Και με τι σκατά κριτήρια κατηγοριοποιείτε την μουσική σε καλή και κακή πέρα απ το 'γιατί μου αρέσει'; Ας θέσει κάποιος κάποια μέτρα να γελάσουμε λίγο

Ο skye πάντως έχει πει το κορυφαίο μέτρο, τα Μπετόβεν

Διαχρονικότητα. Σήμερα ακούγονται ακόμα ρεμπέτικα αλλά όχι Ζαμπέτας όπως ακούγεται (και μάλιστα πολύ) ο Jarre αλλά όχι οι Europe (με εξαίρεση ελληνικά αφιερώματα σε Eurobasket). Ή ακόμα πιο συγκεκριμένα, πυξ λαξ ακούγονται ακόμα και θα ακούγονται. Θυμάται κανείς το Λεμπέση; ('Κουρρρράγιο φίιιιιιιιιιιιε, μας έπιασε η εφορία φίιιιιιιιλε...' κλπ)
Πιασάρικα σουξεδάκια έκαναν και τα παρατράγουδα αλλά 3 χρόνια μετά έχουν ξεχαστεί σχεδόν τελείως.

Μια ενδιαφερουσα αποψη:

Πολύς λόγος γίνεται τα τελευταία χρόνια για το θέμα της ποιότητας ή μη, της καλλιτεχνικής παραγωγής. Το θέμα αυτό δεν απασχολεί μόνο κάποιους διανοούμενους, καλλιτέχνες και κριτικούς τέχνης αλλά όλο τον κόσμο. Συχνές είναι συζητήσεις στις παρέες, στα media και στο Ίντερνετ για την αξία και την ποιότητα κάποιου τραγουδιστή, συνθέτη ή στιχουργού.

Παράλληλα η ίδια η συζήτηση οδηγεί αναπόφευκτα στο ζήτημα του τι είναι αυτό που προσδίδει αξία και ποιότητα στην τέχνη, δηλαδή με οδηγό ποια κριτήρια μπορούμε να κρίνουμε και να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα για την ποιότητα κάποιου τραγουδιού για παράδειγμα.

Τα κριτήρια αυτά δεν είναι σαφή -ειδικά στην μουσική- και οι θεωρίες αισθητικής μπορεί να βοηθούν να κρίνουμε έργα του παρελθόντος, αλλά όχι και του παρόντος. Το αν υπάρχουν παρόλα αυτά κριτήρια για να κρίνουμε την τέχνη, θα προσπαθήσουμε να το διερευνήσουμε παρακάτω, ξεκινώντας όμως λίγο ανάποδα. Δηλαδή θα μιλήσουμε πρώτα για το ποια δεν είναι κριτήρια ποιότητας, προσπαθώντας να διαλύσουμε κάποιους μύθους γύρω από αυτό το θέμα.

Ο καθένας κρίνει εντελώς υποκειμενικά την τέχνη και έτσι πρέπει να γίνεται αφού οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί μεταξύ τους και έχουν άλλα γούστα.

Υπάρχει όμως η τάση αυτό που μας αρέσει, να το θεωρούμε καλύτερο -όχι μόνο για τον εαυτό μας αλλά αντικειμενικά καλύτερο- από αυτό που αρέσει σε κάποιον άλλον.

Στα πλαίσια αυτής της νοοτροπίας κάποιοι επικαλούνται, ή πιο σωστά υπονοούν κριτήρια που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.

Δηλαδή:

Το ότι κάποια μουσική αρέσει σε ανθρώπους με αναγνώριση στο χώρο του πνεύματος, της τέχνης ή της πολιτικής αμέσως αναβαθμίζει αυτή την μουσική σε ποιοτική, πράγμα όμως που είναι παντελώς άσχετο αφού ποτέ και πουθενά -εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων- η ελίτ των κοινωνιών δεν είχε το αισθητήριο να οσμίζεται την ποιότητα στην τέχνη. Κατά κανόνα μάλιστα επειδή αυτές οι ελίτ ήταν και είναι, λόγω της θέσης τους, συντηρητικές, πάντα αντιμετώπιζαν με καχυποψία, στην καλύτερη περίπτωση, τις νέες τάσεις.

Τρανό παράδειγμα το ρεμπέτικο τραγούδι και το μπουζούκι που διωκόντουσαν για πολλά χρόνια με την ανοχή και συνενοχή όλης της τότε υφιστάμενης διανόησης.

Άλλος μύθος για την ποιότητα της τέχνης είναι η κουλτούρα και η καλλιέργεια των δημιουργών της. Δηλαδή αν ένας συνθέτης ή στιχουργός ή τραγουδιστής έχει μόρφωση και καλλιέργεια αυτό αμέσως αναβαθμίζει την μουσική σαν πιο ψαγμένη και πιο ποιοτική πράγμα που πάλι είναι παντελώς άσχετο γιατί αν ήταν έτσι τα πράγματα, σχεδόν όλη η μουσική μας παράδοση (δημοτικό-ρεμπέτικο-λαϊκό) θα ήταν για πέταμα.

Μια άλλη παράμετρος που έπαιξε και παίζει σημαντικό ρόλο για τις εντυπώσεις μας για την τέχνη και τους καλλιτέχνες είναι η σχέση τους με τα κοινωνικά κινήματα και τα πολιτικά κόμματα. Το ότι κάποια καλλιτεχνικά έργα και κάποιοι καλλιτέχνες εξέφραζαν όχι μόνο με την τέχνη τους αλλά και στην ζωή τους την ιδεολογική τους τοποθέτηση -στην Ελλάδα μιλάμε κυρίως για την αριστερή ιδεολογία- τους κατέτασσε αυτόματα στο χώρο της ποιοτικής τέχνης.

Έμοιαζε σαν ο σκοπός να αγιάζει τα μέσα, δηλαδή αφού ο σκοπός του τραγουδιού ήταν να μεταδώσει κάποιες ιδέες που είναι καλές, τότε και το τραγούδι ήταν καλό, πράγμα βέβαια που είναι τεράστιο λάθος.

Το λάθος βρίσκεται στο ότι η μουσική δεν είναι απλώς και μόνο το χαλί για έναν στίχο που συμφωνούμε με αυτά που λέει, αλλά έχει την δική της εσωτερική λογική, τον δικό της συμβολισμό και την δικιά της αλήθεια. Όταν αυτή την αλήθεια την κουτσουρεύουμε, την συμπιέζουμε και τις βάζουμε επικεφαλίδα, για να υπηρετήσει κάποιο σωστό ή λάθος (δεν έχει σημασία) σκοπό, τότε υποβαθμίζουμε την τέχνη σε προπαγάνδα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα έργα που αγάπησε πιο πολύ ο κόσμος από αυτούς τους συνθέτες, ήταν αυτά που έβλεπαν με μισό μάτι οι ηγεσίες των αριστερών κομμάτων, επειδή απομακρυνόντουσαν από τη γραμμή του κόμματος. Ούτε πάλι είναι τυχαίο ότι οι ίδιες ηγεσίες είχαν καταδικάσει το ρεμπέτικο και το λαϊκό τραγούδι, ενώ παράλληλα περηφανευόντουσαν ότι αφουγκράζονταν τον λαό. Φαίνεται ότι η ακοή τους ή δεν ήταν καλή ή ήταν πολύ επιλεκτική.

Δεν ισχυρίζομαι ότι οι καλλιτέχνες δεν πρέπει να έχουν ιδεολογία αλλά ότι η τέχνη δεν έχει.

Η τέχνη δεν είναι πνευματικό δημιούργημα, με τη στενή έννοια του όρου, αλλά δημιούργημα πιο σύνθετων διεργασιών που υπερβαίνουν τη συνείδηση και την σκέψη και προσπαθώντας να την εντάξουμε σε οποιαδήποτε σκοπιμότητα -ακόμα και στην πιο ευγενική- την υποβαθμίζουμε, της στερούμε την ψυχή.

Στην εποχή μας τώρα, μια** μερίδα καλλιτεχνών εκφράζουν μέσα από την τέχνη τους όχι τόσο πια ιδεολογικές αναζητήσεις**, αλλά υπαρξιακά προβλήματα και αδιέξοδα, πνευματικές ανησυχίες και προσωπικές αγωνίες, που εμπνέονται και απευθύνονται στο κομμάτι της κοινωνίας που βιώνει με αυτό τον τρόπο τα αδιέξοδα της σύγχρονης ζωής. Είναι αυτή η μερίδα καλλιτεχνών που συνηθίζουμε να λέμε ποιοτικούς (με εισαγωγικά ή χωρίς), ή ειρωνικά κουλτουριάρηδες.

Στην αντίπερα όχθη βρίσκονται** οι καλλιτέχνες που ασχολούνται πιο πολύ με το διασκεδαστικό μέρος της τέχνης**, το πιο διονυσιακό, τα τραγούδια τους έχουν κατά κανόνα θέμα τον έρωτα, βασίζονται σε απλές μελωδίες και στίχο και οι ρυθμοί τους είναι χορευτικοί. Αυτό είναι το είδος που συνηθίζεται να λέγεται ελαφρολαϊκό και ειρωνικά αποκαλείται σκυλάδικο.

Βέβαια το ποιους ο καθένας κατατάσσει στην μία ή στη άλλη κατηγορία και ποια είναι τα όρια, μπορεί να αποτελέσει θέμα άκαρπης συζήτησης για πολλές ώρες, αφού θα ακουστούν τόσες γνώμες όσοι και οι συζητητές.

Θέλω να διευκρινίσω πρώτον, ότι μιλάμε για την μουσική παραγωγή των τελευταίων χρόνων και όχι για τα τραγούδια που γράφτηκαν παλιότερα και ακούγονται σήμερα και δεύτερο ότι δεν υιοθετώ την άποψη γι’ αυτόν τον διαχωρισμό ούτε τα κριτήρια που έβαλα, απλώς αυτή είναι η εντύπωση που έχω, για το πως περίπου αντιλαμβάνεται τα πράγματα σήμερα μια μεγάλη μερίδα κόσμου.

Έχουν γίνει πολλοί καβγάδες μεταξύ των δύο στρατοπέδων, έχουν ακουστεί πολλά επιχειρήματα και από τις δύο πλευρές και έχουν επιτευχθεί και κάποιοι «ιστορικοί συμβιβασμοί» δηλαδή συνεργασίες, μεταξύ καλλιτεχνών διαφορετικού στιλ, που προκάλεσαν ποικίλα σχόλια και αντιδράσεις. Η άποψή μου, γι’ αυτά τα είδη είναι ότι, επειδή η κοινωνία είναι ένα μωσαϊκό ανθρώπων με διαφορές ως προς το οικονομικό επίπεδο, την μόρφωση, την εργασία, τον τόπο διαμονής και καταγωγής κ.λπ. δεν θα μπορούσαμε όλοι να ακούμε την ίδια μουσική και ούτε θα έπρεπε.

Η αντίθετη άποψη μας οδηγεί σε φασιστικές νοοτροπίες.

Ακόμα και ο ίδιος άνθρωπος κάποιες φορές ή κάποιες φάσεις της ζωής του θέλει να ακούει κάποιο είδος, ενώ σε άλλες στιγμές κάποιο άλλο.

Για να θέσει λοιπόν κανένας το θέμα της ποιότητας της τέχνης πρέπει να αποδεχτεί πρώτα την ποικιλία και τον σεβασμό προς όλα τα είδη της.

Δεν μπορεί για παράδειγμα να υποχρεώσει κάποιος τους τσιγγάνους να ακούνε Σαββόπουλο, ούτε και τους πανεπιστημιακούς στις συνεστιάσεις τους να ακούνε Ρίτα Σακελλαρίου (αν και το δεύτερο μου φαίνεται πιο εύκολο).

Επειδή συχνά ακούγεται η άποψη ότι το ένα ή το άλλο είδος μουσικής υποβαθμίζει την ποιότητα και υπονοείται ότι το να μην υπήρχε καθόλου αυτό το είδος θα ήταν καλύτερα τα πράγματα στον πολιτισμό μας, θέλω να πω ότι αυτό -κατά την γνώμη μου- είναι τεράστιο λάθος. Σίγουρα η τέχνη κακοποιείται, βρωμίζεται, εκπορνεύεται και γίνεται χυδαία αλλά αντανακλά την κοινωνία, είναι ένας καθρέφτης. Το να αποφασίσουμε να εξωραΐσουμε ή να σκεπάσουμε τον καθρέφτη, είναι εκτός από αντιδημοκρατικό και βαθιά υποκριτικό.

Κανένα είδος μουσικής δεν μπορεί να θεωρεί τον εαυτό του μοναδικό φορέα της ποιότητας και της πολιτιστικής αναβάθμισης. Δεν μπορούμε να θεωρούμε κάποιο τραγούδι ποιοτικό, μόνο και μόνο επειδή τον καλλιτέχνη που το έγραψε ή το τραγουδάει τον έχουμε κατατάξει σ’ αυτήν την κατηγορία, ή διατυπώνοντάς το διαφορετικά, αν είναι μπαλάντα είναι καλό ενώ αν είναι τσιφτετέλι όχι. Υπάρχουν υπέροχες μπαλάντες και υπέροχα τσιφτετέλια, όπως και το αντίθετο.

Ο ναρκισσισμός κάποιων καλλιτεχνών που τους κάνει να νομίζουν ότι εκπροσωπούν την ποιότητα -εν είδει κληρονομικού χαρίσματος- είναι από την μια μεριά γραφικός, αλλά από την άλλη δικαιολογημένος αφού σύσσωμο το κατεστημένο (πολιτικό, οικονομικό και media) έχει την ίδια άποψη με αυτούς και το δείχνει έμπρακτα.

Τα εύσημα της ποιότητας δεν επιβάλλονται από τα πάνω, αλλά κερδίζονται από τον κόσμο που εισπράττει την τέχνη του καθενός και από τον χρόνο που ξεκαθαρίζει την σκαρταδούρα.

Αυτά για πολλούς φαίνονται αυτονόητα, αλλά δυστυχώς νομίζω ότι ζούμε στην εποχή που πρέπει να αποκαταστήσουμε τα αυτονόητα.

Το θέμα της ποιότητας λοιπόν δεν είναι θέμα είδους μουσικής.

Μια κατηγορία ανθρώπων -συνήθως μεταξύ αυτών και εμείς οι μουσικοί- κρίνουμε ένα κομμάτι από την ποιότητα των μουσικών που παίζουν σε αυτό, από το πώς τραγουδήθηκε, από την ενορχήστρωση, την επιλογή των οργάνων κ.λπ.

Ένα κακό τραγούδι σίγουρα θα φανεί λιγότερο κακό με καλή ενορχήστρωση, καλούς μουσικούς και καλή φωνή, αλλά καλό δεν θα γίνει ποτέ. Όπως έχω ακούσει από παλιότερους μουσικούς, και συμφωνώ απόλυτα, ένα τραγούδι για να είναι καλό πρέπει να μπορεί να είναι καλό και όταν παίζεται μόνο με μια κιθάρα.

Η γνώμη μου λοιπόν, όπως έγραψα και σε μια συζήτηση στο forum, είναι ότι η ποιότητα των συντελεστών είναι αναγκαία συνθήκη αλλά όχι ικανή για την ποιότητα της τέχνης.

Παρενθετικά να πω ότι αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο θέμα από μόνο του, και θα είχε ενδιαφέρον κάποια στιγμή να συζητηθεί. Για παράδειγμα πόσο κέρδισαν τα έργα του Θεοδωράκη και του Χατζιδάκι από τη συμμετοχή καλλιτεχνών του αναστήματος του Μπιθικώτση, Καζαντζίδη, Ζαμπέτα και Χιώτη;

Ας εξετάσουμε μια άλλη άποψη τώρα που λέει ότι η ποιότητα του στίχου είναι αυτή που καθορίζει και την ποιότητα ενός τραγουδιού.

Το θέμα όμως είναι να διευκρινίσουμε τι εννοούμε ποιότητα του στίχου.

Συνήθως μιλάμε για την λογοτεχνική αξία των στίχων. Υπάρχουν ποιήματα με μεγάλη λογοτεχνική αξία που όμως δεν μπορούν να επενδυθούν με μουσική, ή και να μπορούν δεν βγαίνει καλό αποτέλεσμα, όπως υπάρχουν και στίχοι που αν διαβαστούν από μόνοι τους δεν φαίνονται κάτι ιδιαίτερο, όταν όμως μελοποιηθούν γίνονται αριστουργήματα.

Οι λέξεις πέρα από την μεταφορά νοημάτων περικλείουν κάποια μουσική, δηλαδή έναν τρόπο που θα ειπωθούν. Ας σκεφτούμε με πόσους διαφορετικούς τρόπους μπορεί να πει κάποιος μια λέξη.

Για παράδειγμα την λέξη μαμά, την έχουμε πει όλοι με άπειρους τρόπους, με τρυφερότητα, με θυμό, με παρακλητικό ύφος κ.λπ. Όταν είναι γραμμένη η λέξη, αυτό δεν φαίνεται, όταν όμως την ακούσουμε, ανάλογα με τον τόνο της φωνής καταλαβαίνουμε με ποιον τρόπο λέγεται.

Στην ουσία ακούμε την μουσική της λέξης περισσότερο και από την ίδια την λέξη.

Αυτό που έχει σημασία στον στίχο ενός τραγουδιού είναι αυτή η μουσική των λέξεων και όχι το ακριβές νόημά τους. Άσχετα αν το καταλαβαίνει αυτό ο συνθέτης ή όχι, ο ακροατής ενός τραγουδιού ακούει κάποιες λέξεις ή προτάσεις από τον στίχο, σπάνια θυμάται όλους τους στίχους ακόμα και σε τραγούδια που του αρέσουν. Ανάλογα με την μουσική που είναι ντυμένες αυτές οι λέξεις δημιουργεί μέσα του συναισθηματικούς συνειρμούς και τους ακολουθεί σε όλο το υπόλοιπο τραγούδι. Σαν να βρίσκει την τονικότητα του στίχου, την κεντρική εικόνα που του δημιουργεί και από κει και πέρα τα συναισθήματά του αυτονομούνται από τον στίχο και ακολουθούν την εξέλιξη της μουσικής.

Για παράδειγμα όταν ακούει κάποιος το «χάραμα», η κεντρική εικόνα είναι το «πριν το χάραμα μονάχος». Από κει και πέρα ο κάθε ακροατής βιώνει με τον δικό του τρόπο την εικόνα και τα συναισθήματα της στιγμής αυτής, ακολουθώντας κυρίως την εξέλιξη της μελωδίας και όχι το ακριβές νόημα των επόμενων στίχων του τραγουδιού.

Εκεί κατά την γνώμη μου έγκειται και μια μεγάλη διαφορά της ποίησης από την στιχουργική.

Η ποίηση για να είναι συνεπής στον εαυτό της πρέπει οι λέξεις να υπηρετούν τις φράσεις που αποδίδουν τα νοήματά της, ενώ η στιχουργική πρέπει να είναι συνεπής στην μουσική αυτών των λέξεων και στα συναισθήματα που δημιουργούν αυτές σαν αυτόνομες οντότητες.

Σίγουρα αυτή η άποψη θα έχει πολλούς διαφωνούντες αλλά ας σκεφτεί κανένας πόσες λέξεις επαναλαμβάνονται στους στίχους των τραγουδιών επειδή έχει διαπιστωθεί ότι λειτουργούν στον ακροατή. Για παράδειγμα οι λέξεις: αετός, φεγγάρι, μαχαίρι, Κυριακή, βροχή, σύννεφα, πουκάμισο, γράμμα, χάρος, παράθυρο,.... κ.λπ. Οπότε σημασία έχει η μουσική πλευρά του στίχου και όχι η λογοτεχνική.

Τώρα το θέμα της μορφολογίας της μουσικής ενός τραγουδιού.

Δεν υπάρχει κανένα απολύτως κριτήριο που να έχει σχέση με την μορφολογία, για το τι κάνει την μουσική καλή ή όχι.

**Δηλαδή εννοώ την μελωδική γραμμή, την εξέλιξη των συγχορδιών, τις αντιστίξεις, την ανάπτυξη των μοτίβων κ.λπ. Όλα αυτά βοηθούν στο να είναι σωστά φτιαγμένη η μουσική αλλά σε καμία περίπτωση δεν εγγυώνται ότι θα είναι και καλή. Αν συνέβαινε αυτό τότε τα λυμένα θέματα της αρμονίας θα γινόντουσαν μουσική για σουξέ. **

Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επεκταθώ σε αυτό γιατί νομίζω ότι οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν.

Τέλος το επιχείρημα που ακούγεται συχνά και μοιάζει και το πιο σοβαρό και δημοκρατικό, λέει ότι καλό είναι αυτό που αρέσει στον κόσμο.

Το άφησα επίτηδες για το τέλος, γιατί η απάντηση σε αυτήν την άποψη, μας οδηγεί στην ουσία του θέματος της ποιότητας της τέχνης, που είναι και το θέμα του άρθρου.

Ας ξεκινήσουμε από το τι εννοούμε, αρέσει στον κόσμο.

Μια ινδιάνικη κατάρα λέει: σου εύχομαι να αποκτήσεις αυτό που θέλεις.

Την ίδια φράση εμείς, την χρησιμοποιούμε πολύ συχνά για ευχή.

Η λογική των Ινδιάνων ήταν ότι ο άνθρωπος όταν αφεθεί στα πάθη του δεν θα βρει ποτέ τον δρόμο του και θα είναι δυστυχής. Γιατί άλλο αυτό που νομίζουμε ότι θέλουμε και άλλο αυτό που χρειαζόμαστε πραγματικά.

Αν παρατηρήσουμε η λέξη θέλω, έχει κάποιες φορές και την έννοια του χρειάζομαι. Για παράδειγμα: θέλεις κούρεμα, θέλεις παπούτσια κ.λπ.

Η διαδικασία του να ανακαλύψει κανένας αυτό που χρειάζεται για να νιώθει καλά στην ζωή του είναι ίσως το μεγαλύτερο στοίχημα της ανθρώπινης ζωής.

Η τέχνη όλων των λαών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα έχει σαν κεντρικό θέμα τα πάθη του ανθρώπου, τα παθήματα εξαιτίας των παθών του και την γνώση που πήρε από αυτά ώστε να γίνει πιο σοφός. Ολόκληρη η Οδύσσεια του Ομήρου είναι μια αλληγορική αναφορά σε αυτόν τον εσωτερικό αγώνα του ανθρώπου.

Η τέχνη και κυρίως η μουσική μπορεί να κάνει τον ακροατή να βιώσει συναισθηματικές καταστάσεις τόσο έντονα σαν να πρόκειται για την δική του ζωή. Συναισθήματα όπως, ζήλια, πόθο, απογοήτευση, χαρά, ερωτισμό κ.λπ. και παράλληλα του προσφέρει την γνώση των αδυναμιών και των λαθών του, του μαθαίνει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, να διορθώνει τα λάθη του, να καταλαβαίνει τους γύρω του, να βρίσκει ισορροπίες και όλα όσα μόνο η εμπειρία μπορεί να διδάξει και όχι η ακαδημαϊκή γνώση. Στην ουσία δηλαδή βοηθάει στην διαμόρφωση του ψυχισμού και του χαρακτήρα των ανθρώπων. Σίγουρα ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, ακόμα και από μικρή ηλικία, έχει άλλα πάθη και άλλες εμμονές που τον βασανίζουν, όμως αυτό που τελικά είναι το πρόβλημα σε όλους τους ανθρώπους είναι η διόγκωση κάποιων πλευρών του θυμικού τους, εις βάρος κάποιων άλλων πλευρών που μένουν υποτονικές. Αυτή η εσωτερική ανισορροπία είναι η πηγή των συγκρούσεων του ανθρώπου με το περιβάλλον του. Η φύση και η ζωή έχουν τους δικούς τους κανόνες που τους μαθαίνουμε μέσα από μια πορεία συγκρούσεων και ανατροπών ώσπου η ψυχή μας να μάθει τον κόσμο, να πάρει το σχήμα του. Η πνευματικότητα και η τέχνη προσπαθούν να βοηθήσουν σε αυτήν την πορεία, η μεν πρώτη κάνοντας τον άνθρωπο πιο σοφό, ενώ η δεύτερη κάνοντας τον πιο ισορροπημένο ψυχικά.

Για να έχει αξία και ποιότητα η μουσική πρέπει να προσφέρει αξία και ποιότητα στην ζωή.

Θα μου πείτε τώρα ότι όπως τα λέω φαίνεται σαν η μουσική να είναι σεμινάριο επιμόρφωσης. Στην ουσία είναι, αλλά σεμινάριο χωρίς λόγια που δεν χρειάζεσαι σπουδές να το παρακολουθήσεις.

Όσο πιο σημαντικά μηνύματα μεταφέρει μέσα της η μουσική, τόσο πιο ποιοτική είναι, δηλαδή τόσο μεγαλύτερη αξία έχει για την ζωή των ανθρώπων.

Γι’ αυτό τα καλά τραγούδια είναι διαχρονικά, γιατί το μήνυμά τους είναι σημαντικό, γιατί σηκώνουν τον άνθρωπο λίγο ψηλότερα, γιατί δημιουργούν καλύτερους ανθρώπους.

Η κρίση ποιότητας που υπάρχει στην τέχνη τα τελευταία χρόνια αντανακλά την κρίση ποιότητας της κοινωνίας μας. Σίγουρα έχουμε την τέχνη που μας αξίζει, που είναι τόσο δήθεν ή τόσο λαμέ όσο είμαστε και εμείς. Που μας κολακεύει όπως θα θέλαμε, που αποκρύπτει την μικρότητα και την αλαζονεία μας που ονομάζει την έπαρση και τον ηδονισμό ελευθερία.

Σίγουρα όλα αυτά τα θέλει ο κόσμος αλλά άλλο τόσο σίγουρα ότι δεν είναι αυτά που χρειάζεται.

Η τέχνη των τελευταίων χρόνων δεν δημιούργησε καλύτερους ανθρώπους, δεν διαμόρφωσε καλύτερους χαρακτήρες, δεν απάντησε στις αγωνίες τα αδιέξοδα της ζωής μας, δεν έκανε καμία επανάσταση μέσα μας, αντίθετα μας τραγούδησε σε όλους τους τόνους το δικαίωμά μας στην παρακμή, στον ατομικισμό, στην συναισθηματική φτώχεια και στον φτηνό διονυσιασμό.

Μια τέχνη όμως που δεν στοχεύει στο καλύτερο παρακμάζει και η ίδια. Χάνει προοδευτικά την δύναμή της. Αυτό συμβαίνει κατά την γνώμη μου αυτή την περίοδο.

Τα χαρακτηριστικά της σημερινής πολιτισμικής κρίσης και το πώς εκφράζονται στην μουσική, είναι ένα μεγάλο θέμα που δεν εξαντλείται σε μερικές γραμμές.

www.musicheaven.gr

Ο χρήστης tasosdev έγραψε:
Και με τι σκατά κριτήρια κατηγοριοποιείτε την μουσική σε καλή και κακή πέρα απ το 'γιατί μου αρέσει'; Ας θέσει κάποιος κάποια μέτρα να γελάσουμε λίγο

να το λέει ο g60

και δεν είναι για γέλια

Ο χρήστης tasosdev έγραψε:
Και με τι σκατά κριτήρια κατηγοριοποιείτε την μουσική σε καλή και κακή πέρα απ το 'γιατί μου αρέσει'; Ας θέσει κάποιος κάποια μέτρα να γελάσουμε λίγο

η ερώτηση θα έπρεπε να είναι:

'τι ποσοστό των ανθρώπων είναι σε θέση να αναγνωρίσει την καλλιτεχνική αξία ενός 'πονήματος' είτε αυτό είναι λογοτεχνικό εικαστικό κλπ'

αν απαντήσεις σε αυτό μπορείς να καταλάβεις πολύ καλά τι πουλάει στο σύνολο της μουσικής και στα υποσύνολα

Το ποιοτικό και το μη ποιοτικό είναι μεν υποκειμενικό, αλλά όχι και τόσο.
Αν δεν μπορείς να καταλάβεις γιατί το χύμα κοκκινέλι του μπακάλη είναι χειρότερο από το εμφιαλωμένο των 20 ευρώ, γιατί το κεμπάπ του Pandeli είναι σκάλες ανώτερο από το κεμπάμπ του Νώντα με κιμά των 3 ευρώ, γιατί το σακάκι του Ferre είναι πιο ποιοτικό ως ύφασμα και ράψιμο από αυτό του Μπρακούλια, γιατί τα Μπετόβεν είναι ποιοτικότερα από τα περιεχόμενα των διπλών CD του περιοδικού Πίστα, τότε κανείς δεν μπορεί να σε βοηθήσει.

Ο χρήστης j.marr έγραψε:

Και με τι σκατά κριτήρια κατηγοριοποιείτε την μουσική σε καλή και κακή πέρα απ το 'γιατί μου αρέσει'; Ας θέσει κάποιος κάποια μέτρα να γελάσουμε λίγο

η ερώτηση θα έπρεπε να είναι:

'τι ποσοστό των ανθρώπων είναι σε θέση να αναγνωρίσει την καλλιτεχνική αξία ενός 'πονήματος' είτε αυτό είναι λογοτεχνικό εικαστικό κλπ'

Ας βρούμε πρώτα τα στοιχεία, τα μέτρα που προσδίδουν καλλιτεχνική αξία και μετά ψάχνουμε να βρούμε και αυτούς που μπορούν να μετρήσουν.

Ο χρήστης manosk έγραψε:
Το ποιοτικό και το μη ποιοτικό είναι μεν υποκειμενικό, αλλά όχι και τόσο.
Αν δεν μπορείς να καταλάβεις γιατί το χύμα κοκκινέλι του μπακάλη είναι χειρότερο από το εμφιαλωμένο των 20 ευρώ, γιατί το κεμπάπ του Pandeli είναι σκάλες ανώτερο από το κεμπάμπ του Νώντα με κιμά των 3 ευρώ, γιατί το σακάκι του Ferre είναι πιο ποιοτικό ως ύφασμα και ράψιμο από αυτό του Μπρακούλια, γιατί τα Μπετόβεν είναι ποιοτικότερα από τα περιεχόμενα των διπλών CD του περιοδικού Πίστα, τότε κανείς δεν μπορεί να σε βοηθήσει.

Επειδή έτσι σ αρέσει δηλαδή όπως προανέφερα. Κανένα στοιχείο που να συνιστά ποιότητα δεν έδωσες, στα δικά σου μπορώ να δώσω άπειρα όπως καταλαβαίνεις.
Στο ύφασμα μπορείς να δώσεις ποιοτικά χαρακτηριστικά πχ δεν σκίζεται, δεν καίγεται, είναι απαλό, είναι ζεστό, είναι γερό, στην ραφή επίσης, είναι πιο κοντά τα περάσματα με χοντρότερη κλωστή, διπλοβελονιά κλπ.

Περιμένω στην μουσική τα δικά σου ....

Ο χρήστης tasosdev έγραψε:

Ας βρούμε πρώτα τα στοιχεία, τα μέτρα που προσδίδουν καλλιτεχνική αξία και μετά ψάχνουμε να βρούμε και αυτούς που μπορούν να μετρήσουν.

σίγουρα οτι δεν μπορεί να μετρηθεί είναι απλά άποψη αλλα σίγουρα ( ) κριτήρια είναι η πρωτοπορία, η μοναδικότητα και η ικανότητα του να ξεχωρίζει

στην τελική βέβαια ο καθένας παίρνει την τέχνη που του αξίζει

Ο χρήστης j.marr έγραψε:

Ας βρούμε πρώτα τα στοιχεία, τα μέτρα που προσδίδουν καλλιτεχνική αξία και μετά ψάχνουμε να βρούμε και αυτούς που μπορούν να μετρήσουν.

σίγουρα οτι δεν μπορεί να μετρηθεί είναι απλά άποψη αλλα σίγουρα ( ) κριτήρια είναι η πρωτοπορία, η μοναδικότητα και η ικανότητα του να ξεχωρίζει
στην τελική βέβαια ο καθένας παίρνει την τέχνη που του αξίζει

Καλά, με βάση τα κριτήρια που μόλις έθεσες αυτός που θα παίξει με κλανιά τον εθνικό ύμνο θα έχει κάνει ποιοτικό χατ τρικ στο χώρο της μουσικής

γι αυτό δεν πρόκειται να καταλάβεις ποτέ απο μουσική

Ο χρήστης tasosdev έγραψε:
Ας βρούμε πρώτα τα στοιχεία, τα μέτρα που προσδίδουν καλλιτεχνική αξία και μετά ψάχνουμε να βρούμε και αυτούς που μπορούν να μετρήσουν.

Για μένα δύο κριτήρια υπάρχουν, γιατί αντίστοιχα δύο πλευρές έχει η τέχνη.

Το μέσο/τεχνική
Το περιεχόμενο/νόημα
[και μιλάμε πάντα για το τον καιρό που δημιουργήθηκαν, όχι για το σήμερα απαραίτητα]

Οποιοδήποτε κομμάτι [ανεξαρτήτως τέχνης] το να είναι εξαιρετικό τεχνικά, εμπεριέχει κάποια ποιότητα την οποία δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις.
Οποιοδήποτε κομμάτι το να έχει ένα εξαιρετικό περιεχόμενο, επίσης εμπεριέχει κάποια ποιότητα που δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις.

Φυσικά και κανένα από τα δύο κριτήρια δεν είναι ικανό να το κάνει να σου αρέσει. Νομίζω ότι καθένας μπορεί να αναγνωρίσει κομμάτια ως ποιοτικά, ακόμα κι αν δεν του αρέσουν. Όπως επίσης δεν μπορώ να φανταστώ ότι υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι ό,τι του αρέσει, είναι συνάμα και ποιοτικό.
Αυτό μάλλον είναι το κομμάτι της προσωπικής αισθητικής, για το οποίο παρ' ότι μπορείς να βρεις κανόνες ικανούς να καθιστούν κάτι 'αισθητικά όμορφο', σε καμμία περίπτωση όμως δεν θα τους πεις αναγκαίους. Για την ακρίβεια, η πορεία της σύγχρονης [όχι μοντέρνας ] τέχνης δείχνει ότι μπορεί να υπάρχει υπέρβαση αυτών των κανόνων. Σε βαθμό μάλιστα του να απαιτείται.

Τώρα, γύρω από το τι θεωρείται επίτευγμα τεχνικής, νομίζω πως υπάρχει ένα consensus [που περιέχει φυσικά και την διπλοβελονιά και την πρωτοπορία και τη μοναδικότητα κ.ο.κ., χωρίς να είναι απαραίτητα να συμβαίνουν όλα ταυτόχρονα αλλά και χωρίς να είναι από μόνα τους ικανά]

Γύρω από το τι θεωρείται εξαιρετικό περιεχόμενο και υψηλό νόημα, νομίζω πως πάει περισσότερο σε χωράφια κοσμοθεωρίας και φιλοσοφίας, κι απ' αυτές υπάρχουν διάφορες. Ποια νοήματα πιστεύει κανείς πως ήταν σημαντικά και άξιζαν στην εποχή τους, και ποια στο παρόν. Αναλόγως κοσμοθεωρίας, έχεις και διαφορετικά κριτήρια.

ρε παιδια τι ποιοτητα λεμε τωρα;
αυτα ειναι για τους ψωνισμενους μουσικους της κακιας ωρας που την εχουν δει ο ενας μοτσαρτ και ο αλλος μπετοβεν.

η τεχνη, γιατι τεχνη ειναι και οχι ποιοτητα, στην μουσικη συνθεση ειναι να μπορεις να συνδιασεις την μουσικη να πηγαινει μαζι με τους στιχους.
αμα εχεις χαρουμενα λογια θα πρεπει να εχεις και χαρουμενη μουσικη αμα εχεις θλιμμενα λογια θα πρεπει να ειναι και η μουσικη αναλογη.

η μουσικη θα πρεπει κιαυτη καπου να να μην ειναι τυχαια,πρεπει να ακολουθησεις εναν δρομο η ΗΧΟ οπως το λενε στην βυζαντινη μουσικη.
εννοειται οτι θα εχει ρυθμο ετσι.

το καθε μουσικο κομματι θα πρεπει να εχει φτιαχτει ετσι ωστε οταν χορευεται να ταιριαζει απολυτα με τις κινησεις του χορευτη.
αλλα κομματια το πετυχαινουν και αλλα οχι.

για να φτιαξεις μουσικη της προκοπης θα πρεπει να εχεις συναισθηματα και βιωματα τα οποια ομως θα μπορεις να τα εκφρασεις μεσα απτην μουσικη σου.

Ο χρήστης mjacob έγραψε:

Ας βρούμε πρώτα τα στοιχεία, τα μέτρα που προσδίδουν καλλιτεχνική αξία και μετά ψάχνουμε να βρούμε και αυτούς που μπορούν να μετρήσουν.

Οποιοδήποτε κομμάτι [ανεξαρτήτως τέχνης] το να είναι εξαιρετικό τεχνικά, εμπεριέχει κάποια ποιότητα την οποία δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις.
Οποιοδήποτε κομμάτι το να έχει ένα εξαιρετικό περιεχόμενο, επίσης εμπεριέχει κάποια ποιότητα που δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις.

Ας μιλήσουμε για μουσική να μην είμαστε και
Δεν αμφισβητώ πως υπάρχουν τεχνικά επίπεδα στους μουσικούς, αμφισβητώ πως της προσθέτουν αξία.
Μπορεί κάποιος να σκοτώσει εκφραστικά με τρια τέσσερα ακορντάκια και φαλτσούλα φωνή αν θες, κάποιος να μην (μου) λέει τπτ με όσο καλή τεχνική κατάρτιση.
Προσωπικά προτιμώ αυτό
http://www.youtube.com/watch?v=tfK5pxaRoQA
παρά αυτό
http://www.youtube.com/watch?v=paHugvyO ... re=related
Είναι προφανές πως το δεύτερο κουβαλάει καλύτερη κατάρτιση, στην δικιά μου ζυγαριά δεν έχει καμιά αξία αυτό.
Τώρα βέβαια για να μας στριμώξεις ( )έχεις προσθέσει και τον συντελεστή 'περιεχόμενο' αλλά δεν βλέπω γιατί να το δω αλλιώς και αυτό το στοιχείο. Τι θα πει εξαιρετικό περιεχόμενο; Γιατί η καψούρα του καψουροτράγουδου που σιχαίνομαι δεν είναι εξαιρετικό περιεχόμενο; Ποιό το μέτρο του εξαιρετικού περιεχόμενου;
Οι sex pistols μου άρεσαν πολύ, παρά το ότι ήταν φανερά άσχετοι τεχνικά και το περιεχόμενο δεν θα μπορούσαμε να το κατατάξουμε με οποιοδήποτε μέτρο σε τρελά υψηλά επίπεδα . Παρ όλα αυτά μου έλεγαν πολλά. Γιατί άραγε;

στο δευτερο τραγουδι που εβαλες η εισαγωγη στα λογια μου θυμιζει iron maiden

Ο χρήστης tasosdev έγραψε:

Ας βρούμε πρώτα τα στοιχεία, τα μέτρα που προσδίδουν καλλιτεχνική αξία και μετά ψάχνουμε να βρούμε και αυτούς που μπορούν να μετρήσουν.

Οποιοδήποτε κομμάτι [ανεξαρτήτως τέχνης] το να είναι εξαιρετικό τεχνικά, εμπεριέχει κάποια ποιότητα την οποία δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις.
Οποιοδήποτε κομμάτι το να έχει ένα εξαιρετικό περιεχόμενο, επίσης εμπεριέχει κάποια ποιότητα που δεν μπορείς να μην αναγνωρίσεις.

Ας μιλήσουμε για μουσική να μην είμαστε και
Δεν αμφισβητώ πως υπάρχουν τεχνικά επίπεδα στους μουσικούς, αμφισβητώ πως της προσθέτουν αξία.
Μπορεί κάποιος να σκοτώσει εκφραστικά με τρια τέσσερα ακορντάκια και φαλτσούλα φωνή αν θες, κάποιος να μην (μου) λέει τπτ με όσο καλή τεχνική κατάρτιση.
Προσωπικά προτιμώ αυτό
http://www.youtube.com/watch?v=tfK5pxaRoQA
παρά αυτό
http://www.youtube.com/watch?v=paHugvyO ... re=related
Είναι προφανές πως το δεύτερο κουβαλάει καλύτερη κατάρτιση, στην δικιά μου ζυγαριά δεν έχει καμιά αξία αυτό.
Τώρα βέβαια για να μας στριμώξεις ( )έχεις προσθέσει και τον συντελεστή 'περιεχόμενο' αλλά δεν βλέπω γιατί να το δω αλλιώς και αυτό το στοιχείο. Τι θα πει εξαιρετικό περιεχόμενο; Γιατί η καψούρα του καψουροτράγουδου που σιχαίνομαι δεν είναι εξαιρετικό περιεχόμενο; Ποιό το μέτρο του εξαιρετικού περιεχόμενου;
Οι sex pistols μου άρεσαν πολύ, παρά το ότι ήταν φανερά άσχετοι τεχνικά και το περιεχόμενο δεν θα μπορούσαμε να το κατατάξουμε με οποιοδήποτε μέτρο σε τρελά υψηλά επίπεδα . Παρ όλα αυτά μου έλεγαν πολλά. Γιατί άραγε;

Κατ' αρχάς εγώ διαχωρίζω το τι μου αρέσει, από το τι θεωρώ ποιοτικό. Υπάρχουν πολλά κομμάτια τέχνης που μπορώ να πω 'οκ respect' αλλά δεν μου αρέσουν. Και το ανάποδο, μου αρέσουν αλλά είναι παπαριές

Για μένα, αν κάποιος έχει πετύχει κάτι φοβερό τεχνικά, πρέπει να του το αναγνωρίσω. Έχει καταφέρει κάτι, έχει προσθέσει κάτι 'στην ιστορία'. Ένα επίτευγμα για μένα έχει αξία, ακόμα κι αν δεν μου αρέσει.
Επίσης, τεχνικό επίτευγμα δεν έχει να κάνει μόνο με βαθμό δυσκολίας, περιπλοκότητας, μαθηματικού βάθους κλπ. Τεχνικό επίτευγμα είναι και το να χρησιμοποιήσεις διαφορετικά μέσα που εσύ συνέλαβες να χρησιμοποιήσεις, ή μόνο εσύ σκέφτηκες να χρησιμοποιήσεις με το συγκεκριμένο τρόπο.
Και 'μένα μπορεί να 'μην μου λέει κάτι' ένα τεχνικά αξιόλογο κομμάτι, αλλά (αν μπορώ να καταλάβω την αξιόλογη τεχνική του) θα το αναγνωρίσω.
Δεν θεωρώ ότι είναι trivial και ευτελές να επιτύχεις ένα τεχνικό επίτευγμα, και αυτό για μένα σημαίνει κάτι. Η τεχνική και το μέσο, είναι αναπόσπαστο μέρος της τέχνης. Κατά συνέπεια, η τεχνική αξία είναι μέρος της καλλιτεχνικής αξίας.
Ξέρω γω, οι Dreamtheater δεν με τρελαίνουν και μετά από λίγο τους ψιλοβαριέμαι κι όλας. Αλλά νταξ, οι τύποι παίζουν παπάδες Δεν θα μπορούσα ποτέ να πω ότι είναι μηδενικό σκουπίδι η μουσική τους!

Για το περιεχόμενο, έγραψα ότι τα κριτήρια εξαρτώνται από την κοσμοθεωρία/φιλοσοφία του καθενός. Το τι θεωρεί σημαντικά νοήματα στη ζωή του ο καθένας. Και μη σου πω ότι είχα τους Sex Pistols στο μυαλό μου (και το πανκ γενικότερα) όταν το έγραφα
Κάτι αντικατοπτρίζει το πανκ για την εποχή του, το οποίο δε εκφράστηκε χαρακτηριστικά και από τους Sex Pistols.
Τώρα, το αν το θεωρεί κανείς σημαντικό 'στην ιστορία' εξαρτάται όπως είπαμε από το τι θεωρεί σημαντικό γενικότερα σαν άνθρωπος.
Εγώ φυσικά και κατατάσσω το περιεχόμενο των Sex Pistols (πρόσεξε, δεν μιλάω απαραίτητα για το στενό νόημα των στίχων ) και του punk αρκετά ψηλά. Ήταν ένα μοναδικό σημείο στην ιστορία της κοινωνίας. Εξέφρασε κάτι μοναδικό και πάρα πολύ σημαντικό (για μένα). Παίρνω το θάρρος να πω ότι νομίζω πως και για σένα αυτό που εξέφραζαν ήταν σημαντικό και είχε ιδιαίτερο νόημα, και γι' αυτό σου αρέσουν

Αντιστοίχως, τα ατομικά συναισθηματικά βιώματα (τύπου καψούρα, έρωτας, θάνατος) δεν αποτελούν στην δική μου κοσμοθεωρία τπτ ιδιαίτερο. Νταξ, καψουρευόμαστε, αγαπάμε και ψοφάμε από τότε που υπάρχει η ανθρωπότητα και δεν το θεωρώ κάτι ιδιαίτερο από άποψη σημασίας περιεχομένου (παρ' ότι μπορεί αν εγώ τα βιώνω εκείνη τη στιγμή να μου αρέσει να ακούω αντίστοιχα κομμάτια).
Φυσικά αυτό αντικατοπτρίζεται σε όλες μου τις προτιμήσεις.
Δεν θεωρώ τα 'κοινωνικά' [όπου κοινωνικά για κάποιο περίεργο λόγο περιγράφουν το ακριβώς αντίθετο, δλδ ατομικά συναισθήματικα κλάμα Meg Ryan] έργα κάτι αξιόλογο, δεν θεωρώ τα αντίστοιχα βιβλία κάτι ιδιαίτερο κ.ο.κ.
Για μένα, και για τη δική μου κοσμοθεωρία.

Είπαμε, το περιεχόμενο άπτεται της φιλοσοφίας καθενός. Κάθε άνθρωπος θεωρεί διαφορετικά πράγματα στη ζωή του σημαντικά, και ψάχνει διαφορετικά νοήματα.

γιατι ακους μουσικη;

Οι Pistols καθόλου άσχετοι δεν ήταν τεχνικά. Και τώρα συνεχίστε.

Ο χρήστης tazz έγραψε:
Οι Pistols καθόλου άσχετοι δεν ήταν τεχνικά. Και τώρα συνεχίστε.

θα μπορουσες να γραψεις γιατι δεν ηταν ασχετοι;
δεν λεω αν ηταν ασχετοι η οχι γιατι δεν ξερω ,αλλα πες εσυ.

Ο χρήστης italakias έγραψε:
γιατι ακους μουσικη;

Προπαντός επειδή δεν είμαι κουφός Κάτι που σίγουρα θα με απέτρεπε από το να ακούω μουσική.

Για ένα εκατομμύριο λόγους μπορεί να ακούω μουσική. Από το να κουμπωθώ και να τα σπάσω σε ένα party , να νιώσω συναισθήματα που θέλω να νιώσω, να ακούω κάτι του οποίου η αισθητική ταιριάζει με τη διάθεση και το μέρος που βρίσκομαι και μπλα μπλα.

Το έγραψα εξ αρχής. Άλλο το τι μου αρέσει να ακούω, άλλο το τι θεωρώ αξιόλογο καλλιτεχνικά.

Κάτι άλλο θες να πεις/ρωτήσεις νομίζω...