30% πέφτει το κόστος αν χτίσεις σπίτι χωρίς εργολάβο
«E» 19/5
Ρεπορτάζ: Β. Σ. Κανέλλης
vkanel@pegasus.gr
«Χτύπημα» στο υπερβολικό κέρδος των εργολάβων οικοδομών και στην ακρίβεια της κτηματαγοράς επιχειρούν να δώσουν χιλιάδες Ελληνες με την επιλογή να κτίσουν μόνοι τους «το σπίτι των ονείρων τους». Οι υψηλές τιμές πώλησης των κατοικιών στις περισσότερες περιοχές της Αττικής, αλλά και σε μεγάλες πόλεις της περιφέρειας, αναγκάζουν πολλούς να στραφούν στην αυτεπιστασία, δηλαδή στην ανέγερση της οικοδομής χωρίς τη μεσολάβηση επαγγελματιών κατασκευαστών.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της αγοράς, μια μονοκατοικία που κτίζει ένας οικοπεδούχος μόνος του μπορεί να είναι φθηνότερη κατά μέσο όρο σε ποσοστό γύρω στο 30% σε σχέση με ίδια οικοδομή που αγοράζεται έτοιμη από έναν κατασκευαστή. Η διαφορά προκύπτει, τόσο από το κέρδος του εργολάβου -που δεν υπάρχει στην αυτεπιστασία- όσο κι από τα υλικά αφού πολλοί κατασκευαστές βάζουν πιο «τσιμπημένες» τιμές, προκειμένου να ανεβάσουν την τελική τιμή.
Σήμερα όποιος θέλει να κτίσει μόνος του σπίτι, θα πρέπει να υπολογίζει σε ένα κόστος που ξεκινά από 600 ευρώ/τ.μ. (φθηνή κατασκευή) και μπορεί να φτάσει τα 1.500 ευρώ ανά τ.μ., ανάλογα με την περιοχή και την ποιότητα της κατασκευής.
Αγορές οικοπέδων Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, δικαιολογούνται και οι αγορές οικοπέδων που γίνονται τελευταία. Πολλοί αγοράζουν γη τεσσάρων στρεμμάτων και άνω και κτίζουν μονοκατοικία από 150 έως 250 τ.μ. Για παράδειγμα, σε πολλές περιοχές της κοιλάδας των Μεσογείων ένα οικόπεδο κοστίζει 40.000 ευρώ το στρέμμα, δηλαδή 160.000 ευρώ για να είναι άρτιο και οικοδομήσιμο. Η ανέγερση μιας απλής οικοδομής 200 τ.μ. κοστίζει συνολικά γύρω στα 160.000 με 200.000 ευρώ, δηλαδή με 300.000 - 350.000 ευρώ μπορεί να έχει κάποιος ένα πολυτελές σπίτι με όλες τις ανέσεις και πλήρως ανεξάρτητο.
Η τάση του «φτιάξ το μόνος σου» ενισχύεται τους τελευταίους μήνες και από 3 βασικούς λόγους:
Από τη δραματική πτώση των ποσοστών της αντιπαροχής. Σε ορισμένες περιοχές, μάλιστα, καταγράφεται υποχώρηση έως και 20% σε σχέση με ό,τι ίσχυε προ τριετίας.
Καταγράφεται μεγάλη αύξηση στις αγορές οικοπέδων. Χιλιάδες Αθηναίοι επενδύουν στη γη με στόχο τη μελλοντική αξιοποίησή τους. Τα Μεσόγεια, οι περιοχές εντός της Αττικής, αλλά μακριά από το κέντρο (Αγιος Στέφανος, Γραμματικό κ.λπ.) και όσες περιοχές ευνοούνται από τον προαστιακό σιδηρόδρομο και την Αττική Οδό (Κινέττα, Μέγαρα, Ελευσίνα, Μαγούλα κ.λπ.), έχουν γίνει «ανάρπαστες».
Τα δυσθεώρητα επίπεδα στα οποία έφτασαν να πωλούνται τα σπίτια στην Αθήνα. «Η ακρίβεια δεν αντέχεται. Είναι αδύνατο, όσο και ασύμφορο να δίνουμε 3.000 ευρώ το τ.μ. σε κατασκευαστές, και μάλιστα για κατοικίες αμφιβόλου ποιότητας και με ανύπαρκτο after sale service». Αυτό τονίζει στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Θ. Νταής, ο οποίος επέλεξε την αξιοποίηση του οικοπέδου του με ίδια κεφάλαια.
Τα 3 πλεονεκτήματα του «φτιάξ' το μόνος σου»
Κατ αρχάς, μπορεί να ελέγξει το κόστος της κατασκευής και να κερδίσει, τόσο από τα υλικά όσο και από το εύλογο κέρδος που παίρνει ένας κατασκευαστής, το οποίο κυμαίνεται από 20% έως και 50%.
Οποιος έχει το δικό του οικόπεδο, έχει και το πάνω χέρι στη διαμόρφωση του ακινήτου που θέλει και που τον βολεύει. Μπορεί δηλαδή να «κόψει στα μέτρα του» το σπίτι και να βάλει τη σφραγίδα του σε ένα project που ίσως τον ακολουθήσει για μια ζωή. Ετσι, σχεδιάζει με δικό του μηχανικό τους χώρους που θέλει και διαμορφώνει κατά το δοκούν τα υπνοδωμάτια, το σαλόνι, την κουζίνα, τις αποθήκες, τους εξωτερικούς χώρους κ.λπ.
Σημαντικό είναι, επίσης, ότι έχει τη δυνατότητα της επιλογής των υλικών. Κυρίως, όσοι φτιάχνουν μόνοι τους σπίτι, βάζουν και τα καλύτερα υλικά, τα οποία αντέχουν στο χρόνο, γεγονός που θα ανεβάσει αρκετά το τελικό κόστος. Ενας κατασκευαστής δεν θα βάλει τα καλύτερα κουφώματα, ούτε τις πιο ενισχυμένες πόρτες. Αυτό μπορεί να το κάνει μόνο κατ εντολήν του πελάτη, ο οποίος θα πληρώσει ακριβά την επιλογή του. Εκείνος, όμως, που κτίζει μόνος του μπορεί να ψάξει καλύτερα, να πάρει προσφορές και να επιλέξει τι τον συμφέρει. Μεγάλη «εκροή» χρημάτων γίνεται στα μπάνια και στις κουζίνες και εκεί η προσοχή πρέπει να είναι μεγαλύτερη. Συνήθως οι κατασκευαστές βάζουν πιο φθηνά υλικά με αποτέλεσμα σε μερικά χρόνια να είναι αναγκαστική η αλλαγή τους. Οι ιδιοκτήτες, όμως, αγοράζουν καλά υλικά και ανάλογα με την... τσέπη τους.
3 λόγοι που αυξάνονται τα βάρη της οικοδομής
Είτε αποφασίσει κάποιος να κτίσει το σπίτι του μόνος είτε βάλει εργολάβο, τα βάρη στην οικοδομή αυξάνονται σημαντικά από τρεις βασικούς λόγους:
Τη ραγδαία άνοδο του κατασκευαστικού κόστους λόγω κυρίως των υλικών. Σύμφωνα με τους εργολάβους, η οικοδομή έχει ακριβύνει έως και 50% την τελευταία τριετία με τα υλικά να έχουν πάρει την ανηφόρα, και εξαιτίας της ανόδου του πετρελαίου. Σύμφωνα με την ΕΣΥΕ, τους πρώτους μήνες του 2007 τα υλικά οικοδομής αυξήθηκαν πάνω από 7% με τα επιχρίσματα, τις σιδηροκατασκευές, την τοιχοποιία να καταγράφουν αυξήσεις γύρω στο 4%.
Οπως εκτιμά ο κατασκευαστής κτιρίων, κ. Ι. Τάσσης, «μέσα σε έναν χρόνο τα τούβλα τα αγοράζουμε έως και 70% ακριβότερα και το μπετόν 20%-25%. Αυτή είναι και η αιτία της αύξησης του κόστους οικοδομής ανά τ.μ. για τον εργολάβο από τα 600 ευρώ το 2003 στα 1.000 κατ ελάχιστο φέτος». Το συμπέρασμα είναι ότι είτε πρόκειται για εργολάβο είτε για κάποιο που προχωρεί σε αυτεπιστασία θα βρει μπροστά του την ακρίβεια, η οποία έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις.
Η απόφαση των μηχανικών του ΤΕΕ να διπλασιάσουν τις αμοιβές τους για την εποπτεία της οικοδομής αποτελεί νέο βάρος. Από 44 ευρώ το τ.μ. η αμοιβή «ίπταται» στα 105 ευρώ/τ.μ. Υπολογίζεται ότι με μια αύξηση της τάξης του 90% το κόστος της οικοδομικής άδειας επιβαρύνεται με 1% έως 2,5% του συνολικού κόστους. Σύμφωνα με το παράδειγμα του ΤΕΕ, για μια άδεια σπιτιού 80 τ.μ. σήμερα το κόστος είναι 10.000 ευρώ αντί 5.300 ευρώ πριν από 4 μήνες.
Μεγάλο πρόβλημα θα αποτελέσει στο άμεσο μέλλον το σχέδιο της κυβέρνησης για αύξηση του Ελάχιστου Κόστους Κατασκευής Οικοδομών (ΕΚΚΟ). Μέχρι σήμερα το ΕΚΚΟ υπολογίζεται σε περίπου 30% του πραγματικού κόστους κατασκευής μιας οικοδομής και πάνω σ' αυτό το ποσοστό φορολογείται ο ιδιοκτήτης. Ο διπλασιασμός του ΕΚΚΟ (όπως φημολογείται) θα εκτοξεύσει στα ύψη και τους φόρους, ενώ ο ιδιοκτήτης θα είναι υποχρεωμένος να μην κρύβει τα τιμολόγια για κάθε εργασία που πραγματοποιεί.