Ο χρήστης wannabe έγραψε:
μήπως είναι υπερ απλουστευμένο το μοντέλο όμως?
εσυ προσωπικά θεωρείς οτι το ανταγωνιστικό μειονέκτημα της ελληνικής οικονομίας είναι ο υψηλός βασικός μισθός?

Προφανως κ ειναι υπεραπλουστευμενο το μοντελο κ προφανως δεν θα μου αρεσε καθολου αν ημουν μισθωτος (αυτο παει κ στον απο κατω). Κ δεν ειναι ΤΟ ανταγωνιστικο μειονεκτημα, αλλα

α) σιγουρα οταν ο Ελληνας παιρνει τουλαχιστον 14 χ 700 (ή οσο ειναι τεσπα, για φουλ ωραριο), κ ο Κινεζος παιρνει 20 δολαρια το μηνα, δεν υπαρχει ουδεμια περιπτωση το ελληνικο προιον να ειναι ανταγωνιστικο του κινεζικου. Κ δεν ειναι κ καθολου σιγουρο οτι θα ειναι καλυτερο...

β) η μειωση του βασικου μισθου ειναι αυτο που αν το κανεις σημερα, ΣΗΜΕΡΑ μειωνει κ το κοστος παραγωγης του Χ πραγματος. Ειναι το πιο απλο, ευκολο κ αμεσο μετρο για να μειωθει το κοστος.

H μειωση του βασικου μισθου θα μειωσει τα κοστη των επιχειρησεων και αυξησει την ανταγωνιστικοτητα τους σε σχεση με αλλες χωρες και αρα και τις εξαγωγες. Σαν συνεπεια σε αυτο θα δημιουργηθουν θεσεις εργασιας αφου εξαγωγες=αναπτυξη.

Οσο για επενδυσεις σαν εργοδοτης δεν εχεις χρηματα στην ακρη να τα επενδυσεις στις επιχειρησεις σου;

Και προφανώς μαζί και με την κατάργηση/μείωση του 13ου και 14ου μισθού θα οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγικότητας...

Οποιος δεν θελει να δουλεψει, υπαρχει η πορτα εξοδου. Υπαλληλοι του επιπεδου του βασικου μισθου αντικαθιστανται μεσα σε μια μερα.

Διοίκηση τύπου Χ. Φορντ δηλαδή. Μάλιστα.

Κοιτα, οταν γραφεις με υφακι οτι 'αμα κοψεις το δωρο, θα χασεις σε παραγωγικοτητα' εννοωντας προφανως οτι αυτος που του μειωθηκε ο μισθος θα δουλευει με λιγοτερο ζηλο ή αποδοτικοτητα, μονο αυτο μπορω να σου απαντησω. Αν καποιος 'πεσει' στην αποδοση του, μπορει καλλιστα να αντικατασταθει. Ειδικα οταν εκατονταδες χιλιαδες συνανθρωποι δεν

Εκτος αν θες να σου δικαιολογησω ως εργοδοτης οτι αν καποιος δεν δουλευει οσο θεωρω οτι πρεπει (κ να ειμαι λογικος βεβαια, δεν θα πω '110% των δυνατοτητων του επι 8 ωρες την ημερα καθε μερα), εχω δικαιωμα να τον αντικαταστησω. ΕΙΔΙΚΑ αν καταλαβω οτι το κανει κ ψιλοεπιτηδες επειδη του μειωθηκε ο μισθος.

Ο χρήστης kacey έγραψε:

H μειωση του βασικου μισθου θα μειωσει τα κοστη των επιχειρησεων και αυξησει την ανταγωνιστικοτητα τους σε σχεση με αλλες χωρες και αρα και τις εξαγωγες. Σαν συνεπεια σε αυτο θα δημιουργηθουν θεσεις εργασιας αφου εξαγωγες=αναπτυξη.

Οσο για επενδυσεις σαν εργοδοτης δεν εχεις χρηματα στην ακρη να τα επενδυσεις στις επιχειρησεις σου;

Και προφανώς μαζί και με την κατάργηση/μείωση του 13ου και 14ου μισθού θα οδηγήσει σε αύξηση της παραγωγικότητας...

Οποιος δεν θελει να δουλεψει, υπαρχει η πορτα εξοδου. Υπαλληλοι του επιπεδου του βασικου μισθου αντικαθιστανται μεσα σε μια μερα.

Διοίκηση τύπου Χ. Φορντ δηλαδή. Μάλιστα.

Κοιτα, οταν γραφεις με υφακι οτι 'αμα κοψεις το δωρο, θα χασεις σε παραγωγικοτητα' εννοωντας προφανως οτι αυτος που του μειωθηκε ο μισθος θα δουλευει με λιγοτερο ζηλο ή αποδοτικοτητα, μονο αυτο μπορω να σου απαντησω. Αν καποιος 'πεσει' στην αποδοση του, μπορει καλλιστα να αντικατασταθει. Ειδικα οταν εκατονταδες χιλιαδες συνανθρωποι δεν

Εκτος αν θες να σου δικαιολογησω ως εργοδοτης οτι αν καποιος δεν δουλευει οσο θεωρω οτι πρεπει (κ να ειμαι λογικος βεβαια, δεν θα πω '110% των δυνατοτητων του επι 8 ωρες την ημερα καθε μερα), εχω δικαιωμα να τον αντικαταστησω. ΕΙΔΙΚΑ αν καταλαβω οτι το κανει κ ψιλοεπιτηδες επειδη του μειωθηκε ο μισθος.

Όρεξη έχεις μου φαίνεται.

[...]
2. Competitiveness and economic theory

While standard economic theory has always considered export success to be a function of prices, the relevance of 'non-price' factors of competitiveness was first pointed out by Kaldor (1978). The 'Kaldor paradox' showed that in several countries export market shares increased together with relative unit costs or prices. In other words, in the long term, higher wages, costs and prices did not weaken the competitive position of industrial countries, but, on the contrary, sustained their growing export shares. Fagerberg (1996) showed that the same relationships identified by Kaldor can still be found today for a group of Western and Asian countries, and that growth of market shares is also positively related to the growth of productivity (measured by GDP per capita) and of R&D expenditures (as a share of GDP, an indicator of technological intensity).

The relevance of innovative activities and productivity growth for assuring a country's competitiveness in the long term has therefore been clearly established, while the emphasis on costs, wages and prices has been shown to be misleading.
[...]

http://actrav.itcilo.org/actrav-english/telearn/global/ilo/art/6.htm

KAI

[...]
το παράδοξο Kaldor δεν είναι και τόσο παράδοξο. Ούτε και χρειάζεται περίεργα οικονομικά μοντέλα για να εξηγηθεί. Απλούστατα, η αντιμετώπιση του εργαζομένου από τον εργοδότη ως κόστος παραγωγής που πρέπει να συμπιεσθεί, με τις κοινωνικές αντιπαραθέσεις και τις συγκρούσεις που δημιουργεί μόνο αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει στην παραγωγικότητα. Σε αντίθεση, η αντιμετώπιση του εργαζομένου ως παραγωγικού πόρου και ως δυναμική πηγή καινοτομιών μπορεί να έχει πολλά θετικά οφέλη, όπως έχει δείξει και η σύγχρονη Νέο-Κευνσιανή θεωρία (efficiency wage theory).

http://blog.stockwatch.com.cy/?p=519

Κ να το πω κ λιγο αλλιως: εχω τρεις υπαλληλους. Η μια που μου κραταει ολο το μαγαζι, το ποναει σαν δικο της, την εμπιστευομαι, κ απλα δεν εχει ωραριο (= ΑΝ χρειαστει θα κατσει οσο πρεπει, ΟΧΙ = ζει μεσα στο μαγαζι 24 ωρες), αμοιβεται πολυ καλυτερα απο οσο πρεπει.

Ο δευτερος που ειναι φιλοτιμος κ μου βγαζει πολυ δουλεια, ειναι παντα στην ωρα του κ γενικα ειναι σωστος. αμοιβεται καλυτερα απο οσο πρεπει.

Ο τριτος που ειναι μετριοτατος κ γενικα ειναι λιγο στα @@ του, παιρνει οσα λεει ο νομος κ θα συνεχισει να παιρνει τοσα, ή κ λιγοτερα αν ο νομος πει λιγοτερα. Κ δεν θα δυσκολευτω κ ιδιαιτερα να τον στειλω αυριο.

Δηλαδη μου λες οτι οποιος πληρωνεται καλυτερα, συνηθως δουλευει καλυτερα = η παραγωγη κ το προιον ειναι καλυτερο? Χαιρω πολυ. Αυτο δεν ειναι ο κανονας ομως. οπως λεει κ στη παραθεση σου 'in SOME countries'. Επισης, επειδη το ειπε καποιος, δεν σημαινει οτι ειναι παντα ετσι. Αντιθετως, με μειωση μ.ο. μισθου σε ολο το προσωπικο, το κοστος παραγωγης ενος προιοντος ΘΑ μειωθει, ΠΑΝΤΑ.

Το αν αυτο θα φερει το ζητουμενο αποτελεσμα της αυξησης της ανταγωνιστηκοτητας του προιοντος σε μια παγκοσμια αγορα, δεν ειναι εγγυημενο βεβαια, κ θα πρεπει να ζυγιστει κ συγκριθει με αλλους παραγοντες. Ακριβως για αυτο λοιπον λεω κ πιο πανω οτι το μισθολογικο κοστος δεν ειναι ουτε ο μοναδικος ουτε ο πρωτος παραγοντας μη-ανταγωνιστικοτητας.

@kacey

1. Το παράδειγμα που αναφέρεις εδώ είναι εντελώς απλοικό.

2. Οι παραδοχές που κάνεις εδώ είναι εντελώς αυθαίρετες.

Τέλος πάντων, είναι και περασμένη η ώρα. Θα απαντήσω το πρωί.

Kacey, φερνεις σαν παραδειγμα συνεχως τον Κινεζο και πως θα τον φτασουμε...το να φτασουμε τον Κινεζο δεν θελει ουτε κοπο ουτε σχεδιο, τα διαλυεις ολα οσον αφορα τα εργασιακα και γινεσαι Κινεζος...

κατ εμε σχεδιο χρειαζεται για να διατηρησεις τα υπαρχοντα η να γινεις και καλυτερος αν γινετε.

Η μείωση μισθών θα φέρει σίγουρα μειωμένη παραγωγικότητα κατ άτομο και το κέρδος από το μειωμένο μισθολογικό κόστος θα πάει περίπατο. Η διαφορά με τους Κινέζους είναι ότι οι μισθοί τους παρόλο που είναι τόσο χαμηλά, έχουν αυξητική τάση πράγμα που δρα πολύ θετικά στην ψυχολογία. Αντίθετα με εμάς που έχουμε αρνητικές προοπτικές.
Το φιλότιμο πνίγεται από τη μείωση του μισθού και φαινόμενα του τύπου 'δουλεύω όσο πληρώνομαι' έχουν εδώ και καιρό κάνει την εμφάνιση τους...

Και στην τελική, τι νόημα έχει η ντεμέκ ανταγωνιστηκότητα/παραγωγικότητα όταν έχεις ένα λαό μέσα στην φτώχεια; Τι είναι η ανταγωνιστηκότητα/παραγωγικότητα; Τρώγεται;

Kacey
αυτα που λες ισχυουν για εργασια χαμηλου επιπεδου, οπου σφιγγεις βιδες η δεν θελει και πολυ μυαλο γενικοτερα.
Οταν εχεις να κανεις με υπαλληλους που κανουν αρκετα διανοητικη δουλεια, προσπαθεις να τους παρασχεις ενα περιβαλλον που να τους ενισχυει τη δημιουργηικοτητα κτλ κτλ... αν τον βαλεις σε ενα Mode δυσαρεστημενο, θα συνεχιζει να κανει τη δουλεια του απλα δεν θα μπορει να παραξει υπηρεσιες ιδιου επιπεδου.. και δεν μπορεις να το διακρινεις ουτε να τον αντικαταστησεις ετσι ευκολα...

πως θα κρινεις πχ αν ενα διαφημιστικο μηνυμα που εβγαλε, ειναι καλυτερο απο ενα αλλο που δεν βρηκε αλλα θα μπορουσε;
πως μπορεις να κρινεις ενα αρχιτεκτονικο σχεδιο , αν ειναι ευφανταστο αρκετα η οχι, πως μπορεις να το συγκρινεις με αυτο που θα μπορουσε να βρει ο ιδιος σχειδαστης αν λειτουργουσε κατω απο λιγο καλυτερες συνθηκες;

οι λογικες Φορντ ειναι καλες (..) εκει που εχουν εφαρμογη, σε εργασια διαφορετικου επιπεδου ισχυουν αλλα πραγματα

Ο χρήστης Ernani έγραψε:
@kacey

1. Το παράδειγμα που αναφέρεις εδώ είναι εντελώς απλοικό.

2. Οι παραδοχές που κάνεις εδώ είναι εντελώς αυθαίρετες.

Τέλος πάντων, είναι και περασμένη η ώρα. Θα απαντήσω το πρωί.

Όπως έγραψα και το βράδυ, οφείλω μια απάντηση. Για να μη γίνει μπάχαλο με τα quotes, θα απαντήσω σε δυο ξεχωριστά post.

Κ να το πω κ λιγο αλλιως: εχω τρεις υπαλληλους. Η μια που μου κραταει ολο το μαγαζι, το ποναει σαν δικο της, την εμπιστευομαι, κ απλα δεν εχει ωραριο (= ΑΝ χρειαστει θα κατσει οσο πρεπει, ΟΧΙ = ζει μεσα στο μαγαζι 24 ωρες), αμοιβεται πολυ καλυτερα απο οσο πρεπει.

Ο δευτερος που ειναι φιλοτιμος κ μου βγαζει πολυ δουλεια, ειναι παντα στην ωρα του κ γενικα ειναι σωστος. αμοιβεται καλυτερα απο οσο πρεπει.

Ο τριτος που ειναι μετριοτατος κ γενικα ειναι λιγο στα @@ του, παιρνει οσα λεει ο νομος κ θα συνεχισει να παιρνει τοσα, ή κ λιγοτερα αν ο νομος πει λιγοτερα. Κ δεν θα δυσκολευτω κ ιδιαιτερα να τον στειλω αυριο.

Εδώ έχουμε μια υπόθεση εργασίας όπου αναφέρεται σε μια γενική κατάσταση που δεν λαμβάνει υπόψιν το εξωτερικό περιβάλλον της επιχείρησης. Οπότε όπως παρουσιάζονται τα δεδομένα, σαφώς και οι δυο πρώτοι υπάλληλοι αμοίβονται ορθά.

Όμως συνυπολογίζοντας και τους εξωτερικούς παράγοντες (οικονομικούς, πολιτικούς, κοινωνικούς, τεχνολογικούς), άμεσα προκύπτουν διάφορα θέματα. Για παράδειγμα, θα μπορούσε η κατάσταση που περιγράφεται στο παράδειγμα να είναι αποτέλεσμα της μείωσης μισθών σε όλο το προσωπικό (σύμφωνα με τις ευλογίες της τρόικας). Και μάλιστα πριν από το μείωση των μισθών, ο τρίτος υπάλληλος ενδέχεται να ήταν παραγωγικότερος από τους δυο πρώτους.

Επιπλέον, και σε κάθε περίπτωση, για να υπάρξει μια πειστική εξήγηση, θα έπρεπε να εξετάσουμε τον τρόπο με τον οποίο ο κάθε υπάλληλος βλέπει την εργασία με βάση τις ανάγκες που πρέπει να ικανοποιήσει. Σύμφωνα με τη θεωρία του Maslow, ο βαθμός παρακίνησης του ανθρώπου επηρεάζεται από τον βαθμό μη ικανοποίησης των αναγκών:

[...]

• Φυσιολογικές ανάγκες. Τις ανάγκες της επιβίωσης, αυτές που με την ικανοποίησή τους κρατιόμαστε στην ζωή.
• Οι ανάγκες ασφάλειας που είναι δημιουργήματα των συναισθημάτων της αυτοσυντήρησης.
• Κοινωνικές ανάγκες. Η ανάγκη για αγάπη, η σύνδεση με άλλους, η ένταξη σε ομάδα, η φιλία.
• Η ανάγκη για αυτοεκτίμηση και αναγνώριση από τους άλλους. (Φήμη, κύρος, εκτίμηση, σεβασμός)
• Η ανάγκη για αυτοολοκλήρωση, αυτενέργεια και αυτοανάπτυξη.
  [...]

Από την ίδια πηγή:

[...]
Το μοντέλο του Maslow δεν είναι στατικό αλλά μεταβάλλεται, εξελίσσεται μέσα στον χρόνο και επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως ο πολιτισμός, η ανάπτυξη, η τεχνολογία, οι προσδοκίες, οι μεταβολές αξιών κ.α
[...]

Οπότε όπως βλέπεις, τα πράγματα περιπλέκουν. Τώρα για το πως θα χειριστεί κάποιος τη συγκεκριμένη κατάσταση, δεν είναι κάτι που θα μπορούσα να στο υποδείξω εγώ. Αν θέλεις μπορείς να τους απολύσεις όπως προτείνεις, χωρίς δεύτερη σκέψη και να τελειώσει εκεί το θέμα. Εγώ πάντως θα αναθεωρούσα τις απόψεις μου λαμβάνοντας υπόψιν και τα παραπάνω. Όλα αυτά σε συνάρτηση πάντα με πολλούς ακόμα παράγοντες όπως το αντικείμενο της επιχείρησης, το εσωτερικό περιβάλλον κλπ.

Ο χρήστης kacey έγραψε:
Δηλαδη μου λες οτι οποιος πληρωνεται καλυτερα, συνηθως δουλευει καλυτερα = η παραγωγη κ το προιον ειναι καλυτερο? Χαιρω πολυ. Αυτο δεν ειναι ο κανονας ομως. οπως λεει κ στη παραθεση σου 'in SOME countries'. Επισης, επειδη το ειπε καποιος, δεν σημαινει οτι ειναι παντα ετσι. Αντιθετως, με μειωση μ.ο. μισθου σε ολο το προσωπικο, το κοστος παραγωγης ενος προιοντος ΘΑ μειωθει, ΠΑΝΤΑ.

Το αν αυτο θα φερει το ζητουμενο αποτελεσμα της αυξησης της ανταγωνιστηκοτητας του προιοντος σε μια παγκοσμια αγορα, δεν ειναι εγγυημενο βεβαια, κ θα πρεπει να ζυγιστει κ συγκριθει με αλλους παραγοντες. Ακριβως για αυτο λοιπον λεω κ πιο πανω οτι το μισθολογικο κοστος δεν ειναι ουτε ο μοναδικος ουτε ο πρωτος παραγοντας μη-ανταγωνιστικοτητας.

Καταρχήν το παράδοξο Kaldor παρουσιάστηκε πριν από 3 περίπου δεκαετίες (1978), οπότε αυτό που λες 'in SOME countries' πλέον ελέγχεται.

Έπειτα, αν διαβάσεις το δεύτερο άρθρο που παρέθεσα, θα δεις ότι υπάρχει μια εικόνα σχετικά με την ευρωζώνη:

Μύθοι ανταγωνιστικότητας

Πρόσφατο άρθρο* των οικονομολόγων της Ασιατικής Τράπεζας Αναπτύξεως Jesus Felipe και Utsav Kumar υποστηρίζει με πειστικά επιχειρήματα ότι οι συγκρίσεις ανταγωνιστικότητας μέσα στην ευρωζώνη που βασίζονται πάνω στο μέσο εργασιακό κόστος είναι λανθασμένες και παραπλανητικές. Οι δύο οικονομολόγοι ισχυρίζονται ότι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας στην περιφέρεια έχει να κάνει με το είδος προϊόντων που παράγουν και όχι γιατί τα ημερομίσθια και άλλα εργασιακά κόστα είναι ψηλά.

Πολλοί οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα εργατικά χέρια σε χώρες της Ευρωπαϊκής περιφέρειας, όπως οι Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία, είναι πολύ ακριβά. Και γι΄αυτό το λόγο ισχυρίζονται ότι οι χώρες αυτές υποφέρουν από έλλειψη ανταγωνιστικότητας. Και επειδή μέσα σε μια νομισματική ένωση δεν υπάρχει δυνατότητα να γίνει υποτίμηση του νομίσματος, εισηγούνται ότι η μόνη λύση είναι περισσότερη ευελιξία στην αγορά εργασίας – κάτι που αποκωδικοποιείται ως χαμηλότερα ημερομίσθια και μισθοί.

Οι Felipe και Utsav καταρρίπτουν αυτή την επιχειρηματολογία εξηγώντας πρώτα ότι η μέτρηση του εργασιακού κόστους στην ευρωζώνη έχει πολλά μεθοδολογικά προβλήματα και ότι οι συγκρίσεις που γίνονται με τη Γερμανία είναι παραπλανητικές. Επίσης επαναλαμβάνουν κάτι πού τόνισαν και πολλοί άλλοι οικονομολόγοι, περιλαμβανομένου και του γράφοντος, δηλαδή ότι δεν υπάρχει απλή γραμμική σχέση μεταξύ ρυθμού ανάπτυξης και κόστους εργασίας.

Ο κύριος λόγος που οι συγκρίσεις ανταγωνιστικότητας που χρησιμοποιούν το κόστος εργασίας είναι παραπλανητικές είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιούν μακροοικονομικά μεγέθη και όχι φυσικά (μικροοικονομικά) μεγέθη.

Οι συγκρίσεις παραγωγικότητας για να είναι λογικές πρέπει να γίνονται σε φυσικούς όρους, κάτι το οποίο προϋποθέτει ότι χρησιμοποιούμε τα ίδια προϊόντα. Για παράδειγμα αν η Ελλάδα και η Γερμανία παράγουν και οι δύο φραγκφούρτερ (η φέτα) και μόνο, θα μπορούσαμε εύκολα να συγκρίνουμε την παραγωγικότητα των εργατών τους. Αν στη Γερμανία 1 εκ. εργάτες παράγουν 1 δισ. φραγκφούρτερ, τότε η παραγωγικότητα είναι 1,000 φραγκφούρτερ κατά εργάτη. Αν στην Ελλάδα ο ίδιος αριθμός εργατών παράγει 0.5 δισ. φραγκφούρτερ, τότε η παραγωγικότητα εκεί είναι 500 φραγκφούρτερ κατά εργάτη. Σε τέτοια περίπτωση θα μπορούσαμε εύκολα να πούμε ότι η Γερμανία είναι πιο ανταγωνιστική από την Ελλάδα, γιατί οι εργάτες της έχουν διπλάσια παραγωγικότητα από τους εργάτες στην Ελλάδα.

Στην πράξη όμως ο δείκτης που χρησιμοποιείται για τέτοιες συγκρίσεις είναι συνήθως ο λόγος του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές με το συνολικό αριθμό εργαζομένων. Αυτός ο δείκτης δεν είναι απλά ένας μέσος όρος των διάφορων εργασιακών κόστων σε μια οικονομία. Ο δείκτης αυτός στην ουσία είναι το προϊόν του μεριδίου της εργασίας στην παραγωγή με τον αποπληθωριστή (labour share in total output multiplied by the price deflator). Με άλλα λόγια αυτός ο δείκτης αντανακλά την κατανομή του εισοδήματος μεταξύ της εργασίας και του κεφαλαίου.

Το συμπέρασμα που αμέσως μπορεί να εξαχθεί είναι το εξής. Οι πολιτικές που στοχεύουν να μειώσουν το εργασιακό κόστος, μειώνουν το μερίδιο της εργασίας στο ΑΕΠ – αυξάνοντας ταυτόχρονα το μερίδιο του κεφαλαίου – και μειώνουν την κατανάλωση. Και αυτό γιατί οι εργαζόμενοι συνήθως καταναλώνουν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματος τους σε σύγκριση με τους κεφαλαιοκράτες. Η μείωση της κατανάλωσης με τη σειρά της λειτουργεί ως τροχοπέδη στην ανάκαμψη και συχνά βαθαίνει την ύφεση.

Οι Felipe και Kumar δείχνουν ότι η αύξηση του εργασιακού κόστους στην περιφέρεια – με εξαίρεση την Ελλάδα – από το 1990 μέχρι το 2007 ήταν αποκλειστικά λόγω της αύξησης των τιμών. Στις 11 από τις 12 χώρες που εξετάζουν (που δυστυχώς δεν περιλαμβάνουν την Κύπρο), το μερίδιο της εργασίας στο ΑΕΠ έχει μειωθεί ή έχει μείνει σταθερό. Η άλλη όψη του ιδίου νομίσματος είναι ότι – με εξαίρεση και πάλι την Ελλάδα – το μερίδιο του κεφαλαίου στην παραγωγή έχει αυξηθεί ή τουλάχιστον δεν έχει μειωθεί.

Με άλλα λόγια, αν θα μετράμε την ανταγωνιστικότητα μέσω του μέσου εργασιακού κόστους, συνεχίζουν οι συγγραφείς του άρθρου, πρέπει επίσης να ορίσουμε και τον όρο «μεσό κόστος κεφαλαίου» – δηλαδή το λόγο του κέρδους σε σχέση με την παραγωγικότητα του κεφαλαίου. Αυτό έχει μεγάλη σημασία διότι όταν μετράμε την ανταγωνιστικότητα μόνο μέσω του εργασιακού κόστους είναι σαν να απαιτούμε από τους εργαζομένους να σηκώσουν ολόκληρο το βάρος μιας αναπροσαρμογής. Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί όμως ότι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας μπορεί να οφείλεται εξίσου – αν όχι και εξ’ολοκλήρου – στην ακρίβεια του κεφαλαίου – δηλαδή οι μηχανές μπορεί να είναι πολύ ακριβές σε σχέση με την παραγωγικότητά τους.

Παραθέτω πιο κάτω τον πίνακα που περιλαμβάνει συγκρίσεις κόστους κεφαλαίου και εργασίας για τις 12 χώρες που εξετάζουν στο άρθρο τους.

Table 1. Unit labour costs (ULC) and unit capital costs (UKC) in the Eurozone in 2007 relative to the respective levels in 1980 and 1995

Πηγή: Jesus Felipe and Utsav Kumar “Do some countries in the Eurozone need an internal devaluation? A reassessment of what unit labour costs really mean”, VOX-EU, 31 March 2011.

Είναι ξεκάθαρο ότι με εξαίρεση την Ελλάδα, το κόστος κεφαλαίου στην περιφέρεια έχει αυξηθεί περισσότερο από το εργασιακό κόστος. Αυτό ισχύει ακόμη και στην ίδια τη Γερμανία που ήταν η μόνη χώρα που κατάφερε να μειώσει το εργασιακό κόστος κατά την περίοδο 1995-2007 (η Αυστρία κατάφερε να το συγκρατήσει).

Οι συγγραφείς εξηγούν επίσης γιατί οι συγκρίσεις ανταγωνιστικότητας της περιφέρειας με τη Γερμανία είναι παραπλανητικές. Η Γερμανία παράγει πολύ πιο «πολύπλοκα» προϊόντα – σύμφωνα με τον ορισμό των Hidalgo and Hausmann – σε σύγκριση με τις χώρες της περιφέρειας. Η Γερμανία εξάγει το 12% των 10 πιο πολύπλοκων προϊόντων στον κόσμο. Επίσης οι εξαγωγές της Γερμανίας είναι συγκεντρωμένες στις πιο πολύπλοκες κατηγορίες προϊόντων, ενώ μόνο το 3.4% των προϊόντων που εξάγει είναι «απλά» σε σύγκριση με 33.1% των Ελληνικών προϊόντων και 22.1% των προϊόντων της Πορτογαλίας.

Πιο ορθολογικές θα ήταν οι συγκρίσεις με την Κίνα, που, όπως και η ευρωπαϊκή περιφέρεια, δεν παράγει τόσο πολύπλοκα προϊόντα. Εδώ οι συγγραφείς εξάγουν το πολύ ενδιαφέρον συμπέρασμα ότι η μείωση των ημερομισθίων στην ευρωπαϊκή περιφέρεια δεν θα είναι αποτελεσματική εκτός και αν είναι τόσο μεγάλη που θα τα μειώσει στο επίπεδο Κίνας. Δηλαδή και αν ακόμη μπορούσε η περιφέρεια να μειώσει τα ημερομίσθια κατά 30%, το μόνο που θα πετύχαινε είναι συμπίεση της ζήτησης.

Το τελικό και ίσως πλέον επίκαιρο συμπέρασμα του Felipe και Kumar έχει να κάνει με τη συζήτηση που γίνεται για την ανάγκη να μειωθεί το εργασιακό κόστος, η οποία βασίζεται στη – λανθασμένη – πεποίθηση ότι αυτή θα αυξήσει την ανάπτυξη. Αυτή η πεποίθηση είναι ακόμη ένα δείγμα νεοφιλελεύθερου δογματισμού, ο οποίος προτιμά να αγνοεί την πραγματικότητα. Στη βιβλιογραφία η εμπειρία που έχουμε πάνω στο θέμα αυτό έχει το όνομα «το παράδοξο Kaldor» (Kaldor’s paradox). O Kaldor – ο οποίος ήταν ένας από τους «μαθητές» του Keynes στο Cambridge – είχε δείξει ότι τη μεταπολεμική περίοδο οι χώρες που παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση του εργασιακού τους κόστους ήταν οι ίδιες που είχαν και τη μεγαλύτερη αύξηση στο μερίδιο της αγοράς στο εμπόριο. Παρόμοια αποτελέσματα είχε δείξει και ο Fagerberg to 1996.

Κατά τη δική μου άποψη, το παράδοξο Kaldor δεν είναι και τόσο παράδοξο. Ούτε και χρειάζεται περίεργα οικονομικά μοντέλα για να εξηγηθεί. Απλούστατα, η αντιμετώπιση του εργαζομένου από τον εργοδότη ως κόστος παραγωγής που πρέπει να συμπιεσθεί, με τις κοινωνικές αντιπαραθέσεις και τις συγκρούσεις που δημιουργεί μόνο αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει στην παραγωγικότητα. Σε αντίθεση, η αντιμετώπιση του εργαζομένου ως παραγωγικού πόρου και ως δυναμική πηγή καινοτομιών μπορεί να έχει πολλά θετικά οφέλη, όπως έχει δείξει και η σύγχρονη Νέο-Κευνσιανή θεωρία (efficiency wage theory).

*Jesus Felipe and Utsav Kumar “Do some countries in the Eurozone need an internal devaluation? A reassessment of what unit labour costs really mean”, VOX-EU, 31 March 2011.

Επιπρόσθετα, όπως βλέπεις από τα παραπάνω, αυτό που ισχυρίζεσαι 'με μειωση μ.ο. μισθου σε ολο το προσωπικο, το κοστος παραγωγης ενος προιοντος ΘΑ μειωθει, ΠΑΝΤΑ' είναι υπεραπλουστευμένο γιατί δεν λαμβάνει υπόψιν το μεσό κόστος κεφαλαίου.

Ο χρήστης bibendum έγραψε:

κατ εμε σχεδιο χρειαζεται για να διατηρησεις τα υπαρχοντα η να γινεις και καλυτερος αν γινετε.

+1.

Φτάσαμε εδώ που φτάσαμε, και τώρα μας φταίνε οι μισθοί του ΙΤ λες κι αν μειωθούν θα αλλάξει κάτι. Γιατί δεν κοιτάζουμε να βρούμε τα πραγματικά αίτια της χαμηλής ανταγωνιστικότητας:

• χαμηλοί ρυθμοί εισαγωγής και αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών

• χαμηλοί ρυθμοί εισαγωγής και αξιοποίησης σύγχρονων μορφών οργάνωσης της παραγωγικής διαδικασίας

• ανύπαρκτες επενδύσεις στην έρευνα, στις καινοτομίες και στην εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού

• υψηλές τιμές των προϊόντων στις οποίες ενσωματώνονται τεράστια επιχειρηματικά κέρδη

Ο χρήστης kacey έγραψε:
Κ να το πω κ λιγο αλλιως: εχω τρεις υπαλληλους. Η μια που μου κραταει ολο το μαγαζι, το ποναει σαν δικο της, την εμπιστευομαι, κ απλα δεν εχει ωραριο (= ΑΝ χρειαστει θα κατσει οσο πρεπει, ΟΧΙ = ζει μεσα στο μαγαζι 24 ωρες), αμοιβεται πολυ καλυτερα απο οσο πρεπει.

Ο δευτερος που ειναι φιλοτιμος κ μου βγαζει πολυ δουλεια, ειναι παντα στην ωρα του κ γενικα ειναι σωστος. αμοιβεται καλυτερα απο οσο πρεπει.

Ο τριτος που ειναι μετριοτατος κ γενικα ειναι λιγο στα @@ του, παιρνει οσα λεει ο νομος κ θα συνεχισει να παιρνει τοσα, ή κ λιγοτερα αν ο νομος πει λιγοτερα. Κ δεν θα δυσκολευτω κ ιδιαιτερα να τον στειλω αυριο.

Αν κάνεις και τους μισθούς των τριών ίσους με του τρίτου, πιστεύεις δλδ ότι θα αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα της επιχείρησής σου;

απορώ πως δεν το έχει κάνει ΗΔΗ

Πιστεύω ότι υπάρχει ελπίδα σε τούτο τον τόπο, όταν βλέπω ότι πολλοί θα έδιναν ευχαρίστως (ΑΝ ήταν επιχειρηματίες/εργοδότες) πολύ μεγαλύτερο από το βασικό μισθό στους υπαλλήλους τους.

όπως έχουμε ξαναπεί, η ΣΔ4ΤΦ δίνει περισσότερα κι από αυτά που παίρνει η ίδια

βασικά δεν υπάρχει καμία ελπίδα όταν υπάρχουν ΣΤΟΚΟΙ που θέλουν να καταργηθεί ο βασικός μισθός.
Και δεν είναι και επιχειρηματίες

Προσωπικά επιθυμώ να μείνει ο βασικός μισθός σε υψηλά επίπεδα, είναι θετικό για την εθνική οικονομία και την αντιμετώπιση της κρίσης. Και ευθυμώ όταν βλέπω ότι πολλοί το επιθυμούν επίσης, οι οποίοι θα το εφαρμόσουν αναμφίβολα στην πρώτη ευκαιρία.

Δεν ξέρω γιατί δεν έχει γίνει ως τώρα, αλλά μπροστά στον κίνδυνο της ύφεσης, μάλλον θα γίνει πράξη στο εξής.

Ο χρήστης manosk έγραψε:
Πιστεύω ότι υπάρχει ελπίδα σε τούτο τον τόπο, όταν βλέπω ότι πολλοί θα έδιναν ευχαρίστως (ΑΝ ήταν επιχειρηματίες/εργοδότες) πολύ μεγαλύτερο από το βασικό μισθό στους υπαλλήλους τους.

Τρεις το λάδι, τρεις το ξίδι κι έξι το λαδόξιδο. Εντάξει τώρα; Γιατί ούτε καν ξέρεις τι εστί επιχειρηματικότητα.

Το εχω γραψει πριν αρκετα χρονια.... εδω μεσα αλλα και πολλες φορες.... Δεν μπορουμε να φτασουμε το κοστος των Κινεζων..... γιατι δουλευουν σαν μυρμιγγια και εχουν μικρο χρηματοοικονομικο κοστος σαν κρατος επειδη εκμεταλευονται τους ανθρωπους τους.... (εκτος αν καποιος πιστευει οτι δεν τους εκμεταλευονται επειδη εκει εχουν 'κομμουνισμο' (λεμε τωρα). Το Τραπεζικο Παρεακι... καταφερε να περασει κανονες διεθνους εμποριου... που δεν βαζει φορους εισαγωγης σαν αντισταθμισμα σε μικρο κοστος ειδικα στη Κινα,.. Ινδια κ.λ.π. ωστε τουλαχιστον να εισπραττει το κρατος λεφτα για να καλυψει τα κοστη απο την ανεργεια και την κοινωνικη αναταραχη που προκειπτει... μεσω επιδοματων...Αρα εχεις μια ολοφανερη κατασταση που θα κανει ολα τα κρατη να πρεπει να μοιασουν στα μυρμιγγια της Κινας.... κατι που δεν μπορει να γινει..... οποτε??? τι.. οι βιομηχανιες παραγουν εκει φτηνα και πουλανε σαν να κοστιζε στην ευρωπη....= υπερκερδη.... που ομως παλι το κρατος δεν υπερφολογει ωστε να πεσει το καθαρο κερδος.... του οποιου επιχειρηματια... σε οποιο κρατος. Ας τυπωσουν λοιπον λεφτα να μοιραζουν στους ακριβοπληρωμενους πληθισμους ωστε να εχουν αγοραστικη δυναμη.... η ας κοψουν τις εισαγωγες απο στυγνους εκμεταλευτες ανθρωπων... αν εχουν τα κοτσια ετσι που τα εκαναν.... οι υπερδανισμενες κυβερνησεις...= δουλοπρεπεις στις τραπεζες...

Γιατι τοση ωρα δεν μιλαει ο αριστερος Ερνανι αλλα ο μανατζερ Ερνανι!