυχαίο νούμερο) πριν από 50-70 χρόνια, πλέον έχει πολλαπλασιαστεί. Η εκπόνηση υφηγεσίας στο παρελθόν ήταν μια σπάνια σχετικά περίπτωση, ενώ η (σχετικά ανάλογη) εκπόνηση ενός post-doc αποτελεί πλέον όλο και συνηθέστερη πρακτική, ειδικά σε όσους και όσες έχουν ακαδημαϊκές επιδιώξεις. Ενώ παλιότερα το 'χαρτί' του εξαταξίου γυμνασίου ήταν διαβατήριο εισόδου στην αγορά (ικανοποιητικά αμοιβόμενης) εργασίας, τώρα αρκεί μόνον για πρόσληψη σε χαμηλόμισθες θέσεις.
Και ενώ το κράτος μπορούσε τσάτρα-πάτρα να ικανοποιήσει τις εκπαιδευτικές ανάγκες στο πρωτοβάθμιο και δευτεροβάθμιο επίπεδο (τσάτρα-πάτρα είπαμε, μη νομίσει κανείς ότι δοξολογώ την παιδεία αυτών των βαθμίδων στη χώρα μας), όταν πλέον η προσφορά έχει αυξηθεί τόσο ώστε να απαιτούνται ολόενα περισσότερα προσόντα (τυπικά? ουσιαστικά?) για 'αξιοπρεπή' πρόσληψη.
Αν προσθέσουμε τώρα στη συνταγή το συστατικό της αλληλεπίδρασης-αλληλεξάρτησης με την ευρωπαϊκη και παγκόσμια κατάσταση -και με δεδομένο ότι η χώρα μας έπεται και δεν καθοδηγεί τις εξελίξεις- φτάνουμε στην αναγκαστική υιοθέτηση/εισαγωγή εκπαιδευτικών συστημάτων και νοοτροπιών που είναι προσαρμοσμένες στις 'απαιτήσεις' της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που έχει επιπλέονο ελαχιστοποιήσει τις αποστάσεις και μεγιστοποιήσει την αλληλεπίδραση μεταξύ κρατών, εθνών και ηπείρων. Το νεοσύστατο ελληνικό κράτους των αρχών του 19ου αιώνα είχε ανάγκη από νομοκάνουλες (εύλογο), φιλόλογους (παρομοίως)και θεολόγους. Και μηχανικούς, θα πει, κανείς (άσχετα αν τα μεγάλα έργα υποδομής καρκινοβατούσαν και εξαρτώνταν από τις εκάστοτε ορέξεις των εγχωρίων κρατούντων και των 'προστάτιδων δυνάμεων'). Το ελληνικό κράτος του εισοστού πρώτου αιώνα, τί ανάγκες έχει? Και, ακόμα περισσότερο, τι δυνατότητες έχει για την παροχή ικανοποιητικής εκπαίδευσης του πληθυσμού του?
Έρχεται λοιπόν ο ιδιωτικός τομέας να καλύψει την ανάγκη αυτή -αληθινή ή τεχνητή, δεν το εξετάζω. Και ενώ η διαφορά είναι λιγότερο ορατό στις χαμηλότερες βαθμίδες, στην τριτοβάθμια, που εκ των πραγμάτων πλέον συνδέεται όλο και ασφυκτικότερα με την 'αγορά εργασίας' οι συγκρίσεις και συγκρούσεις είναι σίγουρα οφθαλμοφανέστερες και οξύτερες.
Χρησιμοποιώ εισαγωγικά στην έννοια 'αγορά εργασίας' γιατί, πάντα σύμφωνα με την ταπεινή μου προσέγγιση, η έννοια 'παιδεία' θα πρέπει να είναι διακριτή από την έννοια 'εκπαίδευση', ή κατά τις τάσεις των καιρών 'κατάρτιση'. Και εδώ έγκειται, πάλι ΙΜΗΟ, η εγγενής αδυναμία του ιδιωτικού τομέα, να παρέχει Παιδεία. Η 'λυκειοποίηση' του Πανεπιστημίου συνεπάγεται καλύτερα καταρτισμένα στελέχη, όχι όμως απαραίτητα 'πεπαιδευμένα'. Οι ζυμώσεις που γίνονται στο 'χαλαρό' περιβάλλον ενός δημόσιου ΑΕΙ είναι φρούτο απαγορευμένο στο οποιοδήποτε Κόλετζ οβ Αντβάνσντ Στάντις. Η πολιτική είναι εξοβελισμένη στο πυρ το εξώτερο, τα γκομενικά λειτουργούν σε επίπεδο Γρανίτα από Λεμόνι #69, άσε που οι φοιτητές πλέον εχουν μαύρα μεσάνυχτα από πρέφα...
Το πρόβλημα είναι, πάντα ΙΜΗΟ, ότι δεν καταφέραμε να διατηρήσουμε σωστη την αναλογία 'ζυμώσεων' και εκπαιδευτικής διαδικασίας (s.s.) στα ελληνικά δημόσια ΑΕΙ. Περάσαμε από τη σκοταδιστική, μεσαιωνική φάση της 'έδρας' στο ξεχείλωμα και στην κατάχρηση ενός 1268/82.
Αυτά για την ώρα, κουράστηκα (και σας κούρασα).
Το άλλο, με το ΑΕΙ στο Αγρίνιο το ξέρετε?