-
Και η πολύ ελευθερία φίλε μου όμως είδες που μας έβγαλε!..Ποιός θα μπορούσε να διαχειρισθεί τα οικονομικά ,τα δημοσιονομικά και τα κοινωνικά ζητηματα της χώρας χωρίς να υπάρχει η αισθηση της τιμωρίας? Οπως απέδειξε ο μετέπειτα χρόνος ουδείς.Ζητω ο Βασιλιάς!!.......
-
Tη φιλοσοφία του εξέφρασε άψογα ο δικτάτορας Παπαδόπουλος όταν προειδοποιούσε (Δεκέμβριος 1969): «O ελληνικός λαός πρέπει να μάθει να τρώει λιγότερο, να δουλεύει περισσότερο και να απαιτεί λιγότερα»!
....τι μου θυμίζει - τι μου θυμίζει...
Πώς ξεφούσκωσε το οικονομικό «θαύμα» των συνταγματαρχών
Oι συνταγματάρχες αγνοούσαν τα οικονομικά, μηδέ εξαιρουμένου του N. Mακαρέζου, ο οποίος απλώς είχε κάποιες γνώσεις, που αντιστοιχούσαν σ' ένα πτυχίο.Ευχαριστημένοι
Mια άλλη ήταν πως πραγματικά υπήρχε μια μερίδα πολιτών, χουντικών και μη, που υποστήριζε ότι «με τον Παπαδόπουλο περνούσαμε καλά». Aσφαλώς για μια απροσδιόριστη ποσοτικά μερίδα αυτό είναι γεγονός. Aλλά όσο απροσδιόριστη είναι ποσοτικά, τόσο μπορεί να προσδιοριστεί, ας πούμε, ποιοτικά. Διότι, όταν κάποιος μπορεί να ευημερεί σε μια χώρα-φυλακή, υπάρχει πρόβλημα... Ποια ήταν η οικονομική πραγματικότητα στην Eλλάδα του 1967-74; Eνα «οικονομικό θαύμα», όπως διακήρυσσαν τότε οι επικεφαλής της χούντας;Tα στατιστικά δεδομένα για την οικονομία της περιόδού 1967-74 προσφέρονται για κάθε είδους αναγνώσεις, ακόμη και μυθολογίες. Mπορούν να «στεγαστούν» κάτω από τις πιο διαφορετικές ιδεολογικές-πολιτικές θεωρήσεις. Mια κοινή βάση στις περισσότερες από αυτές είναι η «προγραμματική» θέση του Ξ. Zολώτα: «H πολιτική της δικτατορίας ήταν στην ουσία πολιτική ποσοτικής μεγεθύνσεως και όχι οικονομικής αναπτύξεως... Aλλά η δομή της οικονομίας δεν βελτιώθηκε σε βαθμό άξιο λόγου και οι αδυναμίες της όξυναν τα προβλήματα».
Σήμερα, οι σχετικές πολιτικές αναγνώσεις, που γίνονταν τα χρόνια της χούντας και τα πρώτα της μεταπολίτευσης, μάλλον προβάλλουν ως ανεπαρκείς. Eίτε στην αριστερή μορφή τους ότι η οικονομία παραδόθηκε την επταετία στο ντόπιο και ξένο κεφάλαιο, είτε στη συντηρητική ότι ασκήθηκε μια άφρων και ασυντόνιστη πολιτική, που οδήγησε στο χείλος του γκρεμού.
Προσεγγίσεις
Aν και όλα αυτά μαζί ισχύουν, προβάλλουν και νέες προσεγγίσεις, οι οποίες δεν αναιρούν κατ ανάγκην τις παλιότερες, αλλά κινούνται σ' ένα διαφορετικό πλαίσιο. Mερικές από τις πιο πρόσφατες αναλύσεις για την οικονομική πραγματικότητα της Eλλάδας του 1967-74, βασισμένες στα ποσοτικά στοιχεία, θα μπορούσαν να συνοψιστούν ως εξής:-
H ελληνική οικονομία συνέχισε τα χρόνια 1967-74 να πορεύεται στην ίδια κατεύθυνση που είχε χαραχθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Oι δικτάτορες δεν δοκίμασαν να κάνουν κάτι καινούργιο. Eπιχείρησαν όμως να επιταχύνουν την πορεία. Για να πετύχουν τον στόχο τους, υιοθέτησαν μέτρα έντονης κρατικής παρέμβασης, με αποτέλεσμα την αύξηση του δημόσιου χρέους... Nα προσελκύσουν το ξένο κεφάλαιο και να αυξήσουν τους άδηλους πόρους. H προσπάθεια για επιτάχυνση επέφερε υπερθέρμανση. Aν δεν συνέτρεχε η διεθνής οικονομική κρίση, η υπερθέρμανση θα έμενε σε ένα επίπεδο πληθωρισμού 5%-6%... Δυστυχώς για την υστεροφημία τους, η διεθνής οικονομική κρίση ανέτρεψε πλήρως το σκηνικό και τις ουτοπίες των συνταγματαρχών...(E. Xεκιμόγλου).
-
H δικτατορία, όταν ξεκαθαρίστηκε ότι δεν ήταν «νασερικού τύπου» και επομένως δεν απειλούνταν οι κάθε είδους κεφαλαιούχοι, «στην αρχή είχε ευνοϊκά αποτελέσματα. Mετά το 1972, όμως, παρουσιάστηκαν πληθωριστικά φαινόμενα... H χούντα στην προσπάθειά της να επιτύχει ταχείς ρυθμούς ανάπτυξης , προσπάθησε να προσελκύσει επενδύσεις οιασδήποτε προέλευσης και ευνόησε ημεδαπούς, ομογενείς ή αλλοδαπούς επενδυτές... Παρά ταύτα, οι περισσότερες επενδύσεις έγιναν από Eλληνες μικρομεσαίους επιχειρηματίες στον τουρισμό και τις οικοδομές...». Γενικώς, η «δικτατορία συμπίπτοντας με μια διεθνώς ευνοϊκή συγκυρία, άσκησε μια πολιτική οικονομικής υπερθέρμανσης και επιφανειακής ανάπτυξης, χωρίς να μπορεί να προκαλέσει τις απαραίτητες δομικές μεταβολές που θα έδιναν μια αναπτυξιακή ώθηση (M. Mελετόπουλος).
-
Mετά το πρώτο στάδιο της ύφεσης (1967), η δικτατορία σταθεροποιήθηκε και ο κόσμος συνέχισε τις προσπάθειες για καλυτέρευση των υλικών συνθηκών ζωής, συμβιβαζόμενος εν πολλοίς με το νέο πλαίσιο. Tο τελευταίο ήταν ασφυκτικό από πολιτική άποψη, όχι από οικονομική. Kαι θα γίνει ευνοϊκότερο στη συνέχεια, αν και τα οφέλη θα κατανέμονται άνισα και οι διαρθρωτικές βάσεις τους δεν θα γίνουν περισσότερο γερές...
Τα βασικά σημεία αυτής της οικονομικής πολιτικής, μέχει τον Οκτώβρη του 1973, ήταν:
Υπέρμετρη δανειοδότηση της βιομηχανίας και του τουρισμού. Αυτό βοήθησε να αναπτυχθεί η υφαντουργία, η χημική βιομηχανία, η μεταλλουργία και άλλοι κλάδοι ελαφράς κυρίως βιομηχανίας. Αυξήθηκαν σημαντικά το τουριστικό, το ναυτιλιακό και το μεταναστευτικό συνάλλαγμα καλύπτοντας ως ένα βαθμό το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου. Το τουριστικό συνάλλαγμα τετραπλασιάστηκε μεταξύ των ετών 1968 και 1971.
**Υψηλές δημόσιες δαπάνες **που κυρίως μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων και έργων υποδομής υποβοήθησαν την κερδοφορία του κεφαλαίου. Μεγάλη αύξηση υπήρξε στις δαπάνες για την εσωτερική ασφάλεια ενώ παραδόξως μειώθηκαν οι δαπάνες για την εθνική άμυνα (το 1970 ήταν 2,8% του ΑΕΠ, ενώ πριν τη χούντα ήταν 4%-6%).
**Τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων και προπαντός της οικοδομικής δραστηριότητας **που γνώρισε εντυπωσιακή αύξηση μέσω του μοναδικής εμπνεύσεως θεσμού της αντιπαροχής. Όπως σημειώνει ο Ν. Ψυρούκης στην Ιστορία του (1991), το 1969 η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα στον καπιταλιστικό κόσμο από άποψη κατασκευής οικοδομών ανά κάτοικο.
Σημαντικά προνόμια στο ξένο κεφάλαιο που έλαβαν και συνταγματική μορφή με το «Σύνταγμα» του 1968, που κατοχύρωνε τα προνόμια αυτά ως ιερά και απαραβίαστα από μελλοντικές κυβερνήσεις που πιθανά να τα επανεξέταζαν. Εδώ ας σημειώσουμε ότι γίνεται συχνά λόγος για το ληστρικό χαρακτήρα των ξένων επενδύσεων στη χώρα. Το ληστρικό και χαριστικό στοιχείο στη μεταχείριση των επενδυτών αφορούσε και ελληνικά κεφάλαια (Νιάρχος, Λάτσης, Ωνάσης κλπ.) και εν τέλει η διαδικασία αυτή εγγράφονταν και αφομοιώνονταν από την εσωτερική εθνική καπιταλιστική ανάπτυξη με κύρια πλευρά την μέγιστη εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού.
Υπέρογκος εξωτερικός δανεισμός, που υπολογίζεται ότι τα δάνεια της επταετίας ήταν 3 φορές το σύνολο των δανείων από ιδρύσεως του νεοελληνικού κράτους ως το 1967.
http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=12305&subid=2&pubid=232991 -
-
Ενδιαφερουσα η αναλυση του παραπανω
Παντως γενικα υ πηρχε η κλασικη μειοψηφια που εκανε αντισταση απο την αρχη της χουντας(οσοι δεν σταλθηκαν εξορια δηλαδη) και οχι μονο οταν ειδαν οταν ποναει η τσεπη..Αλλα παντα αυτοι ειναι μειοψηφιες ..Και μην τους συγχεουμε με την εξορια στα Παρισια κλπ..Μητσοτακης χαχααχ
-
ΤΑ ΞΕΧΑΣΜΕΝΑ ΣΚΑΝΔΑΛΑ ΤΗΣ «ΕΘΝΟΣΩΤΗΡΙΟΥ» (Του Ιού της Ελευθεροτυπίας)
[spoiler=:20braz1k]>Εφτά χρόνια αρπαχτή
Ο Τύπος δεν ασχολούνταν με σκάνδαλα, ούτε σκανδαλιζόταν από τις σχέσεις των κρατούντων με τους μεγιστάνες του πλούτου. Είχε έρθει άλλωστε το πλήρωμα του χρόνου για να εκπληρωθεί το Τάμα του Έθνους.
Στους έντονα αντικοινοβουλευτικούς καιρούς μας, ένα δόλιο φάντασμα πλανιέται στον αέρα: ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 36 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς».Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους. Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας. Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα. Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία. Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη. χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»:
«Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλη τον ψίθυρο σε καταγγελία. Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα. Ηταν μια ‘συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής’, χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας».
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας. Ομως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία»
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους –σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας». Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε (από 23.600 σε 45.000 δρχ), των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ, ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73).Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75).
Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι. Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των ...συναδέλφων τους. Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα!
Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά». Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ’ το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ’ τον Ιωαννίδη. Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο.Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος –με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών. Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος». Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού – αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα.
Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες. Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη. «Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2: «Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν». Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία»
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα. Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή: «Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον. Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50).Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους. Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων. Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ. Εκαμαν προκλητικάς ενεργείας (εντυπωσιακοί γάμοι, θορυβώδεις δεξιώσεις, δημόσιαι εμφανίσεις με μεγαλοπλουσίους, επίδειξις πλούτου κλπ). Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων). Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5).
Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή: «κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold’s, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68), «ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72).
Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71): «Και για το στρατό; τον ρώτησα. Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7).
Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων:
-
Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
-
Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
-
Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων –από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
-
Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά. Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ». Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως. Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν ‘μπον φιλέ’ γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118).
Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων». Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος. Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους. Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.
Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70): «Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα. Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο. Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα. Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ: «Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι. Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω». Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).
Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες», όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου. «Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).
Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).
Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι: «Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental. Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...] Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...] Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).
Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση. Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει». Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).
Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:
«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται. Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί. ‘Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν’. Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις
Το φιλέτο των σκανδάλων της «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου.- Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88). Είχε προταθεί το 1966 απ’ την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει. Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων. Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια.
Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των ...εξόδων της: «Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα». Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την ...«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268). Επίσημη δικαιολογία: «αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69).
-
Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15). Το δημόσιο έβαζε 45 απ’ τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του. Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) – τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής». «Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι’ άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4). Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ.
-
Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή. Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72). Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ’ τους δικτάτορες. Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
- Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας. Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου. Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς. Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα:
«Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση. Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους»
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας: ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων.Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια –ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας. Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821.
Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου. Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη. Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής. Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος.
Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73): «Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ’ ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό, και αφ’ ετέρου θ’ αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό».
Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό. Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31. Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι - μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74). Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους».
Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων.
Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος». Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974), το «Ταμείο» εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια. Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού – όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68).
Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»!
«Φαίνεται ότι ο Ναός του Σωτήρος, που πρόκειται να ανεγερθή πάνω στα Τουρκοβούνια, θα είναι απ’ τους πιο θαυματουργούς στη χώρα μας», σχολίαζαν τις επόμενες μέρες τα «Νέα» (26.1.74). «Γιατί, πριν ακόμα κτισθή, πριν καν γίνουν τα σχέδια για την κατασκευή του, δαπανήθηκαν -λες από θαύμα- τα 406 εκατομμύρια δραχμές από τα 453 εκατομμύρια που είχαν τελικά συγκεντρωθεί. Πάντως κι οι πιο ολιγόπιστοι θαύμασαν το γεγονός ότι με εντελώς κανονικό τρόπο αναλώθηκε ολόκληρο το τεράστιο αυτό ποσόν για ένα έργο του οποίου ακόμα δεν κατάφεραν οι υπεύθυνοι να έχουν ούτε το σχέδιο. [...] Αφού λεφτά δεν υπάρχουν πιά, αφού ούτε καν τα σχέδια του ναού δεν έχουν γίνει ακόμη, η υπόθεση αυτή θα πρέπει να λήξη εδώ και όλοι θα φροντίσουμε να ξεχασθή».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Jean Meynaud
«Οι πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα»
(Αθήνα 2002, εκδ. Σαββάλας)
Η σφαιρικότερη ανάλυση της ελληνικής πολιτικής και κοινωνικής ζωής κατά τη δεκαετία του ’60. Ο 2ος τόμος είναι αφιερωμένος στα Ιουλιανά και τη δικτατορία.Σταύρος Ζορμπαλάς
«Ο νεοφασισμός στην Ελλάδα (1967-1974)»
(Αθήνα 1978, εκδ. Σύγχρονη Εποχή)
Ανάλυση του δικτατορικού καθεστώτος, με έμφαση στη διαπλοκή του με το μεγάλο κεφάλαιο και τον ξένο παράγοντα. Ενδιαφέρουσα πρωτογενής τεκμηρίωση.Δ. Μπενάς
«Η εισβολή του ξένου κεφαλαίου στην Ελλάδα»
(Αθήνα 1976, εκδ. Παπαζήση)
Εκτενής παρουσίαση των αμαρτωλών συμβάσεων της χούντας κι ακτινογραφία της διαπλοκής ντόπιου και ξένου κεφαλαίου κατά τη δεκαετία του ’70.Γιώργης Κρεμμυδάς
«Οι άνθρωποι της χούντας μετά τη Δικτατορία»
(Αθήνα 1985, εκδ. Εξάντας)
Δημοσιογραφική καταγραφή προσώπων και πραγμάτων, αποτυπώνει τις πολλαπλές ταχύτητες (και, συχνά, την πλήρη απουσία) «κάθαρσης» των συνεργατών της δικτατορίας.Ευάγγελος Κουλουμπής
«…71 …74: Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού»
(Αθήνα 2002, εκδ. Πατάκη)
Ημερολογιακή καταγραφή συνομιλιών και συναντήσεων του -εξ Αμερικής ορμώμενου- συγγραφέα με στελέχη, οπαδούς και αντιπάλους του καθεστώτος κατά την τελευταία τριετία του.Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ
«Να γιατί…»
(Αθήνα 2002, εκδ. Φερενίκη)
Γλαφυρή αυτοβιογραφία της πάλαι ποτέ συζύγου του χουντικού αρχηγού της ΚΥΠ. Αποκαλυπτική για τον τρόπο ζωής του ηγετικού πυρήνα της χούντας, αλλά και για τη στενή διαπλοκή του με μικρούς και (κυρίως) μεγάλους καπιταλιστές.Ελευθεροτυπία, 25/7/2010
[/spoiler:20braz1k]
-
-
Ο χρήστης Kωνσταντίνος έγραψε:
Πώς ξεφούσκωσε το οικονομικό «θαύμα» των συνταγματαρχών
Oι συνταγματάρχες αγνοούσαν τα οικονομικά, μηδέ εξαιρουμένου του N. Mακαρέζου, ο οποίος απλώς είχε κάποιες γνώσεις, που αντιστοιχούσαν σ' ένα πτυχίο.Είδαμε και τις επιτυχίες των μεταπολιτευτικών οικονομολόγων που είχαν και διδακτορικά και ήταν και καθηγητές σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια .
Από την θέση του πρωθυπουργού η του υπουργού οικονομίας και οικονομικών τα κατάφεραν άρισταΚάποτε έλεγαν 'Ουδείς μωρότερος των ιατρών , εάν δεν υπήρχον οι διδάσκαλοι' . Θα πρέπει σήμερα να προστεθεί η φράση 'εξαιρουμένων των οικονομολόγων' .
Στις μεγάλες επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να κατανοούν , ότι οι οικονομολόγοι όσο περνάει ο καιρός μοιάζουν με θεολόγους που ασχολούνται 'περί του φύλου των αγγέλων' .
Ακούμε βαθυστόχαστες αναλύσεις , η οποίες αναλύουν τα δεδομένα , αλλά είναι ημιτελείς , διότι τους λείπει το 'διά ταύτα' , το συμπέρασμα , το πρακτέον .Ετσι πολλές επιχειρήσεις προτιμούν μηχανικούς με μεταπτυχιακά στα οικονομικά που έχουν την δυνατότητα , πέραν της ανάλυσης και της απόφασης .
Γιά να συνδέσουμε τα ανωτέρω με την συζήτηση μας , τα δύο άρθρα της ημερησίας και της ελευθεροτυπίας , γνωστών και βεβαρυμένου παρελθόντος και παρόντος εντύπων , προσπαθούν να δαιμονοποιήσουν την οικονομική κατάσταση της δικτατορίας , ώστε να μην συγκρίνεται επί το θετικότερο με τα ανομήματα των κυβερνήσεων Παπανδρέου και Σημίτη που προσπαθούν να στηρίξουν .
Ετσι αν δούμε τον πίνακα που παραθέτει η ημερησία , θα καταλάβουμε ότι η ανάπτυξη του 1972 , ένα έτος πριν την διεθνή πετρελαική κρίση ήταν τρομακτική , επιπέδου ανώτερου της σημερινής Κίνας και των άλλων ασιατικών τίγρεων , αφού είχες ανάπτυξη 10,2 , πληθωρισμό 4,3 , ανεργία 2 και μηδενικό έλλειμμα τρέχουσας διαχείρισης , ενώ μέσα σε 5 χρόνια 1967-1972 το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε δολλάρια διπλασιάστηκε , από 912 σε 1627 $ .
Και όλα αυτά σε μιά χώρα που αιμορραγούσε από την οικονομική μετανάστευση των καλύτερων χεριών της .Αυτά όλα ήταν απόρροια της διεθνούς ανόδου της οικονομίας , με την απλή διαχείριση της διακυβέρνησης .
Πάμε τώρα στο άλλο άρθρο που αφορά τα σκάνδαλα .
Το άρθρο είναι άξιο περιφρόνησης , γιατί όσοι είναι από 50 χρονών και πάνω , θυμούνται ότι όλα αυτά ήταν γνωστά και συζητιώνταν στα σπίτια και μάλιστα , επειδή η εποχής ήταν ανελεύθερη , γινόντουσαν ανέκδοτα .Ετσι γιά το σκάνδαλο των κρεάτων και τον Μπαλόπουλο , υπήρχε η έκφραση περί 'Μπαλόσημου' , γιά την Ντέλλα , ωραία γυναίκα της εποχής , λέγονταν αυτά που αναφέρει , γιά τα αδέρφια του δικτάτορα ήταν επίσης γνωστά και γιά το 'τάμα' επίσης υπήρχαν σχετικά ανέκδοτα .
Το άρθρο λοιπόν αυτό , αναφέρει τα σκάνδαλα που είναι όλα αλήθεια , αλλά όπως έγραψα και πριν , η διαφθορά εκείνη την εποχή υπήρχε στον στενό κύκλο της εξουσίας και δεν έχει καμμία αναλογία με την εκτεταμένη διαφθορά των Παπανδρέου - Σημίτη που το άρθρο προσπαθεί να προστατεύσει .
Θα μπορούσαμε να πούμε ,αντί γιά Ντέλλα , Μιμή και αντί γιά Πάπας , άλλα ονόματα πιό πρόσφατα που όλοι γνωρίζουμε .
Κάποια άλλα ονόματα που αναφέρει είναι διαχρονικά , οπότε τα γνωρίζουμε .Γιά να μην μακρυγορούμε με τις συγκρίσεις , είναι σίγουρο ότι στο θέμα της διαφθοράς , η χούντα ήταν πιό ποιοτική , μιά και την κράτησε σε μικρότερο αριθμό , ενώ το πασοκ σαν σοσιαλιστικό κόμμα , την σοσιαλιστικοποίησε διαχέοντας την σε όλα τα κοινωνικά στρώματα .
Αυτό που έκανε η χούντα , ήταν ότι έδωσε βάση στις υποδομές που στερείτο παντελώς η χώρα και χρησιμοποιώντας την ΜΟΜΑ έφτιαξε πολλούς δρόμους σε μιά χώρα που Αθήνα - Πάτρα πήγαινες με το πλοίο και το τρένο , ενώ μόλις 10 χρόνια πριν πήγαινες και Αθήνα - Θεσσαλονίκη με το πλοίο .
Επίσης με τα γνωστά θαλασσοδάνεια , έφτιαξε κάποιους εφοπλιστές , οι οποίοι έπαιρναν με δάνειο από την ΕΤΒΑ , όλη την αξία του πλοίου , το έφτιαχναν στο ελληνικό ναυπηγείο και μετά το δούλευαν στα ελληνικά νησιά , σε γραμμές που με τα σημερινά δεδομένα θα χαρακτηρίζονταν άγονες και θα επιδοτούντο , μιά και τότε η έννοια του τουρισμού ήταν στα σπάργανα .
Είναι όμως γνωστό ότι το πρόβλημα αυτής της χώρας ήταν και είναι ακόμα οι υποδομές .
Οι υποδομές φέρνουν ανάπτυξη και εμείς ακόμα έχουμε έλλειμμα σε αυτές .Η κυβέρνηση Καραμανλή του 1955-1963 , η δικτατορία , η κυβέρνηση Σημίτη και η κυβέρνηση του χοντρού , έδωσαν ώθηση στις υποδομές .
Υπήρξαν όμως και σκάνδαλα .
Από ότι λέγεται τα μεγαλύτερα επί Σημίτη .
Δεν θα μπώ στην λογική να τα μετρήσω , αλλά κρίνοντας αντικειμενικά την δικτατορία , θα πούμε ότι ήταν ένα ανελεύθερο καθεστώς , που έκανε σχετικά καλή διαχείριση της διεθνούς οικονομικής ανόδου του 60 , ενώ δεν απέφυγε και τα σκάνδαλα .Δυστυχώς τα μετέπειτα κοινοβουλευτικά καθεστώτα , φάνηκαν ανάξια της υπέρβασης , με αποτέλεσμα σήμερα να υπόκεινται σε σύγκριση με ένα ανελεύθερο καθεστώς και στο μόνο που κερδίζουν είναι ακριβώς στην ύπαρξη της ελευθερίας .
Επίσης δεν πρέπει να ξεχνάμε , ότι από πλευράς πατριωτισμού και εξωτερικής πολιτικής καθώς και πολιτικού οράματος , η δικατορία του Παπαδόπουλου , ήταν μειοδοτική , αφού απέσυρε την μεραρχία από την Κύπρο , στερείτο πολιτικής ιδεολογίας , η εξωτερική πολιτική ήταν αποσπασματική και η πολιτική ανάλυση ανύπαρκτη , αφού δεν υπήρχαν στρατηγικά μυαλά στο καθεστώς . Ετσι η εμπλοκή του το 1973 στον αραβοισραηλινό πόλεμο , μας δημιούργησε χωρίς λόγο μεγάλα προβλήματα .
Εδώ αν κάνουμε σύγκριση δικτατοριών , με την προηγούμενη του Μεταξά , θα καταλάβουμε την διαφορά , ότι σε πολύ χειρότερη οικονομική κατάσταση , μόλις 10 χρόνια μετά την μικρασιατική καταστροφή , ο Μεταξάς έφτιαξε υποδομές , άμυνα , είχε ιδεολογική συγκρότηση και μιά και θεωρείτο το μεγαλύτερο επιτελικό μυαλό της εποχής του διεθνώς , το 1939 διάλεξε στρατόπεδο θεωρώντας ότι αν και ιδεολογικά σαν φασίστας ήταν κοντά στον άξονα , ο νικητής του πολέμου θα ήταν η Αγγλία και οι σύμμαχοι , παρ' ότι τα ανελεύθερα καθεστώτα της εποχής Γερμανία , Ιταλία , Ιαπωνία , ισπανία και Σοβιετική Ενωση είχαν υπογράψει συμμαχίες και σκλάβωναν παρέα τον κόσμο .
Η χούντα του 67 από πολιτικής και ιδεολογικής απόψεως ήταν μιά χούντα 'οπερέτα' που έμοιαζε πολύ με την δικατορία του παππού του 'μαζί τα φάγαμε' καθώς και τις άλλες του Κονδύλη .
-
Αφού τα σκάνδαλα είναι αληθινά, γιατί το συγκεκριμένο άρθρο είναι άξιο περιφρόνησης; Στο τέλος του άρθρου έχει και βιβλιογραφικές αναφορές. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί το υποβιβάζεις.
Επίσης, γιατί έχει τόση σημασία η ποσότητα των σκανδάλων και όχι η πρόκλησή τους, ειδικά όταν τότε η χούντα είχε ως σύνθημα το 'Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών';
Κατά τ'άλλα συμφωνώ μαζί σου στα περί διαφθοράς κυβερνήσεων Παπανδρέου, Σημίτη κλπ. Όμως για να είμαστε σωστοί, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα θετικά της κυβέρνησης π.χ. Ανδρέα Παπανδρέου και να μην αναφερόμαστε μόνο στα σκάνδαλα της εποχής. Διαφορετικά θα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δεν έκαναν τίποτα άλλο εκτός από σκάνδαλα...
-
Ο χρήστης Ernani έγραψε:
@criuserΑφού τα σκάνδαλα είναι αληθινά, γιατί το συγκεκριμένο άρθρο είναι άξιο περιφρόνησης; Στο τέλος του άρθρου έχει και βιβλιογραφικές αναφορές. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί το υποβιβάζεις.
Επίσης, γιατί έχει τόση σημασία η ποσότητα των σκανδάλων και όχι η πρόκλησή τους, ειδικά όταν τότε η χούντα είχε ως σύνθημα το 'Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών';
Κατά τ'άλλα συμφωνώ μαζί σου στα περί διαφθοράς κυβερνήσεων Παπανδρέου, Σημίτη κλπ. Όμως για να είμαστε σωστοί, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα θετικά της κυβέρνησης π.χ. Ανδρέα Παπανδρέου και να μην αναφερόμαστε μόνο στα σκάνδαλα της εποχής. Διαφορετικά θα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δεν έκαναν τίποτα άλλο εκτός από σκάνδαλα...
Γιατί όταν κάποιος έχει την απόλυτη κρατική εξουσία στα χέρια του και μολαταύτα αφενός πεθαίνει στην ψάθα χωρίς να έχει καταχραστεί δραχμή και αφετέρου δέχεται να σαπίσει στις φυλακές υπερασπίζοντας τις αρχές του (όπως συνέβει με τους χουντικούς) θα πρέπει να του αναγνωριστεί τουλάχιστον ιστορικά το ότι υπήρξε ηθικά ακέραιος και συνεπής στον συγκεκριμένο τομέα.
Η οικονομία επί χούντας ήταν στα καλύτερα της - δεν έχω διαβάσει έστω και ένα σοβαρό οικονομικό άρθρο που να το αμφισβητεί - με τεράστιο όμως κοινωνικό και μετέπειτα εθνικό κόστος για τον πληθυσμό & την πατρίδα. Το να διαστρέφει όμως κανείς την ιστορική πραγματικότητα αναδεικνύοντας τις εξαιρέσεις και αποσιωπώντας τον κανόνα είναι τυπικό δείγμα δημοσιογραφικής απάτης και ιδεολογικά μεροληπτικής αρθρογραφίας.
-
Ο χρήστης Ernani έγραψε:
Αφού τα σκάνδαλα είναι αληθινά, γιατί το συγκεκριμένο άρθρο είναι άξιο περιφρόνησης; Στο τέλος του άρθρου έχει και βιβλιογραφικές αναφορές. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί το υποβιβάζεις.Επίσης, γιατί έχει τόση σημασία η ποσότητα των σκανδάλων και όχι η πρόκλησή τους, ειδικά όταν τότε η χούντα είχε ως σύνθημα το 'Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών';
Εγώ δεν θα απαντήσω όπως ο Κ2825 , αλλά θα σου πω , ότι όταν κρίνουμε ένα ανελεύθερο καθεστώς , το οποίο κατέλαβε την εξουσία διά των όπλων και ασκεί την απόλυτη εξουσία με βασανισμούς πολιτών και εκτοπίσεις , είναι πολύ πιθανό να είναι φαύλο , πολιτικά και οικονομικά , μιά και υπάρχει το ρητό ότι ' Η Εξουσία διαφθείρει . Η Απόλυτη εξουσία διαφθείρει απόλυτα' .
Αντίθετα υποτίθεται ότι οι δημοκρατικά εκλεγμένες κυβερνήσεις , δεν επιτρέπεται να είναι διεφθαρμένες .
Οταν λοιπόν ένα άρθρο προσπαθεί αναδεικνύοντας τα μεγάλα και μικρά σκάνδαλα ενός ανελεύθερου καθεστώτος να υποβαθμίσει τα σκάνδαλα εκλεγμένων κυβερνήσεων και κάνει σύγκριση δημοκρατίας με δικτατορία , πράγμα άτοπο και ανεφάρμοστο , τότε είναι κατάπτυστο και άξιο περιφρόνησης .Οσο γιά το σύνθημα της χούντας ήταν άνευ ουσίας , γιατί η ουσία είναι ότι ήταν χούντα . Δηλαδή αν είχε σύνθημα , 'ΠΑΟ θρησκεία θύρα 13' η 'Θρύλε Θεέ μου Ολυμπιακέ μου' , θα είχε καμμία διαφορά στο ότι ήταν δικτατορία ?
Όμως για να είμαστε σωστοί, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα θετικά της κυβέρνησης π.χ. Ανδρέα Παπανδρέου και να μην αναφερόμαστε μόνο στα σκάνδαλα της εποχής. Διαφορετικά θα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δεν έκαναν τίποτα άλλο εκτός από σκάνδαλα...
Το θετικό γιά μένα της κυβέρνησης Παπανδρέου ήταν ότι επανέφερε τον μισό πληθυσμό πίσω στην πολιτική σκηνή , μιά που η νικήτρια του εμφυλίου δεξιά , δεν είχε ακόμη , παρ' όλες της προσπάθειες της κυβέρνησης Καραμανλή και Ράλλη καταφέρει να το κάνει , διαλύοντας όλες τις μετεμφυλιακές δομές .
Από εκεί και μετά η κυβέρνηση Παπανδρέου θεοποίησε και θεσμοποίησε την διαφθορά , κάνοντας τον κάθε ελληνα να θεωρεί ότι αδικείται από την δουλειά που κάνει , ότι γιά όλα φταίνε οι ξένοι και ποτέ εμείς και γενικά βασίστηκε στα χαμηλότερα ένστικτα του έλληνα , κάνοντας μας από έθνος εμπόρων και ναυτικών , έθνος δημοσίων υπαλλήλων .
Επειδή όμως τελικά , παρ' ότι λέγεται κατά καιρούς , είμαστε απόγονοι των αρχαίων , σαν αρχαία τραγωδία ήρθε τώρα η Νέμεσις , η οποία θα λύση το θέμα διά της πατροκτονίας , ακριβώς όπως συνέβαινε σε πολλές αρχαίες τραγωδίες .
Σήμερα λοιπόν ο υιός Παπανδρέου , αποκαθηλώνει τον πατέρα του , χτυπώντας ακριβώς αυτούς που εκείνος βοήθησε .
Γιά τις κυβερνήσεις Σημίτη , μπορούμε να πούμε ότι έκαναν έργο , αλλά σε διπλάσια και τριπλάσια τιμή από ότι κόστιζε πραγματικά . Το έργο μας έμεινε , αλλά και τα χρέη μας έμειναν .
-
Ο χρήστης k2825 έγραψε:
Αφού τα σκάνδαλα είναι αληθινά, γιατί το συγκεκριμένο άρθρο είναι άξιο περιφρόνησης; Στο τέλος του άρθρου έχει και βιβλιογραφικές αναφορές. Ειλικρινά δεν καταλαβαίνω γιατί το υποβιβάζεις.
Επίσης, γιατί έχει τόση σημασία η ποσότητα των σκανδάλων και όχι η πρόκλησή τους, ειδικά όταν τότε η χούντα είχε ως σύνθημα το 'Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών';
Κατά τ'άλλα συμφωνώ μαζί σου στα περί διαφθοράς κυβερνήσεων Παπανδρέου, Σημίτη κλπ. Όμως για να είμαστε σωστοί, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε και τα θετικά της κυβέρνησης π.χ. Ανδρέα Παπανδρέου και να μην αναφερόμαστε μόνο στα σκάνδαλα της εποχής. Διαφορετικά θα δημιουργηθεί η εντύπωση ότι δεν έκαναν τίποτα άλλο εκτός από σκάνδαλα...
Γιατί όταν κάποιος έχει την απόλυτη κρατική εξουσία στα χέρια του και μολαταύτα αφενός πεθαίνει στην ψάθα χωρίς να έχει καταχραστεί δραχμή και αφετέρου δέχεται να σαπίσει στις φυλακές υπερασπίζοντας τις αρχές του (όπως συνέβει με τους χουντικούς) θα πρέπει να του αναγνωριστεί τουλάχιστον ιστορικά το ότι υπήρξε ηθικά ακέραιος και συνεπής στον συγκεκριμένο τομέα.
Η οικονομία επί χούντας ήταν στα καλύτερα της - δεν έχω διαβάσει έστω και ένα σοβαρό οικονομικό άρθρο που να το αμφισβητεί - με τεράστιο όμως κοινωνικό και μετέπειτα εθνικό κόστος για τον πληθυσμό & την πατρίδα. Το να διαστρέφει όμως κανείς την ιστορική πραγματικότητα αναδεικνύοντας τις εξαιρέσεις και αποσιωπώντας τον κανόνα είναι τυπικό δείγμα δημοσιογραφικής απάτης και ιδεολογικά μεροληπτικής αρθρογραφίας.
Από τη στιγμή που ο Παπαδόπουλος δεν αποδέχθηκε τη δημοκρατία, γιατί να ζητήσει χάρη; Θα ήταν σαν να αναγνώριζε τη δημοκρατία. Επίσης στο άρθρο με τα σκάνδαλα που παρέθεσα αναφέρεται και ο Παπαδόπουλος. Γενικά μιλώντας, κατ' εμέ δεν υπάρχει λίγο κλέφτης και πολύ κλέφτης.
Αυτός εδώ είναι ήρωας ή όχι;
Τα περί οικονομίας έχουν αναλυθεί πιο πάνω. Ξαναλέω ότι ήταν οι διεθνείς οικονομικές συγκυρίες που ευνόησαν τη χούντα συν το γεγονός ότι συνέχισε την πολιτική και τα έργα των προηγούμενων κυβερνήσεων.
-
Για τον Μουστακλή και τους υπόλοιπους βασανισμένους της Χούντας, η ερώτηση σου που πρέπει να απευθυνθεί στον Εθνάρχη και τους διαδόχους του με την εξής προσθήκη: Γιατί οι Μάλλιος-Μπάμπαλης κυκλοφορούσαν ελεύθεροι μέχρι την εκτέλεση τους από την 17Ν/ΕΛΑ?
-
@criuser: Το ίδιο το άρθρο δεν συγκρίνει τη δικτατορία με τις μετέπειτα κυβερνήσεις. Αναφέρεται αποκλειστά στα σκάνδαλα εκείνης της περιόδου. Να υποθέσω ότι δεν θεωρείται αποδεκτό επειδή προέρχεται από την εφημερίδα Ελευθεροτυπία και ότι αν προερχόταν από κάποια άλλη πηγή θα ήταν αποδεκτό; Συμφωνώ μαζί σου πάντως για τα σκάνδαλα των μετέπειτα κυβερνήσεων και όλα τα υπόλοιπα που γράφεις, δεν τίθεται τέτοιο θέμα από μέρους μου, απλά βρίσκω τους χαρακτηρισμούς σου για το εν λόγω άρθρο βαρύτατους. Να τονίσω επίσης τη δημιουργία του ΕΣΥ στα θετικά του Α. Παπανδρέου, άσχετα με το πως έχει καταντήσει τώρα, καθώς και πολλά άλλα πράγματα που νομίζω ότι δεν υπάρχει λόγος στο συγκεκριμένο τόπικ να αναφέρω. Με άλλα λόγια υπήρξε κατά τη γνώμη μου και θετικό έργο από τον Α. Παπανδρέου, όπως και να το κάνουμε.
@Κ2825: Εγώ έκανα μια ξεκάθαρη ερώτηση σχετικά με τα άτομα που βασανίστηκαν επί χούντας. Τι σχέση έχουν αυτά που αναφέρεις;
-
Ο χρήστης Ernani έγραψε:
@Κ2825: Εγώ έκανα μια ξεκάθαρη ερώτηση σχετικά με τα άτομα που βασανίστηκαν επί χούντας. Τι σχέση έχουν αυτά που αναφέρεις;
Έχει σχέση με το ότι ο πολιτικός κόσμος της χώρας ΕΠΕΛΕΞΕ να μην τιμωρήσει μεταδικτατορικά πολλούς από τους βασανιστές της 7ετίας (Μάλλιος/Μπάμπαλης) ενώ ταυτόχρονα και υποκριτικά οι δήθεν αντιστασιακοί των αμφιθεάτρων και αυτοεξόριστοι του κρουασάν εξαργύρωναν την υποτιθέμενη ανιστασιακη τους δράση με κρατικές θέσεις και κομματικές προσβάσεις.
-
Ο χρήστης k2825 έγραψε:
@Κ2825: Εγώ έκανα μια ξεκάθαρη ερώτηση σχετικά με τα άτομα που βασανίστηκαν επί χούντας. Τι σχέση έχουν αυτά που αναφέρεις;
Έχει σχέση με το ότι ο πολιτικός κόσμος της χώρας ΕΠΕΛΕΞΕ να μην τιμωρήσει μεταδικτατορικά πολλούς από τους βασανιστές της 7ετίας (Μάλλιος/Μπάμπαλης) ενώ ταυτόχρονα και υποκριτικά οι δήθεν αντιστασιακοί των αμφιθεάτρων και αυτοεξόριστοι του κρουασάν εξαργύρωναν την υποτιθέμενη ανιστασιακη τους δράση με κρατικές θέσεις και κομματικές προσβάσεις.
Εγώ δεν αναφέρθηκα στους πολιτικάντηδες, αλλά σε απλούς ανθρώπους που βασανίστηκαν εκείνη την περίοδο.
-
Ο χρήστης k2825 έγραψε:
@Κ2825: Εγώ έκανα μια ξεκάθαρη ερώτηση σχετικά με τα άτομα που βασανίστηκαν επί χούντας. Τι σχέση έχουν αυτά που αναφέρεις;
Έχει σχέση με το ότι ο πολιτικός κόσμος της χώρας ΕΠΕΛΕΞΕ να μην τιμωρήσει μεταδικτατορικά πολλούς από τους βασανιστές της 7ετίας (Μάλλιος/Μπάμπαλης) ενώ ταυτόχρονα και υποκριτικά οι δήθεν αντιστασιακοί των αμφιθεάτρων και αυτοεξόριστοι του κρουασάν εξαργύρωναν την υποτιθέμενη ανιστασιακη τους δράση με κρατικές θέσεις και κομματικές προσβάσεις.
αυτό ποια ακριβώς σχέση έχει με τους ανθρώπους που έφαγαν σκατα αυτή την περίοδο
εδιτ, τις ίδιες απορίες έχουμε
-
Kαι μεχρι ποτε το αστικο κρατος και οι κυβερνοντες που δεν τιμωρησαν αλλα μαλιστα χρησιμοποιησαν για ιδια οφελη τους χουντικους(για το στρατομη το συζητησουμε) θα συγχεονται με τον απλο κοσμο,την πλειοψηφια δηλαδη που ουτε θεσεις διεκδικησε ουτε θεσεις πηρε..Διεστραμενη λογικη παντως..
2 αλλα πραγματα..Ενα οτι σε τετοιου ειδους καθεστωτα με μηδενικη ελευθερια του τυπου και γενικως ελευθερια λογου τι σκανδαλα να βγουν?Μην συγκρινουμε με τωρα..Τωρα η ελεγχομενη εκροη σκανδαλαων ειναι ενας απο τους μηχανισμους του καπιταλισμου για ''ελεγχο του πληθους''.Τοτε απλα δεν υπηρχε αυτος ο μηχανισμος.
Οι αριθμοι περι οικονομιας απο μονοι τους δεν λενε τιποτα αν δεν εξετασεις τις ευρυτερες οικονομικες συνθηκες.Ολη η Ευρωπη εκεινη την εποχη βρισκοταν στη μεγαλυτερη φαση αναπτυξης που εφτασε μεχρι τις απεργιες του 70 και την πετρελαικη κριση.Με τη διαφορα οτι η Ελλαδα βρισκοταν στην αρχη αυτης της αναπτυξης(τοτε αρχισε να αναπτυσεται η βιομηχανια) και λογικο ειναι να παρουσιαζει τους μεγαλυτερους ρυθμους αναπτυξης..Τωρα αν παμε να συζητησουμε για το τι εκανε η επεταετια για τη βιομηχανια θα βρεθειτε προ εκπληξεως..Εκανε οτι καναν και οι μετεπειτα κυβερνησεις..Δηλαδη τιποτα,οι κεφαλαιουχοι βοηθηθηκαν(για ποιο λογο αραγε εκτος της επιχειρηματικοτητας ) οσο γινοταν οι εργαζομενοι δεν ειχαν συμβασεις αναλογες με τις ευρωπαικες ενω με το προσταγμα της κλειστης οικονομιας δεν υπηρχε καμια ροπη προς την ανταγωνιστικοτητα αφηνοντας για παντα τις ελληνικες βιομηχανιες κρατικοδιαιτες εκει που ξεκινησαν..Στο 1960..
Μια φαινομενικα λαικιστικη πολιτικη που μοιρασε χρημα που θα μπορουσε να αξιοποιηθει πολυ πιο παραγωγικα..
Μην πουμε για καπατησεις,περιβαλλοντικες καταστροφες κλπ οι τυποι ηταν ασχετοι ενταξει.. -
Και επειδή απάντηση μάλλον δεν πρόκειται να πάρουμε σχετικά με τους ανθρώπους που βασανίστηκαν, θα χρησιμοποιήσω και πάλι τον Ιό της Ελευθεροτυπίας (τι να κάνουμε, αυτό είναι το καλό της δημοκρατίας, να υπάρχει και κάποιο έντυπο που να παρουσιάζει γεγονότα) για να προλάβω τυχόν απόψεις του στυλ ότι η Γυάρος ήταν τόπος αναψυχής.
Η ΓΥΑΡΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ-Εξορία πέντε αστέρων (Του Ιού της Ελευθεροτυπίας)
[spoiler=:3bwz90ke]>Η ΓΥΑΡΟΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΤΗΣ ΧΟΥΝΤΑΣ
Εξορία πέντε αστέρωνΜετά τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς και τους μεταπολεμικούς κυβερνήτες της Ελλάδας ήρθε η σειρά των δικτατόρων της 21ης Απριλίου να αξιοποιήσουν τη Γυάρο. Μόνο που αυτοί ήθελαν απλώς να στείλουν σε διακοπές τους ανθέλληνες Ελληνες. Τουλάχιστον αυτό έλεγε τότε ο Τύπος και οι έγκριτοι δημοσιογράφοι του καθεστώτος.
Ηταν αρχές Μαΐου 1968. Ενα χρόνο μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. Μια χαρούμενη παρέα κυβερνητικών υπευθύνων, αξιωματικών της Αστυνομίας και δημοσιογράφων κάνει κρουαζιέρα στο Αιγαίο. Επικεφαλής του κυβερνητικού κλιμακίου ο «αντιπρόεδρος» Παττακός. Είναι όλοι τους καλεσμένοι του διευθυντή της διαφημιστικής εταιρείας ABC για να εγκαινιάσουν το τουριστικό συγκρότημα «Αφροδίτη» στη Μύκονο. Αντιγράφουμε από το σχετικό ρεπορτάζ του Αστυνόμου Β’ Ιωάννου Ράικου:«Με το πλοίο της γραμμής 'Απόλλων', στις 9 το πρωί της 7.5.1968 ξεκινάμε από τον Πειραιά για την Μύκονο. Την συντροφιά μας τιμούν η κυρία και η δεσποινίς Παττακού, η σύζυγος του Γενικού Γραμματέως του Υπουργείου Εσωτερικών κυρία Κωτσέλη, ο Αρχηγός μας και η κυρία Σακελλαρίου, η σύζυγος του Υπαρχηγού μας κυρία Στρατή, ο Σμήναρχος (…), ο δημοσιογράφος κ. Σπ. Καρατζαφέρης, (…)».
Γραμμένο με την αφέλεια μαθητικής έκθεσης, το άρθρο μάς επιφυλάσσει μια μεγάλη έκπληξη. «Ετσι με ξεχωριστό κέφι, συνεχίζουμε την πορεία μας. Με την θάλασσα λίγο θυμωμένη περνούμε ανοικτά από το Σούνιο και σε λίγο από την Τζιά. Βλέπουμε αργότερα το γνωστό νησί την Γυάρο, εκεί που φιλοξενούνται ακόμη εκείνοι που δεν δέχονται να ζήσουν μεταξύ μας φιλόνομα». («Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι στη Μύκονο», Αστυνομικά Χρονικά, 1/6/1968, τ. 361, σελ. 554-558).
Ακολουθεί εκτενές ρεπορτάζ για τις «δύο αλησμόνητες μέρες» της παρέας στη Μύκονο. Από το άρθρο ξεχωρίζει βέβαια αυτή η λιγόλογη αναφορά στη Γυάρο. Σε μια περίοδο που επικρατούσε η αυστηρή προληπτική λογοκρισία, ο μόνος δημοσιογράφος που θα μπορούσε να θίξει το ζήτημα ήταν βέβαια αστυνομικός. Με τρεις λέξεις, η πέννα του λόγιου Αστυνόμου Β’ έδωσε όλη τη διάσταση της χουντικής προπαγάνδας για το μαρτυρικό νησί. Στη Γυάρο «φιλοξενούνται» (δηλαδή δεν είναι ούτε φυλακισμένοι, ούτε καν εξόριστοι), και μάλιστα «ακόμη» (δηλαδή προσωρινά), ενώ την ευθύνη φέρουν οι ίδιοι (που «δεν δέχονται» να ζήσουν μεταξύ μας «φιλόνομα»).
Οι καλές συνθήκες
Οι εφημερίδες της εποχής φιλοξενούν συχνές αναφορές για τη Γυάρο. Είναι όμως εμφανές το άγχος της χουντικής προπαγάνδας να εμφανίσει αυτό το απάνθρωπο στρατόπεδο συγκέντρωσης περίπου ως τόπο αναψυχής. Μια βδομάδα μετά το πραξικόπημα (29/4/67), οι εφημερίδες δημοσιεύουν πρωτοσέλιδα τις σχετικές δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού Εσωτερικών Στυλιανού Παττακού:«Από της 21ης Απριλίου συνελήφθησαν συνολικώς 6.509 άτομα, εκ των οποίων απελύθησαν 1.328 και ήδη παραμένουν κρατούμενα 5.181 άτομα. Εξ αυτών ευρίσκονται ήδη εις Γυάρον 724 άτομα και χθες μετεκινήθησαν προς αυτήν έτερα 1.810, ήτοι συνολικώς εις Γυάρον θα ευρίσκωνται 2.534 άτομα. Ο κ. υπουργός προσέθεσεν ότι εις Γυάρον δύνανται να μετακινούνται ημερησίως περί τα 1.500 άτομα και συνολικώς μέχρις 7.000 ατόμων. Είπεν επίσης ο κ. Παττακός, ότι η κατάστασις των μεταφερθέντων και διαβιούντων ήδη εις Γυάρον, ως αναφέρεται υπό του αντιστρατήγου Χωροφυλακής κ. Ανδρικοπούλου, ο οποίος μετέβη δι’ ελικοπτέρου εις την νήσον, είναι εξαιρετικά καλή και συνεχίζεται η συμπλήρωσις των εγκαταστάσεων διά την ανετωτέραν διαβίωσίν των».
Αυτές οι «εγκαταστάσεις» δεν είναι άλλες από τις άθλιες φυλακές που είχαν χτίσει οι ίδιοι οι πολιτικοί κρατούμενοι την περίοδο του εμφυλίου και έπαψαν να χρησιμοποιούνται λίγο πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου 1952, επειδή σύμφωνα με τα λόγια του τότε υπουργού Δικαιοσύνης Δημητρίου Παπασπύρου, «στα Γιούρα την 1/11/1951 εκρατούντο 5.426 κατάδικοι, υπό σκηνάς, κατά τρόπον δυσφημούντα την χώραν μας έναντι του πολιτισμένου κόσμου».
Η χούντα δεν διέθετε βέβαια παρόμοιες ευαισθησίες. «Αι συνθήκαι διαβιώσεως των κρατουμένων Γυάρου είναι καλαί και βελτιούνται συνεχώς», δήλωσε ο Παττακός στις 9/5/67, ύστερα από επίσκεψη στο νησί με τη συνοδεία του υπουργού Δημόσιας Τάξης Τοτόμη. Αυτός ξεκαθάρισε ότι «δέματα και άλλα είδη από τους συγγενείς δεν γίνονται δεκτά, δεδομένου ότι οι κρατούμενοι δεν έχουν ανάγκην τοιούτων». Και τι ανάγκη να έχουν; Οπως μαθαίνουμε από τις εφημερίδες της 11ης/5/67, το συσσίτιο των κρατουμένων έχει ως εξής:
ΔΕΥΤΕΡΑ: Φασόλια σούπα 140 γρ., ρέγγα 200 γρ., χόρτα ραδίκια ή κουνουπίδι 400 γρ. ελιές 50 γρ.
ΤΡΙΤΗ: Κιμάς κατεψυγμένος 120 γρ., μακαρόνια 85 γρ., 2 αυγά, τυρί κεφαλίσιο 60 γρ.
ΤΕΤΑΡΤΗ: Ρύζι σούπα 80 γρ., συκώτι κατεψυγμένο 80 γρ., τυρί φέτα 50 γρ.
ΠΕΜΠΤΗ: Φασολάκια κονσέρβα 300 γρ., σαρδέλες παστές 50 γρ., χαλβάς 100 γρ.
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ: Φακές σούπα 140 γρ., ελιές 50 γρ., πατάτες βραστές 400 γρ., λεμόνι ένα.
ΣΑΒΒΑΤΟ: Μπάμιες κονσέρβα 300 γρ., μορταδέλα 150 γρ., φυτικό βούτυρο ½ πακέτο, κομπόστα 200 γρ.
ΚΥΡΙΑΚΗ: Κρέας βραστό 150 γρ., μακαρόνια 85 γρ., δύο αυγά, τυρί κεφαλίσιο 60 γρ.
«Το πρωινόν ρόφημα, αποτελούμενον εκ τεΐου, ενισχύεται ενίοτε εκ γάλακτος εβαπορέ ή συμπεπυκνωμένου, το δε γεύμα ή το δείπνον διά φρούτου, χυμών ή μαρμελάδας».Η «πεμπτουσία του κομμουνισμού»
Το μπλέξιμο με τους αριθμούς των μεταφερόμενων στη Γυάρο είναι χαρακτηριστικό. Σε επίμονες ερωτήσεις των ξένων ανταποκριτών, ο Παπαδόπουλος απέφευγε να αναφέρει σαφή αριθμό φυλακισμένων και εκτοπισμένων. «Δεν έχω λογιστήν διά να παρακολουθεί τας προσθαφαιρέσεις των κρατουμένων» (10/4/70). Σκοπός της χούντας ήταν να εμφανίσει μειωμένο το συνολικό αριθμό των εκτοπισμένων, προκειμένου να καθησυχάσει τη διεθνή κοινή γνώμη, αλλά ταυτόχρονα έπρεπε να στέλνει και το τρομοκρατικό της μήνυμα προς το εσωτερικό.Ο Παττακός αναφέρει 20 μέρες μετά το πραξικόπημα ότι μεταφέρθηκαν 6.138 άτομα στη Γυάρο. Οι αναφορές του Τύπου είναι βέβαια όλες θετικές. Ως είδηση αναφέρεται μόνο η απόλυση κρατουμένων και όχι η μεταφορά τους στο νησί: «Απολύονται οι υπερήλικες και οι ανάπηροι» (11/5/67), «Απολύονται 200 κρατούμενοι της Γυάρου» (16/5/67), «Απελύθησαν 250 περίπου κρατούμενοι της Γυάρου» (17/5/67), «Χιλιάδες εκ των κρατουμένων θ’ απολυθούν από την Γυάρον» (23/5/67), «Επανήλθον 270 απολυθέντες από την Γυάρον» (25/5/67), «Θα απολυθούν αύριον 600 ακόμη κρατούμενοι, ενώ έχουν ήδη αφεθεί ελεύθεροι 1.260 συνολικώς» (5/6/67), «800 ακόμη ήλθον εις τον Πειραιά. 3.300 κρατούμενοι της Γυάρου έχουν απολυθή μέχρι στιγμής» (19/6/67).
Λίγο πριν από τη συμπλήρωση ενός χρόνου από το πραξικόπημα ο Παπαδόπουλος εξηγεί για ποιο λόγο δεν πρόκειται οι εκτοπισμένοι της Γυάρου να περιληφθούν στην αμνηστία που είχε υποσχεθεί τα Χριστούγεννα: «Είπον σαφώς τότε, ότι η Κυβέρνησις απεφάσισε να αμνηστεύση. Δεν ξεύρω ποίοι από σας είσθε νομικοί, εγώ δεν είμαι. Εν πάση περιπτώσει, οι νομικοί, οι οποίοι πάντως είναι απαραίτητοι, λέγουν ότι αμνηστεύεται αδίκημα ή παύει η ποινική δίωξις επί αδικήματος δια το οποίον εκκρεμεί δίκη. Εγώ, λοιπόν, εξήγγειλα αμνηστίαν - και η αμνηστία ανεφέρετο επί ωρισμένων κατηγοριών εγκληματιών. Αφέθησαν όντως όσοι ημνηστεύθησαν διά τα αδικήματά των ελεύθεροι. Οι περί ων αναφέρεσθε, οι οποίοι αποτελούν και την πεμπτουσίαν του κομμουνισμού, δεν είναι σήμερον κατάδικοι ή υπόδικοι. Είναι βάσει νόμου του κράτους υπό περιορισμόν της ελευθερίας των διοικητικόν, περιορισμόν καλυπτόμενον υπό αποφάσεως αρμοδίας κατά νόμον Δικαστικής Επιτροπής. Εξ αυτών έχουν παραμείνει υπό περιορισμόν όσοι δεν δέχονται να δηλώσουν, ότι δεν πρόκειται να λάβουν τα όπλα κατά της πατρίδος» (1/3/68).
Ο δικτάτορας περιγράφει την πολιτική του για τους κρατούμενους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης: «Θα καταβάλω βεβαίως προσπαθείας, εφ’ όσον δεν αλλάξουν μυαλό, να βελτιώσω όσον το δυνατόν τας συνθήκας διαβιώσεώς των, π.χ. να μένουν σε μικροτέρους θαλάμους - τρέφονται καλά ευτυχώς, τον ιατρόν τους τον έχουν και όλα τα άλλα καλά τα έχουν. Την ζωήν τους θα προσπαθήσω να την καταστήσω όσον το δυνατόν ανετωτέραν, διότι και εγώ είμαι άνθρωπος. Αλλά δεν θα τους αφήσω να γίνουν θηρία κάτω από τα κομμουνιστικά κελεύσματα, διότι αν γίνουν θηρία και απολυθούν από το κλουβί, θα υποχρεωθώ να τους τουφεκίζω, όπως τουφεκίζει η αστυνομία το λιοντάρι που φεύγει από το κλουβί του ζωολογικού κήπου και απειλεί την ζωήν των πολιτών».
Κρατούμενοι ή παραθεριστές;
Το μεγαλύτερο επιχείρημα της χούντας για τις ιδεώδεις συνθήκες διαβίωσης στη Γυάρο ήταν βέβαια η μαρτυρία των «ικανοποιημένων» ή και «ενθουσιασμένων» κρατουμένων. Από τις πρώτες μέρες του πραξικοπήματος αρχίζουν να δημοσιεύονται στον Τύπο πανομοιότυπες ευχαριστήριες δηλώσεις απολυομένων της Γυάρου. Απευθύνονται όλες στον Παττακό. Αντιγράφουμε δύο στην τύχη. Η πρώτη είναι από την Παραμυθιά της Θεσπρωτίας: «Αφιχθείς εκ Γυάρου εκφράζω υμετέραν εξοχότητα θερμάς ευχαριστίας δι’ εξαίρετον μεταχείρισιν και αρίστην διαβίωσιν. Τα περί του αντιθέτου είναι συκοφαντίαι των εχθρών της Πατρίδος. Διαβεβαιώ υμάς ότι θα εργασθώ αόκνως υπέρ ευοδώσεως έργου Εθνικής μας Κυβερνήσεως» (5/6/67). Η δεύτερη δήλωση προέρχεται από την Πάτρα: «Αφιχθείς εκ Γυάρου εκφράζω υμετέραν εξοχότητα θερμάς ευχαριστίας δι’ εξαίρετον μεταχείρισιν και αρίστην διαβίωσιν. Τα περί του αντιθέτου είναι όλα συκοφαντίαι των εχθρών της Πατρίδος μας. Διαβεβαιώ υμάς ότι θα εργασθώ αόκνως υπέρ ευοδώσεως έργου Εθνικής μας Κυβερνήσεως» (9/6/67)Αυτές οι τυποποιημένες «αυθόρμητες δηλώσεις» επιτρέπουν στον Παττακό να φτάνει στα όρια της υπερβολής: «Οι εκτοπισθέντες», δηλώνει στις 6/6/67 προς τους ξένους δημοσιογράφους, «διερωτώνται διά ποίον λόγον τους φέρονται τόσον καλά και οι εξ αυτών 'σκληροί’ ανησυχούν και διαμαρτύρονται διότι πάντα ταύτα άγουν πολλούς συντρόφους των εις το να τάσσωνται με την πλευράν των νομιμοφρόνων Ελλήνων, αποσπώμενοι από την γραμμήν του κόμματός των». Από κοντά και ο Τοτόμης, ο οποίος περιγράφει ως «αρτία» τη λειτουργία του στρατοπέδου: «Οι κρατούμενοι, εκτός της καλής διαβιώσεώς των από πλευράς φαγητού και ύπνου, δύναται, επίσης, να λαμβάνουν θαλάσσια λουτρά κατ’ επιθυμίαν των».
Εκεί που οι εκπρόσωποι της χούντας αρχίζουν να τα μασάνε είναι όταν οι ξένοι ανταποκριτές ζητούν να επισκεφτούν αυτά τα σύγχρονα κέντρα εθνικής λουτροθεραπείας και να διαπιστώσουν ιδίοις όμμασι το θαύμα. Ο Παττακός τους εξηγεί για ποιο λόγο αυτό αποκλείεται: «Οι κρατούμενοι κομμουνισταί, δρώντες πάντοτε εναντίον της Ελλάδος, αναμένουν την επίσκεψίν σας διά να συκοφαντήσουν την χώραν των, μέσω υμών, εις το εξωτερικόν. Θα σας επιτρέψωμεν να τους επισκεφθείτε όταν παύσουν να περιμένουν βοήθειαν από τους ξένους και μάθουν να πιστεύουν εις την Ελλάδα και να σκέπτωνται ως Ελληνες» (6/6/67).
Αυτή η επίσκεψη δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Θα μείνουν, λοιπόν, να μας ενημερώνουν για την κατάσταση στη Γυάρο οι επίσημες ανακοινώσεις των χουντικών και οι διατεταγμένες δηλώσεις μετάνοιας των απολυομένων. Αρκετούς μήνες αργότερα, ένα μικρό αεροπλάνο ναυλωμένο από το γερμανικό περιοδικό «Στερν» θα καταφέρει να φωτογραφίσει τη φρίκη από ψηλά. Το ίδιο εγχείρημα θα επαναλάβει λίγο αργότερα και το γαλλικό «Παρί Ματς». Εστω και από αυτές τις αεροφωτογραφίες η ευρωπαϊκή κοινή γνώμη θα αντιληφθεί την πραγματικότητα.
Οι δύο συνεντεύξεις
Βέβαια υπάρχει και μια εξαίρεση στη γενική απαγόρευση επίσκεψης του κάτεργου από εκπροσώπους του Τύπου. Οι πόρτες της Γυάρου ήταν ανοιχτές στην εφημερίδα «4η Αυγούστου» του γνωστού φιρερίσκου της ομώνυμης φασιστικής οργάνωσης Κώστα Πλεύρη. Ο πανίσχυρος γ.γ. του υπουργείου Δημόσιας Τάξης συνταγματάρχης Ιωάννης Λαδάς δεν εμπιστευόταν σε θέματα προπαγάνδας παρά μόνο τον κουμπάρο του τον Πλεύρη, τον οποίο είχε διορίσει και διευθυντή στο ιδιαίτερο γραφείο του. Τα αποτελέσματα αυτού του «αποκλειστικού ρεπορτάζ» των ανθρώπων του Πλεύρη από τη Γυάρο δημοσιεύουμε σε διπλανή στήλη.Εκεί, όμως, που η προπαγάνδα της χούντας αποδεικνύει την εφευρετικότητά της, είναι η προβολή των συνεντεύξεων δύο «μετανιωμένων» εκτοπισθέντων δημοσιογράφων, οι οποίοι μετά από ολιγοήμερη παραμονή στη Γυάρο εμφανίζονται στους ξένους ανταποκριτές για να εκθειάσουν τις «άριστες συνθήκες». Ο πρώτος παρουσιάστηκε στις 29/7/67 και οι δύο μαζί στις 12/10/67.
«Αι συνθήκαι διαβιώσεως ήσαν πολύ καλές», λέει ο πρώτος. «Ορισμένες δυσκολίες υπήρξαν μόνον τις πρώτες ημέρες (…) Επρεπε να υπογράψει ο κρατούμενος δήλωση ότι θα διάγη εις το μέλλον νομοταγώς. Εγώ τη δήλωση την υπέγραψα περίπου ένα μήνα μετά την μεταγωγήν μου εις την Γυάρο. (…) Προσωπικώς δεν νιώθω καμιά δέσμευσιν ηθικήν. Διότι δι’ εμέ η δήλωσις ήτο ειλικρινής και ήτο επιθυμία μου εις το μέλλον να διακόψω κάθε σχέσιν με τους κομμουνιστάς. (…) Από το τρίμηνον διάστημα της διακυβερνήσεως της χώρας υπό της Εθνικής Κυβερνήσεως έχω σχηματίσει την γνώμην ότι πλείσται πράξεις της είναι θετικαί».
«Εις την Γυάρον μας εφέρθησαν με πολύν ανθρωπισμόν», συμπληρώνει ο δεύτερος. «Εγώ παρέμεινα 70 ημέρας, δηλαδή από της πρώτης ημέρας της Επαναστάσεως που συνελήφθην μέχρι της 29 Ιουνίου. Εις όλο αυτό το διάστημα η συμπεριφορά του κράτους απέναντί μας ήτο άψογος. Από την πρώτην στιγμήν μας εδηλώθη κατηγορηματικώς εκ μέρους του εκπροσώπου της κυβερνήσεως, δηλαδή του στρατοπεδάρχου, ότι η κυβέρνησις θα καταβάλη πάσαν προσπάθειαν, ώστε κατά το διάστημα της παραμονής εκεί να εύρωμεν όλον τον ανθρωπισμόν. Ουδεμία πίεσις ησκήθη εις βάρος μας δια την υπογραφήν οιασδήποτε δηλώσεως. Εις ουδεμίαν καταναγκαστικήν εργασίαν μας υπέβαλλον. Απεναντίας, όλα τα έργα της φρουράς τα εκτελούσαν οι ίδιοι οι άνδρες της φρουράς, χωρίς να υποχρεώνουν κανένα να τους βοηθήση. Και το συσσίτιον το οποίο μας παρείχετο ήτο πάρα πολύ καλόν και άφθονον». (…)
«Η μεταχείρισίς μου τόσον εις το Τμήμα που ωδηγήθην όσον και εις την νήσον Γυάρον ήτο, μπορώ να είπω, παρά πάνω από ανθρώπινη. Δεν μας έλειψε, παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισεν η Εθνική Επανάστασις, ούτε το φαγητό ούτε κάθε είδους περίθαλψις ιατροφαρμακευτική η οποία θα μπορούσε να προσφερθή και ούτε οι βοήθειες εις όλους ημάς εκείνες διά να μπορέσουμε να επιβιώσωμεν όσον το δυνατόν καλύτερα (…) Εις την Γυάρον παρέμεινα περί τας 15 ημέρας».
Οι δύο αυτές συνεντεύξεις περιλαμβάνονται και στο επίσημο προπαγανδιστικό δελτίο που εξέδωσε το υπουργείο Προεδρίας της χούντας τον Μάρτιο του 1968 («Πριν και μετά την Επανάστασιν», σελ. 51-52). Αλλά τόσο πρόθυμοι μετανοημένοι σπάνιζαν. Ακριβώς, λοιπόν, τις ίδιες συνεντεύξεις περιλαμβάνει πέντε χρόνια αρχγότερα και στο δικό του βιβλίο το πρωτοπαλίκαρο της ΕΚΟΦ Θεόφιλος (Λάκης) Ιωαννίδης («Το κίνημα της ελληνικής νεολαίας», Θεσσαλονίκη 1973). Ο τότε υμνητής της χούντας και ήδη στενός συνεργάτης του δημάρχου της Θεσσαλονίκης Βασίλη Παπαγεωργόπουλου έχει αντιγράψει αυτούσιο πολυσέλιδο απόσπασμα από το ίδιο προπαγανδιστικό δελτίο (σελ. 399-417), χωρίς να αναφέρει ότι το κείμενο δεν είναι δικό του, αλλά της «υπηρεσίας». Φαίνεται ότι μεταξύ χουντικών προπαγανδιστών η λογοκλοπή επιτρέπεται. Οσο για το ποιόν των δύο μετανιωμένων μαρτυρά ο άμεσος διορισμός του πρώτου ως «ειδικού συμβούλου» στο υπουργείο Προεδρίας, το οποίο τότε κατείχε ο ίδιος ο Παπαδόπουλος.
Το ερώτημα είναι πόσο έπειθαν τους ξένους ανταποκριτές αυτές οι εμφανώς στημένες συνεντεύξεις. Δυστυχώς ακόμα και ορισμένοι που θεωρούνται σοβαροί δημοσιογράφοι, δεν δίστασαν να ταυτιστούν με την προπαγάνδα της χούντας. Χαρακτηριστική περίπτωση ο γνωστός Νίκολας Γκέιτζ, ρεπόρτερ τότε της Νιου Γιορκ Τάιμς, ο οποίος στο βιβλίο που έβγαλε επί χούντας ('Portrait of Greece', New York Times, 1971) περιγράφει την Ελλάδα ως «παράδεισο για τους ξένους» (σελ. 243), ενώ ειρωνεύεται τους Σκανδιναβούς που «γίνονται έξαλλοι για τα βασανιστήρια στην κοιτίδα της δημοκρατίας, ενώ πολλοί Ελληνες δεν ενοχλούνται» (σελ. 105). Οσο για την αντιμετώπιση των φυλακισμένων και των εκτοπισμένων καταφεύγει στη γνώμη ενός Ελληνα εφοπλιστή του Λονδίνου, ο οποίος τον βεβαιώνει ότι «τους φέρονται σαν να βρίσκονται σε ξενοδοχείο πολυτελείας» (σελ. 105).
Ειρωνεία της τύχης. Η Γυάρος, αυτός ο τόπος «παραθερισμού» κατά τους δικτάτορες και τους προπαγανδιστές τους, ήταν το μοναδικό νησί (μαζί με το άλλο κολαστήριο της Μακρονήσου) που δεν θα αξιοποιηθεί τουριστικά, τόσες δεκαετίες μετά την τελευταία χρήση του. Ενας μετά τον άλλο, όλοι οι παλιοί τόποι εκτόπισης και εξορίας μετατράπηκαν σε ιδανικούς τόπους παραθερισμού. Ποιος θυμάται σήμερα την Ικαρία, τη Λέρο, την Κίμωλο, τη Φολέγανδρο σαν τόπους εξορίας; Ομως η Γυάρος στοίχειωσε. Η μοναδική «αξιοποίηση» που φάνηκε να της ταιριάζει είναι η μετατροπή της σε πεδίο βολής για το Πολεμικό Ναυτικό. Μόλις πριν από λίγα χρόνια, και μετά από διαμαρτυρίες και αιτήματα των επιζώντων μαρτύρων-φυλακισμένων της Γυάρου, αποφασίστηκε να κηρυχτεί το νησί σε τόπο μνήμης και να αναδειχτεί σε επισκέψιμο μνημείο της σύγχρονης πολιτικής βαρβαρότητας. Ηταν καιρός. Για να θαφτούν μια και καλή οι προπαγανδιστικοί μύθοι των Απριλιανών δικτατόρων.
Η «αποκλειστικότητα» του Πλεύρη
Οι μοναδικοί «δημοσιογράφοι» που εξασφάλισαν την άδεια της χούντας να επισκεφτούν και να περιγράψουν το κάτεργο της Γυάρου ήταν δύο στελέχη του «Κόμματος 4ης Αυγούστου», έμπιστοι του φιρερίσκου Κώστα Πλεύρη. Ο Σπύρος Μανωλόπουλος, «περιφερειακός διοικητής Θεσσαλονίκης» της οργάνωσης του Πλεύρη και ο Πολύδωρος Δάκογλου, στέλεχος της ηγεσίας και ιδρυτής μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας του χουντικού ΕΝΕΚ.Οι δυο «δημοσιογράφοι» παρέμειναν «επί ικανόν χρονικόν διάστημα» στη Γυάρο και, από ό,τι λένε οι ίδιοι, περιτριγύριζαν το στρατόπεδο ελεύθερα, μιλούσαν με όποιον φυλακισμένο επιθυμούσαν και επικοινωνούσαν με τον διοικητή όποτε ήθελαν. Δεν είναι σαφές με ποια ακριβώς ιδιότητα βρέθηκαν στη Γυάρο για τόσο μεγάλο διάστημα οι δυο νεαροί χουντικοί: του επισκέπτη, του πληροφοριοδότη των αρχών, του δεσμοφύλακα; Το σίγουρο είναι ότι το αποτέλεσμα της έρευνάς τους δημοσιεύτηκε στην φιλοναζιστική εφημερίδα «4η Αυγούστου» (αρ. φύλλου 38, Σεπτέμβριος 1967) με τίτλο «Αποκλειστικόν ρεπορτάζ 4ης Αυγούστου: Γυάρος». Οι συντάκτες δεν παραλείπουν να τονίσουν την μοναδικότητα: Copyright by “4 August”. Το κείμενο υπογράφει μόνο ο Μανωλόπουλος, αλλά στην εισαγωγή αναφέρεται και ο Δάκογλου.
Οι δύο «δημοσιογράφοι» ξεκαθαρίζουν εξαρχής ότι τα μόνα δημοσιεύματα για τη Γυάρο, τα οποία θεωρούν αξιόπιστα είναι «άι δηλώσεις των υπουργών Δημοσίας Τάξεως και Εσωτερικών κ.κ. Τοτόμη και Παττακού, ως και του γ.γ. του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως Συνταγματάρχου κ. Ιωάννου Λαδά, οι οποίοι επανειλημμένως επεσκέφθησαν την νήσον και ούτω έχουν ιδίαν αντίληψιν της καταστάσεως».
Για τους δυο φανατικούς θαυμαστές των ολοκληρωτικών καθεστώτων η Γυάρος «έχει εντελώς ιδιάζουσαν μορφήν, πολύ ολίγον ομοιάζουσαν με στρατόπεδον πολιτικών κρατουμένων». Τους θυμίζει κατασκήνωση του υπουργείου Παιδείας! Οι φυλακισμένοι περνούν ζωή και κότα, με μπάνιο, φαΐ και καλοπέραση. Οι εγκαταστάσεις κατά τεταρταυγουστιανούς είναι άνετες και οι παροχές πλουσιοπάροχες. Στην καντίνα υπάρχουν τα πάντα: «από τσιμπιδάκια μέχρι μαγιό ελάνκα, και από τσιγάρα μέχρι παγωμένα αναψυκτικά».
Εκεί που αρχίζει να βρομάει λίγο η αντικειμενικότητα του ρεπορτάζ, είναι όταν εμφανίζονται οι ίδιοι οι κρατούμενοι να κάνουν δίαιτα: «Αρχικώς έκαστος κρατούμενος εδικαιούτο 500 γραμμάρια άρτου ημερησίως. Επειδή όμως η ποσότης ήτο μεγάλη, η Φρουρά, τη αιτήσει και τη υποδείξει των κρατουμένων, το περιώρισεν εις 400 γραμμάρια». Για να απαντήσουν στις κατηγορίες περί βασανιστηρίων, οι συντάκτες διατυπώνουν την πεποίθησή τους ότι ...παχαίνουν: «Ολοι έχουν παχύνει περί τα 3-4 κιλά».
Οι ανταποκριτές του Πλεύρη περιγράφουν την καθημερινότητα των φυλακισμένων: «Παιχνίδια και γέλια με την θάλασσαν, βουτιές και 'πατητές’, ηλιοκαμένα σώματα και κρέμες προστατευτικές διά την ηλιοθεραπείαν (…) Οι όρμοι το πρωί έχουν την εικόνα πλαζ. Οι κρατούμενοι κάνουν ηλιοθεραπείαν, γυμναστικήν ή κολυμβούν. Πολλοί εξ αυτών διαθέτουν αναπνευστήρας, βατραχοπέδιλα και όπλα δι’ υποβρύχιον ψάρεμα, εις το οποίον επιδίδονται ελευθέρως. Η νήσος έχει άφθονον ψάρι και δεν είναι λίγοι εκείνοι, οι οποίοι γυρίζουν εις τους θαλάμους των με το δίχτυ των γεμάτο».
Αλλά και η συμπεριφορά των δεσμοφυλάκων είναι -κατά τους τεταρταυγουστιανούς- υποδειγματική. Υποτίθεται ότι τα μεγάφωνα καλούν τους φυλακισμένους λέγοντας «παρακαλούμε τον κύριο τάδε…». Και συμπληρώνουν: «Χαρακτηριστικόν επίσης της ευγενείας, η οποία επικρατεί εις το στρατόπεδον είναι ότι το ότι, εφόσον κληθούν κρατούμενοι δι’ υποθέσεις των εις τας αρμοδίας υπηρεσίας, ουδέποτε ίστανται ορθοί κατά το διάστημα της εκεί παραμονής των. Πάντοτε τους προσφέρεται κάθισμα». Μόνο ένα παράπονο άκουσαν από τους 2.000 κρατούμενους. Ηταν η διαμαρτυρία της βουλευτού της ΕΔΑ Μαρίας Καραγιώργη, για την προμήθεια κάποιων ειδών. Ο διοικητής του στρατοπέδου έσπευσε να καθησυχάσει τους δαιμόνιους ρεπόρτερ. Κατ’ αυτόν οι κρατούμενες ζητούσαν «εσώρουχα μαύρου χρώματος με δαντέλα, μπικίνι, μπικουτί, ρόλεϊ και λακ για τα μαλλιά, μαγιό 'ντε πιες’, λάδι ηλίου διαφορετικής μάρκας από το της καντίνας και άλλα παρόμοια».
Αυτή υπήρξε η μοναδική «δημοσιογραφική» μαρτυρία για τη Γυάρο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ
Marc Marceau 'La Grece des colonels' (Παρίσι 1967, εκδόσεις Robert Laffont). Η πρώτη εκδοχή του ανταποκριτή της έγκυρης Le Monde για το καθεστώς των συνταγματαρχών ταυτίζεται με τη χουντική προπαγάνδα. Μετά την πτώση των συνταγματαρχών, ο συγγραφέας φρόντισε να κυκλοφορήσει και δεύτερη, με κάπως τροποποιημένο περιεχόμενο.
Γιάννη Φάτση (κείμενο), Αγλαΐα Φανουράκη (φωτογραφίες) «Γυάρος», (εκδ. Ερμείας, Αθήνα 1974. Οι πρώτες εικόνες της Γυάρου μετά την πτώση της χούντας.
Ρούσσου Κούνδουρου «Η ασφάλεια του καθεστώτος» (πρόλογος Αριστ. Μάνεση. Εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1978). Ανάλυση του θεσμού των εκτοπίσεων στην Ελλάδα από το 1924 ως τη μεταπολίτευση του 74. Ειδική αναφορά στη Γυάρο και στις ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες ζωής των κρατουμένων.
Μαρία Πινιού-Καλλή «Η μεγάλη ανατριχίλα» (Ελευθεροτυπία, 19/4/97). Η πραγματική κατάσταση των φυλακισμένων και των εκτοπισμένων της χούντας σε μαρτυρία της διευθύντριας του Κέντρου Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων. Η συγγραφέας φυλακίστηκε στη Γυάρο και υπηρέτησε ως γιατρός στο αναρρωτήριο της φυλακής.
Ευάγγελου Μαχαίρα «Πίσω από το Γαλανόλευκο Παραπέτασμα. Μακρόνησος Γιούρα και άλλα κάτεργα», (εκδ. «Προσκήνιο», Αθήνα 2000). Περιγραφή της Γυάρου την περίοδο του εμφυλίου.
ΔΕΙΤΕ
'Χάππυ Νταίη' του Παντελή Βούλγαρη (1976). Η 'ανάνηψη' των 'εθνοπροδοτικών μιασμάτων' στη Μακρόνησο, γυρισμένο από τον σκηνοθέτη λίγο μετά τη δική του επιστροφή από τη Γυάρο.
(Ελευθεροτυπία, 25/4/2004)
[/spoiler:3bwz90ke]
http://www.iospress.gr/ios2004/ios20040425a.htm
http://www.iospress.gr/ios2004/ios20040425b.htm
ή
http://archive.enet.gr/online/online_fpage_text/dt=25.04.2004,id=55324932,69502596,77589508,91649412 -
Ο χρήστης Ernani έγραψε:
Και επειδή απάντηση μάλλον δεν πρόκειται να πάρουμε σχετικά με τους ανθρώπους που βασανίστηκαν, θα χρησιμοποιήσω και πάλι τον Ιό της Ελευθεροτυπίας (τι να κάνουμε, αυτό είναι το καλό της δημοκρατίας, να υπάρχει και κάποιο έντυπο που να παρουσιάζει γεγονότα) για να προλάβω τυχόν απόψεις του στυλ ότι η Γυάρος ήταν τόπος αναψυχής.Τί είδους απάντηση περιμένεις να πάρεις? Το προφανές, ότι κακώς βασανίστηκαν? Το ότι η χούντα ήταν κακό πράμα? Η χούντα του 67 - ώς χούντα - εξ ορισμού βασάνιζε, εξόριζε, έδερνε κτλ διότι αυτή είναι η φύση τέτοιων πολιτικοστρατιωτικών μορφωμάτων.
Το ερώτημα είναι τι έκανε ο αστικός πολιτικός κόσμος μεταπολιτευτικά μετά την λήξη της αντίστασης του κρουασάν από τα καφέ του Παρισιού ... και το γιατί οι δήθεν δημοκρατικοί πολίτες επί 7 ολόκληρα χρόνια ανέχονταν ένα ανελεύθερο απολυταρχικό καθεστώς κάνοντας τη πάπια. Το ερώτημα είναι το τι έκανε η επίσημη αριστερά κατά την εξέγερση του πολυτεχνείου ... το γιατί στήθηκε μια ολόκληρη ψευδολογία περί Νοέμβρη '73 η οποία ελέω των πληρωμένων κονδυλοφόρων της αριστεράς αποτέλεσε την κολυμβήθρα του Σιλωάμ για ένα ολόκληρο λαό που ουσιαστικά ΔΕΝ αντέδρασε στη Χούντα. Και κυρίως το ΓΙΑΤΙ έγινε η ίδια η Χούντα ... κάτι που όλοι έχουν πολύ βολικά ξεχάσει να μας πουν ...
-
Ο χρήστης k2825 έγραψε:
Και επειδή απάντηση μάλλον δεν πρόκειται να πάρουμε σχετικά με τους ανθρώπους που βασανίστηκαν, θα χρησιμοποιήσω και πάλι τον Ιό της Ελευθεροτυπίας (τι να κάνουμε, αυτό είναι το καλό της δημοκρατίας, να υπάρχει και κάποιο έντυπο που να παρουσιάζει γεγονότα) για να προλάβω τυχόν απόψεις του στυλ ότι η Γυάρος ήταν τόπος αναψυχής.
Τί είδους απάντηση περιμένεις να πάρεις? Το προφανές, ότι κακώς βασανίστηκαν? Το ότι η χούντα ήταν κακό πράμα? Η χούντα του 67 - ώς χούντα - εξ ορισμού βασάνιζε, εξόριζε, έδερνε κτλ διότι αυτή είναι η φύση τέτοιων πολιτικοστρατιωτικών μορφωμάτων.
Το ερώτημα είναι τι έκανε ο αστικός πολιτικός κόσμος μεταπολιτευτικά μετά την λήξη της αντίστασης του κρουασάν από τα καφέ του Παρισιού ... και το γιατί οι δήθεν δημοκρατικοί πολίτες επί 7 ολόκληρα χρόνια ανέχονταν ένα ανελεύθερο απολυταρχικό καθεστώς κάνοντας τη πάπια. Το ερώτημα είναι το τι έκανε η επίσημη αριστερά κατά την εξέγερση του πολυτεχνείου ... το γιατί στήθηκε μια ολόκληρη ψευδολογία περί Νοέμβρη '73 η οποία ελέω των πληρωμένων κονδυλοφόρων της αριστεράς αποτέλεσε την κολυμβήθρα του Σιλωάμ για ένα ολόκληρο λαό που ουσιαστικά ΔΕΝ αντέδρασε στη Χούντα. Και κυρίως το ΓΙΑΤΙ έγινε η ίδια η Χούντα ... κάτι που όλοι έχουν πολύ βολικά ξεχάσει να μας πουν ...
Καλά σου λέει!!! Τι απάντηση περιμένεις να πάρεις; Επειδή κάποιοι Έλληνες υπέστησαν κάποιας μορφής 'συνωστισμό' στην ασφάλεια και σε μερικά νησάκια δηλαδή!!!
-
Ο χρήστης k2825 έγραψε:
Και επειδή απάντηση μάλλον δεν πρόκειται να πάρουμε σχετικά με τους ανθρώπους που βασανίστηκαν, θα χρησιμοποιήσω και πάλι τον Ιό της Ελευθεροτυπίας (τι να κάνουμε, αυτό είναι το καλό της δημοκρατίας, να υπάρχει και κάποιο έντυπο που να παρουσιάζει γεγονότα) για να προλάβω τυχόν απόψεις του στυλ ότι η Γυάρος ήταν τόπος αναψυχής.
Τί είδους απάντηση περιμένεις να πάρεις? Το προφανές, ότι κακώς βασανίστηκαν? Το ότι η χούντα ήταν κακό πράμα? Η χούντα του 67 - ώς χούντα - εξ ορισμού βασάνιζε, εξόριζε, έδερνε κτλ διότι αυτή είναι η φύση τέτοιων πολιτικοστρατιωτικών μορφωμάτων.
Το ερώτημα είναι τι έκανε ο αστικός πολιτικός κόσμος μεταπολιτευτικά μετά την λήξη της αντίστασης του κρουασάν από τα καφέ του Παρισιού ... και το γιατί οι δήθεν δημοκρατικοί πολίτες επί 7 ολόκληρα χρόνια ανέχονταν ένα ανελεύθερο απολυταρχικό καθεστώς κάνοντας τη πάπια. Το ερώτημα είναι το τι έκανε η επίσημη αριστερά κατά την εξέγερση του πολυτεχνείου ... το γιατί στήθηκε μια ολόκληρη ψευδολογία περί Νοέμβρη '73 η οποία ελέω των πληρωμένων κονδυλοφόρων της αριστεράς αποτέλεσε την κολυμβήθρα του Σιλωάμ για ένα ολόκληρο λαό που ουσιαστικά ΔΕΝ αντέδρασε στη Χούντα. Και κυρίως το ΓΙΑΤΙ έγινε η ίδια η Χούντα ... κάτι που όλοι έχουν πολύ βολικά ξεχάσει να μας πουν ...
Να υποθέσω πως πρέπει να αναμένουμε τις απαντήσεις σε όλα αυτά στο επόμενο επεισόδιο
-
, αλλα με αφορμή το 'συνωστισμό' , παρατηρήσατε οτι ο Βερεμης στο '1821' αναφέρει συνηθως 'επαναστατημένοι και Οθωμανοι..' ?? Ελληνες και Τούρκοι καθεται άσχημα μάλλον.....
Μεταπολεμική περίοδος, εμφύλιος, δικτατορία.