Κοντή ή σφιχτή κλιμάκωση λέμε τις κοντές σχέσεις του σαζμάν,

δηλαδή πχ 1η 40 χλμ, 2α 85 χλμ, 3η 125 χλμ, 4η 160 χλμ 5η 190 χλμ,

ενώ μακρυά κλιμάκωση εννούμε πχ 1η 60χλμ, 2α 105χλμ, 3η 150χλμ, 4η 190χλμ, 5η 230χλμ.

Πάντα βέβαια στον κόφτη, αν και η μακρυά κλιμάκωση με την τελευταία ταχύτητα δεν μπαίνει το μοτέρ στον κόφτη εκτός και αν είναι πάνω από 180-200 τουλάχιστον άλογα.

Τα λέω περιγραφικά απλώς για να το κατανοήσεις, δεν σημαίνει ότι έτσι είναι ακριβώς, αλλά τα νούμερα αυτά είναι πολύ κοντά στην πραγματικότητα για μοτέρ 1800-2000 cc με 140-150 ΗΡ.

Στον υπολογισμό της τελικής σχέσης μετράει και το διαφορικό αλλά ισχύουν τα προηγούμενα.
Αλλά ένα κιβώτιο που είναι μακρύ για ένα αυτοκίνητο μπορεί να είναι κοντό για ένα άλλο. Πχ το κιβώτιο ενός χιλιαριού θα είναι σίγουρα κοντό για ένα δίλιτρο και το αντίθετο. Οπότε δεν είναι και τόσο απόλυτες οι έννοιες.
Κανονικά μπορείς από το βάρος, ισχύ κινητήρα, αεροδυναμική κλπ να υπολογίσεις την τελική ταχύτητα του υπό σχεδίαση αυτοκινήτου και να σχεδιάσεις τις σχέσεις του κιβωτίου ώστε να καλύπτεις τις αδυναμίες του κινητήρα (καμπύλη απόδοσης) ενώ διατηρείς δυνατότητα να πιάνεις την τελική του στις στροφές της μέγιστης ισχύος.
Γενικά ένα σπορ μοντέλο θα πιάνει την τελική του με την τελευταία του σχέση ενώ ένα πιο ταξιδιάρικο με την προτελευταία του ώστε να έχει ακόμα μία για να ταξιδεύει πιο ήσυχα. Έτσι ιδανικά θέλεις να έχεις 6-7+ σχέσεις ώστε να έχεις την τελευταία σχέση μακριά για ταξίδια αλλά και αρκετές άλλες για κάθε περίπτωση.

Τα αυτοκίνητα που έχουν πολλές ροπές (μεγάλα κυβικά, υπερσυμπιεστής ή τούρμπο, πετρελαιοκίνητο) θα έχουν σχετικά μακριές σχέσεις. Κι αυτό γιατί με μακριές αργείς να επιταχύνεις αλλά, εφόσον το σηκώνει ο κινητήρας, ταξιδεύεις με λιγότερες στροφές άρα ήσυχα και οικονομικά. Ένα σπορ μοντέλο θα έχει σχετικά κοντές σχέσεις γιατί με κοντές επιταχύνεις καλύτερα αλλά θα είσαι πιο συχνά με περισσότερες στροφές οπότε μπορεί να έχεις λίγο αυξημένη κατανάλωση. Βέβαια και ένα υπερβολικά μακρύ κιβώτιο μπορεί να οδηγεί σε αυξημένη κατανάλωση λόγω ανάγκης να χρησιμοποιείς την χαμηλότερη ταχύτητα με πιο πολλές στροφές...

Κανονικά ο κάθε κατασκευαστής σχεδιάζει τις σχέσεις του κιβωτίου ανάλογα με τον κινητήρα (την καμπύλη απόδοσής του), ανάλογα με το βάρος του και τις προβλεπόμενες επιδόσεις αλλά στην πράξη το τί διαθέτει στην αποθήκη του είναι αυτό που χρησιμοποιείται συχνότερα...