-
Ανοίγω αυτό το θέμα προς ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το τι μπορούμε να περιμένουμε βραχυπρόθεσμα να συμβεί στην οικονομία - Ελλάδα ή/και παγκοσμίως.
Πολλά threads εδώ στον Αντίλογο είναι ενεργά από το 2004-2005 και ήταν ιδιαίτερα ενεργά την περίοδο της οικονομικής (και κοινωνικής) κρίσης 2009-2014. Διαβάζοντάς τα είδα πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις και ανταλλαγή χρήσιμων πληροφοριών - κάποιοι μάλιστα είχαν 'δει' τι έρχεται στην οικονομική ζωή τής χώρας ήδη κάποια χρόνια πριν αρχίσει η κατρακύλα στις τιμές ακινήτων, στο χρηματιστήριο και στην αγορά εργασίας.
Θα με ενδιέφερε πολύ να ακούσω και πάλι τις γνώμες και απόψεις όλων για τους επερχόμενους μήνες και τις προσδοκίες σας - αισιόδοξες ή απαισιόδοξες. Ήδη κάποιοι έχουν επηρεαστεί οικονομικά ή μπορούν να αναφέρουν εμπειρίες φίλων. Θα παραθέσω και εγω σύντομα τις απόψεις μου, αναφέρω ενδεικτικά τώρα όμως κάποια σημεία προβληματισμού:
-
Ο NYSE είχε θεαματική άνοδο από την άνοιξη και έπειτα, με τις μετοχές τεχνολογικών κολοσσών (FAANG) να σπάνε ιστορικά ρεκόρ. Θα επενδύατε σε χρηματιστήριο και αν ναι, πότε;
-
Οι αγορές πώλησης και ενοικίασης κατοικιών σε ΗΠΑ και UK είναι στα όρια της κατρακύλας, με ενοίκους και ιδιοκτήτες-δανειζόμενους να συσσωρεύουν ογκώδη χρέη, όντες ανίκανοι να ανταποκριθούν στα μηνιαία έξοδά τους. Τι βλέπετε για την ελληνική αγορά ακινήτων; Πότε θα αγοράσετε, πότε θα πουλήσετε;
-
Στα ελληνικά εδάφη, τα έσοδα από τον τουρισμό ήταν στα τάρταρα το 2020 και παρόμοιες απαισιόδοξες προβλέψεις υπάρχουν και για το 2021.
-
Πανευρωπαϊκά, μικρομεσσαίες εταιρείες είναι στα πρόθυρα χρεοκοπίας, άλλες χώρες [παρέχουν καλά προγράμματα στήριξης (βλ. Γερμανία), άλλες σχεδόν ανύπαρκτα (βλ. Ελλάδα), δημιουργώντας έτσι νέες ισορροπίες στις δυνάμεις της αγοράς και συχνά αθέμιτο ανταγωνισμό.
Όλες οι απόψεις είναι ευπρόσδεκτες.
-
-
Ανοίγω αυτό το θέμα προς ανταλλαγή απόψεων σχετικά με το τι μπορούμε να περιμένουμε βραχυπρόθεσμα να συμβεί στην οικονομία - Ελλάδα ή/και παγκοσμίως.
Πολλά threads εδώ στον Αντίλογο είναι ενεργά από το 2004-2005 και ήταν ιδιαίτερα ενεργά την περίοδο της οικονομικής (και κοινωνικής) κρίσης 2009-2014. Διαβάζοντάς τα είδα πολύ ενδιαφέρουσες απόψεις και ανταλλαγή χρήσιμων πληροφοριών - κάποιοι μάλιστα είχαν 'δει' τι έρχεται στην οικονομική ζωή τής χώρας ήδη κάποια χρόνια πριν αρχίσει η κατρακύλα στις τιμές ακινήτων, στο χρηματιστήριο και στην αγορά εργασίας.
Θα με ενδιέφερε πολύ να ακούσω και πάλι τις γνώμες και απόψεις όλων για τους επερχόμενους μήνες και τις προσδοκίες σας - αισιόδοξες ή απαισιόδοξες. Ήδη κάποιοι έχουν επηρεαστεί οικονομικά ή μπορούν να αναφέρουν εμπειρίες φίλων. Θα παραθέσω και εγω σύντομα τις απόψεις μου, αναφέρω ενδεικτικά τώρα όμως κάποια σημεία προβληματισμού:
-
Ο NYSE είχε θεαματική άνοδο από την άνοιξη και έπειτα, με τις μετοχές τεχνολογικών κολοσσών (FAANG) να σπάνε ιστορικά ρεκόρ. Θα επενδύατε σε χρηματιστήριο και αν ναι, πότε;
-
Οι αγορές πώλησης και ενοικίασης κατοικιών σε ΗΠΑ και UK είναι στα όρια της κατρακύλας, με ενοίκους και ιδιοκτήτες-δανειζόμενους να συσσωρεύουν ογκώδη χρέη, όντες ανίκανοι να ανταποκριθούν στα μηνιαία έξοδά τους. Τι βλέπετε για την ελληνική αγορά ακινήτων; Πότε θα αγοράσετε, πότε θα πουλήσετε;
-
Στα ελληνικά εδάφη, τα έσοδα από τον τουρισμό ήταν στα τάρταρα το 2020 και παρόμοιες απαισιόδοξες προβλέψεις υπάρχουν και για το 2021.
-
Πανευρωπαϊκά, μικρομεσσαίες εταιρείες είναι στα πρόθυρα χρεοκοπίας, άλλες χώρες [παρέχουν καλά προγράμματα στήριξης (βλ. Γερμανία), άλλες σχεδόν ανύπαρκτα (βλ. Ελλάδα), δημιουργώντας έτσι νέες ισορροπίες στις δυνάμεις της αγοράς και συχνά αθέμιτο ανταγωνισμό.
Όλες οι απόψεις είναι ευπρόσδεκτες.
-
-
Εννοειται οτι ολα θα πιασουν πατο! Οικονομια,ποιοτητα ζωης,ηθος,αξιες,εδαφικη ακαιρεοτητα και φυσικα για ολα θα φταιει ο covid19!!!!!!! Εκανα οτι καλυτερο μπορουσα θα λεει ο γελοιος coolis και θα δρατει την ευκαιρια το σιχαμα al6s για κανα ψηφο παραπανω!!!!!
-
Οικονομική κρίση έχουμε έτσι κι αλλιώς. Περιμένω επιστροφή στην, ας πούμε, κανονικότητα μετά τον Μάιο - Ιούνιο εαν και εφόσον το/τα εμβόλια είναι αξιόπιστα και δεν έχουμε 'ανατροπές'
-
Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά από το 2010 . Τώρα η κρίση είναι παγκόσμια . Οπότε θα είναι παγκόσμια και η λύση .
Αρα εμείς είμαστε σε καλύτερη μοίρα ως προς την κρίση .
Είμαστε όμως σε χειρότερη μοίρα γιατί έχουμε αυτό το πολιτικό προσωπικό , το οποίο όπως και με το σχέδιο Μάρσαλ , άντε τότε είχαμε και εμφύλιο , όπως με τα πακέτα Ντελόρ , τότε δεν είχαμε τίποτα , ακονίζει τα μαχαιροπήρουνα για το μεγάλο φαγοπότι .
Αυτό είναι το θέμα .
-
Αν υπάρξει πρόβλημα θα ξεσηκωθεί ο λαός. Όσο δεν ξεσηκώνεται ο λαός* και ασχολείται με δευτερεύοντα ή τριτεύοντα θέματα τότε δεν υπάρχει πρόβλημα. Που σημαίνει ότι η εκάστοτε πολιτική εξουσία τα πάει μια χαρά, ασχέτως τι άποψη μπορεί να έχουν μεμονωμένες περιπτώσεις.
Επιβεβαιωμένα τους πολίτες τους ενδιαφέρει ποιο πολύ αν θα σουβλίσουν φέτος αρνί ή αν θα πάνε ελεύθερα το καλοκαίρι στις Μυκόνους, στα Πήλια και στις Κρήτες. Ψέμματα είναι;
Και όπως λέει μία στην γειτονία μου: 'Ελπίζουμε φέτος να μην ακυρωθεί το καρναβάλι στην Πάτρα. Πάμε κάθε χρόνο και ήδη μας έχει χαλάσει που το ακύρωσαν μία φορά.'
Για τα καρναβάλια λοιπόν...
- Λαός σημαίνει πλειοψηφικό ρεύμα πολιτών και όχι μειοψηφίες των 100 ή 200 ή 1000 κομματικών ή ιδεολογικών στελεχών.
-
Είναι τόσο πολλά τα ΑΝ που δεν μπορεί να γίνει καμία ασφαλής πρόβλεψη. Ούτε καν από αισιόδοξους.
Κι για όσο δεν είναι δυνατές αξιόπιστες θετικές προβλέψεις, η οικονομία θα συνεχίσει να συρρικνώνεται.
Αν δούμε τα πιο αισιόδοξα σενάρια, αλλά με ρεαλιστικό τρόπο, η περίοδος μέχρι το καλοκαίρι θα είναι αγώνας δρόμου για τον εμβολιασμό του παγκόσμιου πληθυσμού. Όμως το να παραχθούν και διανεμηθούν δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων, δεν είναι ακατόρθωτο αλλά δεν είναι και τόσο εύκολο όπως παρουσιάζεται. Η αποτελεσματικότητα επίσης για επίτευξη γενικής 'ανοσίας' δεν είναι δεδομένη, αλλά σίγουρα θα ελαφρυνθούν όλα τα συστήματα υγείας. Και εαν η αποδοχή του εμβολιασμού δεν είναι καθολική, μειώνεται ακόμη περισσότερο η επίτευξη γενικής ανοσίας...
Δηλαδή ακόμη περισσότερες αμφιβολίες, που εμποδίζουν την μεγέθυνση της οικονομίας.
Ίσως προς το κλείσιμο του 2021, μετά το καλοκαίρι, να δείξει που θα πάει το πράγμα κι αν το 2022 θα είναι χρονιά αντιστροφής των οικονομικών δεδομένων. Οτιδήποτε άλλο λέγεται νωρίτερα, κατά τη γνώμη μου είναι απλά στοιχημα τύπου καζίνο, 'όπου κάτσει η μπίλια'.
Κι έστω πως όλα θα εξελιχθούν κατά τον καλύτερο τρόπο. Σε ποσοστά % θα αρχίσει να υπάρχει θετικό πρόσημο και ίσως διψήφιο ποσοστό για το 2022. Αλλά σε απόλυτα νούμερα, η βουτιά που θα έχει προηγηθεί σημαίνει πως απαιτούνται τουλάχιστον 'αρκετά' συνεχόμενα χρόνια μεγέθυνσης, για να φτάσει η οικονομία τα ήδη χαμηλά, προ κρίσης κορωνοϊού επίπεδα. Κατά τη γνώμη μου ακόμη και με θετικά σενάρια, θα υπάρξει κι άλλη κάθοδος μέσα στο 2021.
-
Κάθοδος το 21 δεν θα υπάρξει για την Ελλάδα , γιατί μόνο από τον Τουρισμό που πέρσι από τα 36 εκ έπεσε στα 6 εκ , φέτος θα περάσει σίγουρα τα 20 εκ . Είχαμε καλές επιδόσεις και σε άλλους τομείς , για αυτό και η πτώση δεν είναι τόσο τραγική .
Αν έρθουν και λεφτά από έξω , θα τσιμπήσουμε κάτι λίγο στο 2-3 % .
Το 2022 προφανώς θα πρέπει να πάμε τουλάχιστον στο 6-7 % .
-
Φετος δεν υπηρξε μεγαλη πτωση γιατι το κρατος ξοδεψε πολλα χρηματα.
Ειναι αγνωστο τι θα γινει συνολικα το 2021 ακομα, ομως ξεκιναει με αγρια κλεισιματα οικονομιων (σε πολλες χωρες οχι μονο Ελλαδα) αλλα αν δουλεψουν τα εμβολια την ανοιξη τα πραγματα θα βελτιωθουν πολυ αλλα αυτο ακομα ειναι πολυ υποθετικο.
Ερωτηματικο αν το κρατος στο μελλον θα ζητησει πισω τα χρηματα που ξοδεψε φετος και απο ποιους;
-
Αν δεν βάλει μυαλό ο κόσμος, δεν κατανοήσει τι είχε και τι έχασε καλύτερα να μην τελειώσει ποτε η κρίση του κορωνοιου.
Αν επανέλθουμε στα προηγούμενα χωρίς καμία αλλαγή νοοτροπίας δεν έχει νόημα.
Δεν είμαι αισιόδοξος γιατί και την οικονομική κρίση την περάσαμε και μυαλό δεν βάλαμε. -
Την οικονομική κρίση την πέρασαν ΜΟΝΟ τα συνήθη υποζύγια .
Οι άλλοι γιατί να βάλουν μυαλό ? Βγήκαν στην σύνταξη στα 50 και είναι αραχτοί και έχουν και άποψη για τα πάντα .
Και αυτοί που έμειναν μέσα , πάλι αραχτοί είναι και τα δωράκια πάντα σε πρώτη ζήτηση .
Αν αυτό δεν αλλάξει , δεν πρόκειται να αλλάξει η χώρα .
-
Ανεξαρτήτως εργασίας βλέπεις ποσο έχει σαλτάρει ο κόσμος στα social.
εγώ αυτά βλέπω και τρομάζωεισοδηματικά με σωστό μυαλό καπως θα τα καταφέρεις. Χωρίς μυαλό αποκλείεται.
και όσο διαβάζεις ή μιλάς με κόσμο τόσο βλέπεις ότι οκες οι αρετές που απαιτούνται για να ορθοποδήσει κανεις έχουν πετάξει -
Παραθέτω ένα βίντεο για 'τροφή' https://www.youtube.com/watch?v=Dd2-VY6roL0 είναι του Neil McCoy-Ward, επενδυτή οικονομολόγου, που κάνει μια βόλτα στο Λονδίνο εν μέσω καραντίνας, επιδεικνύοντας το μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων που κατέβασαν ρολά κυρίως λόγω μειωμένου τζίρου. Φυσικά στο Λονδίνο η μικροοικονομία των επιχειρήσεων είναι πολύ διαφορετική από αυτήν της Ελλάδας: μεγάλα κόστη, μεγάλοι τζίροι για όποιον θέλει να παραμείνει στην αγορά, ανελαστικότητα στην αποπληρωμή των υποχρεώσεων και μεγάλο ανταγωνισμό. Πάντως η οικονομική πραγματικότητα δεν απέχει πολύ από αυτήν της Ελλάδας.
Η μειωμένη κατανάλωση λοιπόν θεωρώ ότι θα αποτελέσει παγκοσμίως την αιτία για βραχυπρόθεσμη ή μακροχρόνια οικονομική κρίση, ειδικά στις πιο ευάλωτες οικονομίες και φυσικά στην Ελλάδα. Οι προσπάθειες διάσωσης της ελληνικης οικονομιας με ενέσεις ρευστότητας δε θα έχουν θεαματικά αποτελέσματα διότι 1. χρειάζεται χρόνος για να απορροφηθούν επιχειρηματικά κίνητρα και προγράμματα τύπου Εξοικονομώ (πολλές υπάρχουσες εταρείες δε θα 'προλάβουν' να χρησιμοποίησουν τέτοια προγράμματα και θα κλείσουν) και 2. οι καταναλωτές που θα έχουν να ξοδέψουν είναι πολύ πιο φειδωλοί στις δαπάνες τους. Για σοβαρές κρατικές δαπάνες ούτε λόγος...
-
Ταμείο Ανάκαμψης λέγεται και θα ρίξει άφθονο χρήμα στην αγορά.
Για τα λεφτά δεν ανησυχώ.
για τον κόσμο και τα μυαλά του ανησυχώ. -
Τα λεφτα δηλαδη πως θα βρεθουν; Η Ελλαδα ηδη πρεπει να βρισκεται στο 200% του ΑΕΠ χρεος.
Αν η λυση ειναι να παρουμε και αλλο χρεος τοτε γιατι δεν παμε 5 φορες παραπανω στο 1000% του ΑΕΠ και μοιραζουμε τα χρηματα μεταξυ μας;
-
Τα λεφτά που θα δώσουν δεν θα πάνε στο χρέος . 32 δισ για έργα θα δώσουν , το θέμα είναι να πάνε σωστά όχι όπως επί κινέζου . 1 το έργο , 1 η μίζα και 1 το κέρδος του εργολάβου .
Το 200 % δεν λέει τίποτα . Πήγαμε εκεί γιατί έπεσε το ΑΕΠ 8-10 % . Αν τσιμπήσουμε ένα 4-5 το 21 και το 22 με τον τουρισμό στο φούλ ένα 6-7 , συν τις αλλαγές που κάνουμε στα ομόλογα με το μηδενικό επιτόκιο , θα πέσουμε εύκολα στο 160 .
-
Η λυση πιθανότατα θα ειναι στην τελευταια προταση σου.
Η δημοσιες επενδύσεις ηταν επι σειρα δεκαετιων στον δυτικο κοσμο και σε εμας, η κινητήριος δυναμη του ιδιωτικου τομεα. Ποσο μαλλον οταν ο δικος μας ειναι οι μικρες εως μικρομεσαιες επιχειρησεις.
Οι υψηλες δημοσιες δαπανες σε προγραμματα ενισχυσης της ζητησης αλλα κυριως σε κατασκευαστικα εργα υποδομων με υψηλη προστιθεμενη αξια ειναι μια λυση που αναπτυσει τον δεικτη παραγωγικοτητας σταθερα καθε ετος, πολλαπλασιαζει τα εσοδα επι των εξοδων και προσκαλει επιπλεον κεφαλαια
Το αρνητικο ομως αυτου τπυ σχεδιασμού ειναι οτι θελει σταθερο οραμα και σχεδιο. Ειναι μακροχρονιο προγρμμα τουλαχιστον 2 δεκαετιων.
Τις δυο τελευταιες δεκαετιες την υψηλη παραγωγικοτητα την ειχαν τα πληροφοριακα συστηματα και εδιναν τον τονο αναπτυξης ιδιαιτερως των υψηλα αναπτυσσομενων επιχειρησεων σε αρκετους κλαδους. Ειναι ενας σημαντικος τομεας αλλα οχι με πολυ υψηλες προοπτικες οπως φανταζονται πολλοι, εχει μικρυνει η κλιση αναπτυξης του κλαδου και η συνδεση του (a priori) με την υψηλη παραγωγικοτητα.
Εξακολουθει να ειναι μια σημαντικη λυση, αλλα οχι για να στηριχθεί μια ολοκληρη οικονομία μονο σε αυτον τον κλαδο.
Οποτε υποδομες στο εμποριο, νεα λιμανια, νεα hub κτλ οπως νεοι δρομοι, νεα κτηρια, αναπαλαιωση ολων των πολεων θα επιφερει μια δυνατη αναπτυξη. Απο αυτην θα παρασυρθει ο ιδιωτικος τομεας και μαλιστα εντονα. Οποιος απο τους ιδιωτικους φορεις μπορεσει και με την βοηθεια της πληροφορίκης να γινει εντονα εξαγωγικος, τοτε αυτο θα ηταν αρκετα θετικο. Αλλα αυτο σε αυτην τν φαση μαλλον δεν πρεπει να ειναι ο σκοπος.
Δηλαδη μια παλια καλη συνταγη.
Ο ιδιωτικος τομεας ουτε κλασμα του κλασματος δεν μπορει να συρει και να αναπτυξει την οικονομια μετα απο μια τετοια κριση. Ξερεις απο οικονομικα και καταλαβαινεις τι εννοω. Δεν υπαρχουν πολλαπλασιαστες ικανοι για αναπτυξη στον ιδιωτικο τομεα, τουλαχιστον αυτην την στιγμη και στην δικη μας χωρα.
-
Criu αν θυμάστε πριν κάποιους μήνες στα πολιτικά θέματα, εγώ 'εκνευριζα' ξανά τους συμπαθούντες τη Κυβέρνηση, σχολιάζοντας τον Σταϊκουα και τον Στουρνάρα να προβλέπουν κλείσιμο της χρονιάς με χαμηλή Ανάπτυξη, όταν μόνο ο τρελός του χωριού, ο ΓιαΝης με το ένα Ν, μιλούσε για τουλάχιστον 10% ύφεση.
Τελικά με πόση ύφεση κλείνει ο χρόνος την άλλη βδομάδα, ξέρουμε;
Το να προβλέπεται αναστροφή της ύφεσης το 2021, που ξεκινάει σε 10 μέρες, είναι απλά ευχολόγιο, δεν στηρίζεται πουθενά, καθώς σήμερα ανακοινώνεται αποκλεισμός των αεροδρομίων του UK λόγω μεταλλαγμένου στελέχους ιού.
Τα χρήματα που ΘΑ ρίξουν, έπρεπε να τα είχαν ρίξει πέρυσι, ακόμη δεν υπάρχει τίποτα, μόνο σχέδια που έχουν καθυστερήσει τρομερά.
Αλλά έστω ότι πάνε όλα αναπάντεχα καλά και ως από θαύμα συμβαίνουν τα θετικά ποσοστά του 5-6% (άσχετα αν εγώ το θεωρώ, και είναι, εξωπραγματικό). Αυτό θα σήμαινε πως τον Γενάρη του 2023, ίσως να έχουμε φτάσει σαν οικονομία τον Γενάρη του 2019...
-
Παλιά τους τέχνη κόσκινο. Μετά από καμιά 20αρια αποτυχημένες προβλέψεις, κάποτε στο μέλλον θα δικαιωθεί ο Γκουρού της οικονομίας...
Σοβαρά όμως πιστεύω, όχι για πολιτικούς ή αντιπολιτευτικούς λόγους, πως θα είναι σφάλμα να πάρει κανείς αυτές τις δηλώσεις στα σοβαρά και να ρυθμίσει αναλόγως τα οικονομικά του.
-
Τα λεφτά που θα δώσουν δεν θα πάνε στο χρέος . 32 δισ για έργα θα δώσουν , το θέμα είναι να πάνε σωστά όχι όπως επί κινέζου . 1 το έργο , 1 η μίζα και 1 το κέρδος του εργολάβου .
Το 200 % δεν λέει τίποτα . Πήγαμε εκεί γιατί έπεσε το ΑΕΠ 8-10 % . Αν τσιμπήσουμε ένα 4-5 το 21 και το 22 με τον τουρισμό στο φούλ ένα 6-7 , συν τις αλλαγές που κάνουμε στα ομόλογα με το μηδενικό επιτόκιο , θα πέσουμε εύκολα στο 160 .
Αν δεν πανε στο χρεος απο που θα ερθουν? Απο λεφτοδεντρο?
Αν το 200% δεν σου λεει τιποτα γιατι να μην το κανουμε 300%? Γιατι οχι 400%?
Αν το επιτοκιο ειναι 0% γιατι δεν εκδιδουμε απειρο χρεος και να μην το πληρωσουμε ποτε? Ετσι μια χαρα θα ζουμε, ουτε να δουλευουμε θα χρειαζεται. Απλα θα εκδιδουμε ομολογα με 0% επ απειρον.
2021: Περιμένετε οικονομική κρίση ή επιστροφή στην κανονικότητα;